18. Przetaczanie KKCz Flashcards
Uzyskiwanie KKCz
- z krwi pełnej
- pobierana od dawcy manualnie
- z 1 j. krwi pełnej można dostać 1j. KKCz, 1j. FFP, 1j. KKP
- KKCz można dostać aferezą - rzadko bardzo
Co sie oznacza w każdej krwi pobranej od dawcy?
- Ag HBs
- DNA HBV
- Ab a/HIV1 i a/HIV2
- RNA HIV
- Ab a/HCV
- RNA HCV
- odczyn kiłowy
NIE
• rutynowo badań na CMV (gdy zwykły biorca)
• CMV robi się, gdy przetaczasz noworodkom i osobom na immunosupresji (→zapalenie płuc)
Cechy KKCz
- 280 ml (+/- 10%)
- zawiera CPDA-1 (cytrynianowo-fosforanowo-glc + adenina) i Adsol, Nutricel lub Optisol
- trzymaj w 2-6*C
- dzięki środkom konserwującym ważne przez 42d
Decyzję o przetoczeniu KKCz opiera się o
- obraz kliniczny
- Hb
- współczynnik ekstrakcji O2
• lepszy wskaźnik
• SaO2 - ScvO2 (saturacja krwi w VCS)
• >50% → w tkankach brakuje O2
• >50% i łożysko naczyniowe dobrze wypełnione i występuje anemia → wymaga przetoczenia
• potrzebne jest dojście centralne do VCS
Rozważ przetoczenie KKCz u stabilnych hemodynamicznie
- Hb max 7g/dl (>2mż; 3-4tż - 9, 3dż-2tż - 11, 1 i 2dż - 13)
- Hb max 8g/dl - operacja ortopedyczna/♥chiru, osoby z chorobą ♥-n
- objawy anemii (↓BPort, ↑HR niereg na płyny, bKP, zastoinowa HF)
Docelowe Hb przy przetoczeniu KKCz
7-9g/dl, oprócz: • OZW - 8-10 • sepsa pierwsze 6h - 9-10 • udar niedokrwienny, objawy niedokrwienia mózgu po urazie - >9 • SAH >8
Ocena Hb u pacjenta z ↓V
- Hb jest złe
- po przetoczeniu V i wyrównaniu V dojdzie do ↓Hb i ta wartość jest prawdziwa
- nie ma sensu oceniać morfo zaraz po krwawieniu - przesunięcie płynów do naczyń następuje po 30-60min (chyba że nie masz czasu czekać)
Przetaczanie KKCz
- tylko lekarz albo upoważniona przeszkolona pielęgniarka
- stosuje się kaniule i.v. - u dorosłych najczęściej G14-18
- zrób próbę zgodności
- stosuj specjalne zestawy *(mają filtr wychwytujący skrzepy, jeden zestaw do jednej jednostki)
- 1j. KKCz przetocz w <4h (FFP i KKP <30 min)
- pierwsze 15 min. osobiście obserwuj - mogą być ostre powikłania (dreszcze, ↓BP, duszność, ↑T) - wtedy przerwij.
- obserwuj pacjenta 24h po zakończeniu transfuzji
Test zgodności [KKCz]
3 badania:
- Oznaczenie grupy AB0, RhD
- Próba krzyżowa - trwa 30-60min
- Oznaczenie Ab pacjenta - 30-45min. - jak są obecne → określ swoistość (↑t oczekiwania na KKCz)
Ważne jest 48h (do 7d można jeśli nie otrzymał transfuzji lub nie była w ciąży ostatnie 3mce) - po tym czasie wykonaj 2. i 3. podpunkty
Czas od dostarczenia próbki krwi do banku do otrzymania KKCz
• ok. 60 min.
• jak nie możesz tyle czekać to zamów z banku a) KKCz 0 RhD-
b) KKCz 0 RhD- K- - u K przed menopauzą (w przyszłości D+ lub K+ może spowodować ch. hemolityczną płodu i noworodka)
Jaką grupę krwi przetoczyć?
