Табиғатты Пайдалану Flashcards

1
Q

Адамзат қоғамы өзінің өмір сүруіне қажетті әлемдегі материалдық-энергетикалық ресурстарды пайдалану

A

Табиғатты пайдалану

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Қоршаған ортаны ластаушыларлың шығу тегі б-ша жіктелуі

A

Табиғи, антропогендік

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Қоршаған ортаны ластаушылардың нысандары б-ша жіктелуі

A

Су, атмосфера, топырақ, ландшафт

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Қоршаған ортаны ластаушылардың түрлері

A

Химиялық, биологиялық, физикалық

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Қоршаған ортаны ластаушылардың созылу уақыты

A

Уақытша, тұрақты

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Қоршаған табиғи ортаны қорғау мен табиғатты тиімді пайдаланудың негізгі принциптері

A

Табиғат ресурстарын қорғау, табиғат ресурстарын тиімді пайдалану, аламның тіршілік ортасын қорғау, бізді қоршаған ортаны қорғау

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Табиғатты пайдаланудың жолдарын анықтаған орыс экологы

A

Н. М. Реймерс

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Табиғатты пайдаланудығ түрлері

A

Тиімді, тиімді емес

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Табиғатты тиімді пайдалану шаралары

A

Мәдени ландшафтыларды қалыптастыру, шикізатты толықтай қалдықсыз өңдеуге мүмкіндік беретін озық технология түрлерін пайдалану, қалдықтарды қайта өңдеуден өткізу, қорғауға алынатын аумақтарды ұлғайту, флора мен фаунаны сақтауды қамтамасыз ету

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Табиғатты тиімді пайдаланудың мақсаттарын қарастырған америкалық ғалым

A

Юджин Одум

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Адамның өмірлік маңызды экологиялық мүддесінің, яғни қолайлы табиғи орта жағдайына өмір сүру құқығын қорғау

A

Экологиялық қауіпсіздік

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Тарихи дамудың осы кезеңінде адамзат қоғамы өзінің тіршілігі мен өнімділігінде тікелей өзара әрекеттесетін жердегі табиғаттың бөлігі

A

Географиялық орта

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Географиялық орта рөлінің әлсіреуі

A

Географиялық детерминизм

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Баранский географиялық ортаның рөлін тұжырымдады

A

Географиялық фатализм

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Баранский географиялық ортаның төмендетуді атады

A

Географиялық нигилизм

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

” Біз табиғаттан пайда күте алмаймыз, керісінше, оларды өзімізге алу- біздің басты- міндетіміз” ұранмен жұмыс істегендер

A

Кеңес Одағы

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Адамзат қоғамының барлық тіршілік ету ортасы мен өндірістік қызметі, табиғи, антропогендік ортаны қамтитын адамға қатысты бүкіл материалдық әлем

A

Қоршаған орта

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Табиғатты пайдалану қамтиды

A

Табиғи ресурстарды қорғау, жаңғырту, өндіру ж/е қайта өңдеу ; адам өмірінің табиғи ортасын
пайдалану ж/е қорғау ; табиғи жүйелердің экологиялық балансын сақтау, қалпына келтіру әрі ұтымды өзгерту ; адамның көбеюі мен адам санының реттелуі

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Табиғатты тиімсіз пайдаланудың салдары

A

Қалдықтардың көп мөлшері,қоршаған орта қатты ластанады

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Табиғатты пайдалануды жүзеге асыру деңгейі б-ша бөлінуі

A

ұлттық, аймақтық, жергілікті

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Табиғатты пайдаланудың экологиялық салдардың көлемі б-ша

A

фонды, ірі ошақты, дисперсиялы

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Табиғи ресурстарды ж/е алқаптарды қолдануға негізделген табиғатты пайдалану түрі

A

фонды

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Жекелеген ареалдармен ірі өндірістік өнеркәсіптермен байланысты табиғатты пайдалану түрі

A

ірі ошақты

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Өндірістік зонадан тыс қоршаған табиғи ортаның қатты ластануына алып келмейтін табиғатты пайдалану түрі

A

ошақты

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Ландшафттарды сақтауға бағытталған табиғатты пайдалану

A

Дисперсиялы

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Табиғи ресурстардың мөлшері мен оларды пайдалану мөлшерінің арақатынасы

