Демография Flashcards
Демография
Халықтың ұдайы өсу заңдылықтарын, оның әлеуметтік-экономикалық ж/е табиғат жағдайларына тәуелділігін,халық санын, құрамын ж/е аумақта орналасуын зерттейтін ғылым
Демография терминін енгізген
А. Гийяр
Алғаш рет Жер бетіндегі халық санына баға берген
У. Петти (1682ж. 18ғ соңында 320 млн адам болады деп считал)
Нидерланд ғалымы Петер Грюнвальдтың болжамы б-ша
162 мың жылға созылған адамзат тарихында 107 млрд адам туылды
Қз аймағында тұңғыш ұйымдастырылған халық санағы
1897 ж. “Алғашқы ж/е бірегей халық санағы”
Қз КСРО құрамында болған кезінде халық санағы өткен жылдар,
1920, 1926, 1937, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989 жылдары
ҚР тәуелсіздік алғаннан кейін халық санағы жүргізілді
1999 ж/е 2009 жж
Зерттелетін аумақта тұрақты 6 айдан артық өмір сүріп жатқан тұрғындар
Тұрақты халық
Халық санағы кезінде зерттелетін аумақта тұрақты ж/е уақытша тұрып жатқан барлық тұрғындар
Нақты халық
Аталған аумақта заңды түрде тіркелген тұрғындар
Заңды
2017 ж. әлем халық саны
7,5 млрд тан асты
Халық саны б-ща ең жоғары мемл-дер
Қытай, Үндістан
Халық саны б-ша 2-ші орындағы мемл
Үндістан (а ведь это лооожь)
Халық саны б-ша 3-ші орындағы мемл
АҚШ
Халық саны б-ша 4 орындағы мемл
Индонезия
Халық саны б-ша 5 орындағы мемл
Бразилия
Адамзаттың үздіксіз жаңарып, ауысып отыруы
Ұдайы өсу
Туу мен өлім ж/е табиғи өсу көрсеткіштерінің жиынтығы
Ұдайы өсу
Абсолютті демографиялық көрсеткіштері
Табиғи өсу, механикалық өсу
Туу мен өлімнің арақатынасы
Табиғи өсу
Табиғи өсім деңгейінің теріс мәнге ие болуы
Депопуляция
Өлгендер саны туғандар санынан артық, халық санының аздап өсуі тек сырттан келгендер есебінен өсуде тән
Германия
Абсолютті демографиялық көрсеткіш
Белгілі бір мерзімдегі “демографиялық оқиғалардың” нақты шамаларының сипаттамасы
Ұдайы өсу түрлері
Дәстүрлі, өтпелі, қазіргі
Дәстүрлі ұдайы өсу
Туу мен өлім жоғары, алам жасы қысқа
Туу коэф: >30‰
Өлім коэф: >10‰
Табиғи өсім: >2,6%
Өтпелі ұдайы өсу
Өлім аз, туу жоғары
Туу коэф: 16-30‰
Өлім коэф: <10‰
Табиғи өсім: 1-2,5%
Қазіргі ұдайы өсу
Туу төмен, өлім орташа, “ұлттың қартаюы”
Туу коэф: 0-15‰
Өлім коэф: 6-15‰
Табиғи өсім: >1%
Ұдайы өсу режимдері
Кеңейтілген, қарапайым, шектелген ұдайы өсу
Кеңейтілген ұдайы өсу
Қайтыс болғандардан туылғандар көп
Қарапайым ұдайы өсу
Қайтыс болғандар мен туылғандардың саны бірдей
Шектелген ұдайы өсу
Қайтыс болғандарға қарағанда дүниеге келгендер саны аз
Туудан өлім артып кетуінен халық саны азаюы
Депопуляция
Депопуляция күшті байқалатын елдер
Шығыс Еуропа
Иммигранттар мен эмигранттар саны арасындағы айырма
Механикалық өсу
Дәстгрлі ұдайы өсу құбылысы
Демографиялық дүмпу
Қазіргі ұдайы өсу құбылысы
Демографиялық жарылыс
Дәстүрлі ұдайы өсудің басты белгілері
Туу мен өлімнің өте жоғары деңгейі, адамның өмір жасының қысқа болуы
Адамның өмір жасы б-ша ең қысқа елдер
Лесото, Свазиленд