- pacjent A → A, 0
- pacjent B → B, 0
- pacjent AB → A, B, AB
- pacjent 0 → 0
Przetoczenie 1j. KKCz dorosłemu
po 24h:
• ↑Hb o ok. 1g/dl
• ↑Hct o ok. 3-4%
morfologię sprawdzaj po 24h od przetoczenia (przed - za wysokie wartości)
Rodzaje KKCz
- ubogoleukocytarny (UKKCz)
- płukany KKCz
- napromieniowany KKCz (NKKCz)
Ubogoleukocytarny KKCz
- specjalne filtry usuwają większość WBC i PLT
- ↓ryzyko:
• alloimm antygenami HLA
• zakażenie CMV (chowa się w WBC) - Zastosuj u:
• chorzy z Ab a/HLA
• chorzy po przeszczepie, ↓immunologicznymi
• podczas transfuzji wewnątrzmacicznej i noworodki
Płukany KKCz
- usunięcie osocza, komórki zawieszone w np. 0,9% NaCl
- ↓ryzyko reakcji nadwrażliwości
- Zastosuj u:
• ↑wrażliwość po przetoczeniu
• ↓immunoglobuliny A (↑ reakcja poprzetoczeniowej anafilaksji)
• TRALI w przeszłości (płuca)
• okres po przeszczepie szpiku
• krew niezgodna AB0 (w krytycznych sytuacjach - raczej się nie zdarza)
• ↓PLT poprzetoczeniowa
Napromieniowany KKCz
- dawką 30 Gy → ↓zdolność proliferacji przetoczonych LT, a inne nie zostają uszkodzone
- ↓ryzyko GvsHD
3. Zastosuj u: • ↓odporność • HL • leczeni analogami puryn • podczas transfuzji między członkami rodziny I i II stopnia
Postępowanie w ostrym krwotoku - przetoczenie
- Zacznij od 1 j. KKCz
- Po 5 j.KKCz przetocz dodatkowo 2j. FFP i 1j. KKP z aferezy (by uniknąć koagulopatii pokrwotocznej)
- jak od początku wiesz, że przetoczysz +5 KKCz to po przetoczeniu każdych 2 KKCz przetocz 1 FFP, a po 5 przetocz 1KKP z aferezy, by stosunek KKCz:FFP:KKP był 5:2:1
- przy niekontrolowanym krwawieniu (chirurg szybko nie zatka) → przetaczaj jak masywna utrata krwi
Leczenie zaburzeń krzepnięcia w ostrym krwotoku - podczas czekania na składniki krwi
- kw. traneksamowy - 1g i.v. w 10min. - ↓fibrynoliza, daj go przed podaniem: fibrynogenu, krioprecypitatu, FFP (inaczej cały fibrynogen ulegnie fibrynolizie)
- PCC - koncentrat cz. zsp. protrombiny - jeśli nie możesz czekać na FFP
- fibrynogen 2g i.v. - jak nie ma to krioprecypitat 12-20j.
- ostateczność VII cz. krzepnięcia
- antytrombina III
Ostry krwotok - cele laboratoryjne
- PLT >50k (podejrzenie krw. wewczaszkowego >100k)
- INR, APTT <1,5 ggn
- fibrynogen >2,5g/l (aktywnie krwawiący)
Masywna utrata krwi
- 100% krwi w ciągu 24h (ok.5l)
- 50% w 3h
- > 150ml/min w 20min
- > 1,5ml/kg/min w 20min.
→ KKCz:FFP:KKP = 1:1:1 + fibrynogen / krioprecypitat
Przy ↑ilościach przetoczeń:
• zatrucie cytrynianem (łączy z Ca2+ → ↓Ca2+ → ↓BP) - zwłaszcza przy LF
• ↑K+ (jak długoleżące KKCz) - rzadko
Anemia u chorych na neo
ANEMIA
• ↑śmiertelność, pogarsza jakość życia, opóźnia CTH i RTH, ↑oporność guza na RTH
Przetaczanie:
• ↓czas przeżycia, ↑ryzyko zakażenia, ↑nawroty neo
Przetaczaj:
• UKKCz - gdy podejrzewasz, że będzie wymagał wielu transfuzji
• NKKCz - HL, leczenie analogami puryn
Powikłania przetaczania KKCz
- Reakcja nadwrażliwości
- ↑T niehemolityczna
- TRALI (ostre poprzetoczeniowe uszk. płuc)
- Ostra reakcja hemolityczna
- Opóźniona reakcja hemolityczna
- GvsHD
- Zakażenie wirusowe / bakteryjne
Reakcja nadwrażliwośći po KKCz
- pokrzywka 1/100, anafilaksja 1/1000, wstrząs anafilaktyczny 1/50k
- zwłaszcza u ↓IgA
pokrzywka → przerwij transfuzję, daj p/histaminowy i.v. (klemastyna) → można ponowić transfuzję
anafilaksja / wstrząs → przerwij i nie wracaj do niej, w następnych toczeniach stosuj płukane KKCz + diagno ↓IgA
↑T NIEhemolityczna po KKCz
- 1/200
- ↑ T o >1*C
- +/- dreszcze
- zwykle 1-6h od zakończenia
- niegroźne, różnicuj z ostrą reakcją hemolityczną (wolna hgb)
- jest reakcją biorcy na wbc
- u osób co miały wcześniej transfuzję lub wieloródki
- 1g paracetamolu
- UKKCz ↓ryzyko (dawaj jak 2x wystąpiło)