A

Ресурстың қолжетімділігі

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Ресурстың қолжетімділігін анықтайтын формулалар

A

Р= Қ * Ө/ Р=Қ* Х. с

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Жер шары тұрғынына орташа есеппен жыртылатын жер көлемі

A

0,2 га

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Қз-да жан басына шаққандағы жыртылатын жердің көлемі

A

1,3 га

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Топырақ құнарлығының төмендеуі , топырақтың ластануы, су ж/е жел эрозиясына ұшырауы

A

Жердің деградациясы

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Деградацияға ұшыраған жердің көлемі

A

2 млрд га

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Жыл сайын эрозия әсерінен айналымнан шығатын жер көлемі

A

6-7 млн га

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Дж ормандар мен бұталардың алып жатқан көлемі

A

4 млрд га

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Дж ағаш сүрегiнің қоры

A

330 млрд м3

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Еуропаның орман ресурстарымен қамтамасыз етілу деңгейі

A

0,3 га/адам

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Азияның орман ресурстарымен қамтамасыз етілу деңгейі

A

0,2 га/адам

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Африкалық орман ресурстарымен қамтамасыз етілу деңгейі

A

1,3 га/адам

38
Q

Солт. Американың орман ресурстарымен қамтамасыз етілу деңгейі

A

2,5 га/адам

39
Q

Латын Америкасының орман ресурстарымен қамтамасыз етілу деңгейі

A

2,2 га/адам

40
Q

Аустралияның ор ман ресурстарымен қамтамасыз етілу деңгейі

A

6,4 га/ адам

41
Q

ТМД елдерінің орман ресурстарымен қамтамасыз етілу деңгейі

A

3,0 га/адам

42
Q

Орманның ең алғашқы жойылуы байқалған аймақ

A

Жерорта теңіз жағалауы,Үндістан, Қытайдың шығысы

43
Q

Екінші реттік қысқару басталған аймақ

A

Еуропа

44
Q

Ормандардың төртінші қысқару кезеңі басталды

A

ХХ ғасыр

45
Q

Ормандардың төртінші реттік қысқаруы басталған елдер

A

Филиппин, Индонезия, Малайзия, Бразилия

46
Q

Ағаш сүрегін дайындау iсі 5-7 есеге күрт өскен елдер

A

Филиппин,Малайзия, Индонезия, Бразилия

47
Q

Орман алқабының 90%-ға жуығы жойылған елдер

A

Филиппин, Малайзия, Индонезия, Бразилия

48
Q

Табиғатты пайдаланудың түрлері мен сипаттары

A

Салалық, ресурстық, аумақтық

49
Q

Табиғат ресурстарын бір шаруашылық саласы шегінде пайдаланады

A

Салалық

50
Q

Кез келген жекелеген ресурс түрін шаруашылықта пайдалану

A

Ресурстық

51
Q

Табиғат ресурстарын белгілі бір аумақ деңгейінде пайдалану

A

Аумақтық

52
Q

ҚЗ 2/3 бөлігін алып жатқан жерлер

A

Құрғақ, суы аз, құмды жерлер

53
Q

Қз аумағының 80%-ын алып жатқан табиғи кешендер

A

Шөл, аласа таулы аймақтар

54
Q

Елімізде экологиялық жағдайы өзекті “шиеленіскен нүктелер” саны

A

30

55
Q

Шиеленіскен нүктелер аумағында халықтың өмір сүріп жатқан бөлігі

A

1/3 (50%)

56
Q

Жылына тұрақты Өнеркәсіптік көздерінен атмосфераға түсіретін ластағыш заттар

A

4 млн т.

57
Q

Шығыс Қз аумағында жылына әртүрлі ластағаштардың түсіретін көлемі

A

2 231,4 Мың Т.

