ГЗӘ Flashcards
Географиялық сараптама түрлері
Табиғи кешенді зерттеу, сараптамадан өткізілетін жобаның қоршаған ортаға ықпалын бағалау
Табиғи кешенді зерттеу сипаттамалары
Параметрлік, функциялық, типологиялық
Сараптамалан өткізілетін жобаның қоршаған ортаға ықпалын бағалау
Жобаның аумақтағы табиғи ортаға ықпалын, оның салдарын модельдеу мен болжау
Параметрлік сипаттама
Табиғи кешен құрамбөліктерінің сипаттамалары мен өзара байланыстарын зерттеу
Табиғи кешен құрамбөліктерінің сипаттамалары мен өзара байланыстарын зерттейді
Параметрлік сипаттама
Функциялық сипаттама
Табиғи кешен мен аумақтық құрылымдар арасындағы байланыстарды зерттеу
Табиғи кешен мен аумақтық құрылымдар арасындағы байланыстарды зерттейді
Функциялық сипаттама
Типологиялық сипаттама
Аумақтың табиғи режімін қара
Географиялық сараптаманың жұмыс бағыттары
Талдамалық жұмыс, географиялық болжау, аудандастыру, өзара байланыстарды зерттеу
Географиялық сараптамада өзара байланыстарды зерттеу арқылы анықталады
Табиғат пен қоғамның әрекеттесуі, көрсеткіштердің өзара байланысы, табиғи-кешеннің аумақтық ерекшеліктері
Табиғат пен қоғамның әрекеттесуі, көрсеткіштердің өзара байоанысы, табиғи кешеннің аумақтық ерекгеліктерін анықтайды
Өзара байланыстарды зерттеу арқылы
Аумақтағы табиғи ж/е қоғамдық жүйелердің иерархиялық құрылымын щерттеу негізінде жүргізіледі
Аудандастыру
Көрсеткіштер талданып, жобалар, бағдарламалар, тұжырымдарды бағалауда жаңа нысандарды орналастыру нұсқалары ұсынылатын бағыт
Талдамалық жұмыс
Табиғи ж/е әлеуметтік үдерістерге аса қажет
Географиялық жобалау
Жобалар алуан түрлі ресурстарды пайдалануға бағытталғандықтан табиғи ж/е әлеуметтік орта өзгерістерімен жұмыс жасайды өзгерістермен
Географиялық жобалау
Шаруашылық әрекеттің қоршаған ортаға ықпалы анықталады
Географиялық сараптама арқылы
Географиялық сараптама сипатына қарай
Экологиялық-географиялық, экономикалық-географиялық
Шаруашылық ж/е әлеуметтік нысандардың табиғи орта мен табиғат ресурстарына ықпалын сандық-спалық жағынан бағалап, өзгерістерін сараптайды
Экологиялық-географиялық сараптама
Экологиялық-географиялық сараптама нысандары
Қоршаған ортаға айтарлықтай ықпал ететін аумақтық шаруашылық даму жоспарлары, ірі шаруашылық нысандарын орналастыру жобалары
Қоршаған ортаға айтарлықтай ықпал ететін аумақтық шаруашылық даму жоспарлары, ірі шаруашылық нысандарын орналастыру жобалары жататын сараптама
Экологиялық-географиялық
Жобаны жүзеге асырудан бірнеше жыл бұрын жүргізіліп қоятын сараптама
Экологиялық-географиялық
Табиғи ортаның қазіргі жағдайы мен болашақтағы өзгерістерін болжайтын сараптама түрі
Экологиялық-географиялық
Табиғатты қорғауды ж/е ресурстардың болжанған шығындарының орнын толтыру шаралары қарастыратын сараптама түрі
Экологиялық-географиялық
Табиғи ж/е тарихи ескерткіштерді қорғауды бағалауды қамтитын сараптама түрі
Экологиялық-географиялық
Жобаның негіздемесінде берілетін ақпарат талданып, қоршаған орта өзгерістерінің талаптарға сай екеніне баға беретін сараптама түрі
Экологиялық-географиялық
Экологиялық сараптама жүргізудің ережелері
Мемлекеттік ж/е халықаралық деңгейде
Жоспарлау мен экономикалық нысандардың жобалау негіздемесін жасау мақсатында аумақтық жобаларды сараптау
