Картография Flashcards
ҚР Ұлттық Атласын шығарған
Ұлттық Ғылым Академиясы, География Институты
Жел бағытын анықтайтын график
Жел өрнегі
Глобустың қисық сызығын тегіс қағаз бетіне түсіргенде белгілі бір мөлшерде өзгертілуі
Картографиялық проекция
Бірыңғай географиялық карталардың жүйелі жинағы
Географиялық атлас
Карталардың жинағы үшін “атлас” атауын енгізген
Г. Меркатор
Алғашқы глобусты ойлап тапқан
Г. Меркатор
“Ескі дүние бөлігі” ұғымын енгізген
Г. Меркатор
Ескі дүние бөлігіне кіреді
Азия, Еуропа, Африка
“Жаңа дүние бөлігіне” кіреді
Солтүстік Америка, Оңтүстік Америка, Антарктида, Аустралия
Жер шарының кішірейтілген үлгісі/моделі
Глобус
Жер бетінде кез-келген нүктенің орнын табу үшін қолданылады
Географиялық координаталар
Географиялық координаталар тұралы
Ендік пен бойлықтан
Кез келген картаның негізі
Меридиан мен параллельдер
Меридиандар мен параллель сызықтардың қиылысуынан пайда болған тор
Градустық тор
Координаталық тор
Экваторға параллель келген сызықтар
Параллельдер (ендіктер)
Ең ұзын параллель
Экватор
Ендіктер өлшенетін градус аралығы
0-90°
Солтүстік полюс пен оңтүстік полюсті қосатын сызықтар
Меридиандар (бойлықтар)
0°-тық меридиан
Гринвич
Бойлықтар өлшенетін градустар аралығы
0-180°
Меридиандардың пішіні
Жартылай шеңбер
Картада жергілікті жердің элементтерінің шынайы көлемінің белгілі бір өлшемге дейін кішірейтіліп берілуі
Масштаб
Картада сызылған сызықтардың ұзындығы мен шынайы ұзындығының арақатынасы
Масштаб
Масштаб берілу түріне қарай
Сандық, атаулы, сызықтық
Географиялық картада жергілікті жердегі жер бедері мен нысандардың бейнелейтін өлшемі
Шартты белгілер
Географиялық карталардың тілі
Шартты белгілер
Жергілікті жердің планын оқуға арналған “әліппе”
Шартты белгілер
Пландағы қылқанжапырақты орманның шартты белгісі
Жасыл шырша
Пландағы шалғынның шартты белгісі
Шөптердің сабақтары
Пландағы өзен-көлдердің шартты белгісі
Көгілдір су
Пландағы құмдардың шартты белгісі
Қоңыр нүкте
Пландағы жол, көше, өзен, жылғалардың шартты белгісі
Сызық
Географиялық нысандардың жиынтық атауы
Географиялық номенклатура
География ғылымының арнайы тілі деп бағалаған
Максаковский
Флорида сөзінің қазақ тіліндегі мағынасы
Гүлденген
Шпицберген сөзінің мағынасы
Үшкір тік шыңдар
Таймыр көлі атауының мағынасы
Поляр сызығыныңтсолтүстігіндегі ең үлкен көл
Ыстықкөл атауының мағынасы
Биік таулы ж/е терең көл
“Кесілген географиялық карта” атты жаңа оқу құралын ойлап тапқан
Дж. Спилсбери
Географиялық пазлды жасаған
Дж. Спилсбери
Географиялық нысандар, құбылыстар мен үдерістер туралы өзара байланысты мәліметтер
Географиялық деректер қоры
Белгілі бір тақырыпқа арналған карта
Тақырыптық карта
Тақырыптық карталардың түрлері
Табиғат құбылыстар картасы, қоғамдық қүбылыстар картасы
Тақырыптық картаны сипаттайтын басты элементтері
Картографиялық бейне, математикалық негіз, көмекші жабдықтар, қосымша мәліметтер
Тақырыптық карталарда бейнелеудің өзіндік әдістері
Сапалық түс, изосызықтар, қозғалыс сызықтар
Кескінделетін аумақты қандай да бір сапалық белгісіне қарай жеке бөліктерге бөлгенде қолданылатын әдіс
Сапалық түс
Әрбір бөлік белгілі бір түс н/е штрихпен таңбаланатын әдіс
Сапалық түс
Жалпы географиялық карталар да, тақырыптық карталарда да қолданылатын әдіс
Изосызықтар
Изосызықтарға кіреді
Изотерма, изобара, изотахи, изогиета
Биіктіктері бірдей нүктелерді қосатын сызық
Горизонталь
Картада бағыттың ауысуы көрсететін әдіс
Қозғалыс сызықтар
Теміржол, тасжол, теңіз, әуе қатынас жолдарының бағыттары берілетін әдіс
Қозғалыс сызықтар
Географиялық карталардың басты элементтері
Картографиялық бейнелеу
Картаға масштабтан тыс белгілермен түсіру тәсілдері
Белгілеу, нүктелеу, картодиаграммалау
Картографиялық белгілеудің 3 тәсілі
Геометриялық, әріптік, суреттік
Жануарлар мен өсімдіктердің бейнесін картаға түсіру тәсілі
Пиктограмма
Әрбір нүктенің салмағы болатын картографиялық бейнелеу тәсілі
Нүктелік
Географиялық картаға диаграмма тұрғызу тәсілі
Картодиаграммалау
Абсолюттік статистикалық көрсеткіштер бейнелейтін сызба
Диаграмма
Аумақтық белгілері арқылы картаға түсіру тәсілдері
Сапалық фон, картограмма
Салыстырмалы статистикалық көрсеткіштерді бейнелейтін тәсіл
Картограмма
Картограммада көрсеткіш неғұрлым жоғары болса
Бояу түсі де қою болады
Картадағы аймақтар мен ареалдарды бейнелеуге мүмкіндік беретін тәсіл
Ареалдар