58
Q

Қз б- ша шығарындырдың көлемі жағымен алдыңғы қатардағы обл

A

ШҚО(43%)

59
Q

Қз б-ша шығарыңдардың көлемі жағынан 2-ші орындағы обл

A

Орталық қз

60
Q

Орталық Қз аумағында жылына шығарылатын шығарындардың көлемі

A

1 868 мың Т (36%)

61
Q

Атмосфераның ластануы төмен аймақтар

A

Солтүстік Кз, Түркістан обл, Батыс Қз

62
Q

Солтүстік Қз оби атмосферасының ластануы

A

7%

63
Q

Түркістан обл сатмосферасының ластануы

A

8%

64
Q

Батыс Қз обл атмосферасының ластануы

A

6%

65
Q

Шөлге айналу қаупі бaр облыс

A

Ақтөбе, Қызылорда

66
Q

Атмосфера лaстанған қалалар

A

Алматы, Ақтөбе, Семей, Тараз, Өскемен

67
Q

Қз ең ластанған өзен сулары

A

Түркістан обл. Бадам ж/е Сайрам өзендері, Қарағанды оби. Нұра, Жамбыл обл. Талас пен Асы

68
Q

Қара ж/e түсті металлургия , химия өнеркәсібімен ластанған қалалар

A

Орталық, Шығыс Қз

69
Q

қара? металлургия, химия өнеркәсібімен ласталған қала

A

Теміртау

70
Q

Көмір өнеркәсібі, энергетика көздерімен ластанған қалалар

A

Екібастұз

71
Q

Химия өнеркәсібі, энергетика кешенімен ластанған қалалар

A

Тараз

72
Q

Түсті металлургия көзімен ластанған қала

A

Шымкент

73
Q

Қоршаған ортаны қорғау туралы заң қабылданды

A

1997 ж

74
Q

Ядролық сынақтарға, өнеркәсіптік, басқа қалдықтармен қоршаған ортаны ластауға қарсы күресетін халықаралық қоғамдық ұйым

A

Гринпис

75
Q

Дж қоршаған орта қорғау күні

A

5 маусым

76
Q

“21ғ арналаған күн тәртібі” құжаты қабылданды

A

Қоршаған орта ж/е даму жөніндегі 2 конференция 1992ж Рио-де-Жанейрода

77
Q

“Радиациялық қауіпсіздік туралы заң” қабылданған жыл

A

1998ж

78
Q

2013ж құрылған Республикалық қоғамдық бірлестік

A

Qazaq Geography

79
Q

“Дж мәдени ж/е табиғи мұраларды қорғау туралы” конвенция қабылданған жыл

A

1972ж

80
Q

Табиғи ортаны адамның зиянды әрекеттерінен қорғауға бағытталған ережелердің жиынтығы

A

Экологиялық құқық

81
Q

Экологияның негізгі заңдарын түсіндіретін америкалық эколог-ғалым

A

Б. Коммонер

82
Q

БҰҰ-ның конференциясында Қоршаған орта ж/е оны дамыту жөнінде Рио-де-Жанейро Декларациясы 27 ұстаныммен қабылданған жыл

A

1992ж

83
Q

Бұұ ның Рио+20 конференциясы қабылданған жыл

A

2012

84
Q

Табиғатты тиімді пайдаланудың негізгі қағидалары

A

Ресурстарды шығарудың тұтастығы, ресурстарды қайталап пайдалану ж/е өңдеу. Ресурстарды кешенді пайдалану, ресурстарды тиімді пайдалану

85
Q

Табиғатты пайдаланудың, қоршаған ортаны қорғаудың құқықтық негізгі қағидаларының түрлері

A

Гумианитарлық, басқару, экономикалық

86
Q

Дж әрбір тұрғынның жан басына шаққанда орташа есеппен өндірілетін шикізат көлемі

A

20т

87
Q

Дамыған елдерде ауылшаруашылық қалдықтары қайта өңделетін мөлшері

A

90%-ы

88
Q

Экологиялық таза өндірістің негізгі ұстанымдары

A

Алдын алу ұстанымы, демократиялық ұстаным, жүйелік ұстаным

89
Q

Қоршаған ортаны қорғауға бағытталған шаралар

A

Химиялық, технологиялық, ұйымдастырушы- басқарушылық

90
Q

Табиғатты қорғау шараларының технологиялық үдеріс түрлері

A

Тазарту құрылғылары мен қондырғыларының жұмысын жетілдіру, атмосфера құрамын қорғау жұмыстарын күшейту, жер ресурстарын тиімді пайдалану ж/е қорғау

91
Q

Оттегінсіз ортада әртүрлі мкроорганизмдер тобының көмегімен іске асатын әдіс

A

Анаэробтық ферментация