Экономикалық-географиялық
Экономикалық-географиялық сараптаманың ерекшелігі
Шаруашылық құрылымында жаңа нысанды енгізудің аумақ дамуы үшін тиімділігін ескереді
Шаруашылық құрылымында жаңа нысанды енгізудің аумақ дамуы үшін тиімділігін ескеретін сараптама түрі
Экономикалық-географиялық
Біртұтас табиғи аумақтық кешен
Аумақ
Экономикалық н/е әлеуметтік нысандарды құрудың, өзгертудің табиғи ж/е шаруашылық кешендерге ықпалы талданатын сараптама
Экономикалық-географиялық
Іс жүзінде сараптамалардың басым көпшілігі алатын сипат
Кешенді сипат
Қзның халықаралық ұйымдарға қатысудағы міндеттері
- Экологиялық ж/е экономикалық көрсеткіштерді талдау
- Табиғатты қорғау әрекетіне жұмсалатын шығындарды ж/е оның нәтижелерін анықтау
- Табиғатты тиімсіз паудаланудан болатын зияндарды анықтау
- Экологиялық-экономикалық көрсеткіштердің кәсіпорын қызметіне әсерін анықтау
- Кәсіпорындар мен аймақтарлың табиғатты қорғау әрекеттерін салыстырмалы талдау
- Аумақтың экологиялық-экономикалық әлеуеиін ұлғайту жолдарын іздестіру
Табиғи орта мен шаруашылық кешеннің экономикалық көрсеткіштері талданатын сараптама
Кешенді географиялық
Әлемдегі ең ірі су электрстанция
Санься (Үш шатқал)
Санься су электрстанциясы орн мемл
Қытай
Жобалық құжаттарды болашақта елде өндірілетін электр энергиясының 10% беретіндігі көрсетілген сэс
Санься
Ресей мемлінде 20ғ 80 жылдарынан бергі келе жатқан сэс
Катунь (Алтай)
Экологиялық талаптарға сай келмегендіктен бірнеше рет кері сараптамалық қорытынды берілген су электр станциясы
Катунь
Мемл сараптама жүргізуде әсер етеді
Халық пен қоғамдық ұйымдардың пікірі
Қзда қала құрылысын жоспарлау, аумақтарды дамыту, әлеуметтік, өндірістік, рекреациялық, инфрақұрылымдық нысандардың жобаларын сараптамадан өткізеді
Мемсараптама
Күрделі мәселелерге қатысты шешім қабылдауда пайдаланылады
Эксперттік бағалау
Белгілі бір нысанның н/е үдерістің, оның өзгерістерінің әртүрлі салалар үшін маңызын анықтауды білдіретін ұғым
Бағалау
Шешімдердің ішіндегі ең үздігін таңдауға, зерттеліп отырған үдерістің дамуын болжауға ж/е күрделі міндеттердің шешімін табуға көмектесетін бағалау
Эксперттік
Шешім қабылдау мақсатында сарапшылардың пікірлері негізінде проблемаға баға беру процедурасы
Эксперттік бағалау
Қаладағы экологиялық жағдайды халықтың денсаулық тұрғысы жағынан бағалау
Эксперттік бағалау
Елдегі табиғат ресурстарының тиімді пайдаланылуын бағалау
Эксперттік бағалау
Жаңа зауыттың қоршаған ортаға ықпалына баға бері
Эксперттік бағалау
Эксперттік бағалау қай кезде жүргізіледі?
1) Географиялық проблема н/е нысан туралы деректер жеткіліксіз болуы
2) Болжау нысанның өте күрделі, ауқымы ж/е шамадан тыс үлкен болуы
3) Нысанның болашағына қатысты белгісіздіктердің көп болуы
4) Төтенше жағдай ж/е т.б байланысты шешім қабылдауға уақыттың жетіспеуі
Қоғамның сұранысына сай ж/е халықаралық, мемлекеттік бағдарламалар мен ірі жобалар аясында жүргізілетін бағалау
Эксперттік
Сарапшы ретінде белгілі бір саладағы жоғары білікті, тәжірибелі мамандар таңдалатын бағалау түрі
Эксперттік
Эксперттік зерттеулер алдында анықталады
Бағалау мақсаты мен сарапшылар алдына қойылатын проблема