Атмосфера Құрылымы Flashcards

1
Q

Жер ғаламшарын қоршап тұрған ауа қабықшасы

A

Атмосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Металды тескен жағдайда ол жерге ауа жиналатынын анықтаған орыс ғалымы

A

М. В. Ломоносов

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

1774 жылы ауаның құрамдас бөліктерін зерттеп, атау берген зерттеуші

A

А. Лавуазье

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Ауа құрамындағы азоттың үлесі

A

78%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Ауаның 78%ын алып жатқан элемент

A

Азот

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Ауа құрамындағы оттегі үлесі

A

21%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Ауаның 21%-ын алып жатқан элемент

A

Оттегі

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Ауа құрамындағы инертті газдар үлесі

A

0,93% (0,94%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Ауының 0,93% алып жатқан элемент

A

Инертті газдар

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

“Атмос” сөзінің мағынасы

A

Бу

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Ауа құрамындағы көмірқышқыл газының үлесі

A

0,03%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Ауаның 0,03% алып жатқан

A

Көмірқышқыл газы

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Құрамында су буы жоқ ауа

A

Құрғақ ауа

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Тропосферада сұйық және қатты күйінде кездесетін ауа бөліктері

A

Аэрозольдар

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Жерден желмен көтерілетін жанартаулық шаң, өрттен шыққан түтін

A

Табиғи аэрозольдар

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Топырақ және теңіз тұздары,шаң-тозаң, су буының молекуласы

A

Табиғи аэрозольдар

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Жер ғаламшарының қорғаушы қабықшасы

A

Атмосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Атмосфераның негізгі газы және оттегі бөлетін өсімдіктердің тіршілігіне қажетті газ

A

Азот

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Таралуы жағынан атмосферадағы екінші газ

A

Оттегі

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Атмосфераның жоғарғы бөлігіндегі иондары басым, молекуласы аз ауа

A

Ионосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Атмосфераның маңызды 3 құрамдас бөлігі

A

Су буы, озон, көмірқышқыл газы

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Оттегіден түзілетін газ

A

Озон

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Күннің тіршілікті жоятын ультракүлгін сәулелерін тежейді

A

Озон қабаты

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Күннен келетін ультракүлгін сәулелерден қорғайтын қабат

A

Озон қабаты

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Жер атмосферасында 1 секундта пайда болатын озон мөлшері

A

100 тонна

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Озонның негізгі массасы кездесетін биіктік

A

10-50км

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Озонның ең тығыз шоғырланған ауданы

A

18-26 км

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Атмосфераның ең төменгі және тығыз қабаты

A

Тропосфера (тропо -өзгеріс)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Қасиеттері мен құбылыстары жағынан ең алуан түрлі қабат

A

Тропосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Тропосфераның жоғары шегарасының биіктігі

A

17-18км

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Тропосфераның экватор маңындағы биіктігі

A

16-18км

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Тропосфераның поляр маңындағы биіктік

A

8-9 км

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Тропосфераның қоңыржай маңындағы биіктігі

A

10-11км

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Тропосфераның орталық белдеулердегі биіктігі

A

10-11км

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Адам мен тірі организмдердің тіршілігі үшін басты сфера

A

Тропосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Атмосферадағы ауаның 90%-ы орналасқан қабат

A

Тропосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Бұлттар мен жауын-шашындар пайда болатын қабат

A

Тропосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Экватор маңындағы тропосфераның жоғарғы шекарасы

A

16-18км

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Экватор маңында атмосфера қабатының қалың болу себебі

A

Ауаның көлемінің Күннің қатты қыздыруынан ұлғаюы

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Поляр ендіктерде тропосфераның қалыңдығы

A

8-9км

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Атмосфералық құбылыстар, ауаның көлбеу және тік алмасуы, атмосфералық қысымның өзгеруі байқалатын қабат

A

Тропосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Атмосфералық құбылыстар қалыптасатын қабат

A

Тропосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Атмосферадағы ауа-райы қалыптасатын қабат

A

Тропосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

“Ауа-райының ас үйі” деп аталатын қабат

A

Тропосфера

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

“Ауа-райының фабрикасы” деп аталатын қабат

A

Тропосфера

46
Q

Тропосфера қабатының ерекшеліктері

A

Жер бетіне тікелей жақын төменгі қабат; ауа-райы мен кдимат қалыптасады; бұлттар мен жауын-шашын пайда болады

47
Q

Атмосфераның жер бетімен түйісетін ең төменгі қабаты

A

Жерүсті бөлігі

48
Q

Тропосфера мен стратосфера аралығындағы өтпелі қабат

A

Тропоүзіліс (тропопауза)

49
Q

Тропосфераның жоғарғы жағында, шегарасы 50-55км жететін қабат

A

Стратосфера

50
Q

Стратосфера қабатының биіктігі

A

20-50км

51
Q

Оттегі мөлшері аз,су буы жоқ, ауа құрамы тығыз, 50-55км жетеін қабат

A

Стратосфера

52
Q

Стратосфералық қабаттың 10-35км биіктігінде таралған қабат

A

Озон

53
Q

Стратосферада озонның таралу биіктігі

A

10-35 км (20-30км)

54
Q

Ауаның 20%-ы бар, ауа сұйылтылған, су буы жоқ қабат

A

Стратосфера

55
Q

Стратосфераның төменгі бөлігінде температура

A

-45°С-тан 75°С-қа дейін

56
Q

Биіктеген сайын, ауа температурасы +10°С-қа дейін көтерілетін қабат

A

Стратосфера

57
Q

Стратосфера қабатының ерекшеліктері

A

20-50км биіктікте орналасқан; оттегі мөлшері аз, су буы жоқ;озон қабаты орналасқан; бұлттар мен жауын-шашындар пайда болмайды

58
Q

Стратосфера мен мезосфера арасынадағы аймақ

A

Стратоүзіліс (стратопауза)

59
Q

Стратосфераның үстінде шамамен 50-80км биіктікте орналасқан қабат

A

Мезосфера

60
Q

Биіктеген сайын температурадағы айырмашылық жоғарылауымен ерекшеленетін қабат

A

Мезосфера

61
Q

Жай айларында мезосфера қабатында 75-89км биіктікте қалыптасады

A

Күміс тәріздес бұлттар

62
Q

Күміс тәріздес бұлттар қалыптасатын қабат

A

Мезосфера

63
Q

Күміс тәріздес бұлттар қалыптасатын биіктік

A

75-89км

64
Q

Ауа тығыздығы Жер бетіндегіге қарағанда 200 есе аз қабат

A

Мезосфера

65
Q

75-89 км биіктікте жылтыраған күміс тәрізді бұлттар қалыптасатын қабат

A

Мезосфера

66
Q

Аспанның түсі қара болып көрінеді және күні бойы жұлдыздар байқалатын қабат

A

Мезосфера

67
Q

Мезосферада ауа температурасы

A

-75°С-тан -90°С-қа дейін төмендейді

68
Q

Атмосферадағы ең төмен температура байқалған қабат

A

Мезосфера

69
Q

Мезосфера қабатының биіктігі

A

50-80км

70
Q

Мезосфера қабатының ерекшеліктері

A

Күміс тәрізді бұлттар байқалады; биіктеген сайын температура жоғарылайды

71
Q

Температураның жылдам төмендеуіне байланысты турбуленттілік қатты дамыған қабат

A

Мезосфера

72
Q

Мезосфера мен термосфера арасындағы аймақ

A

Мезоүзіліс (мезопауза)

73
Q

80 және 800км биіктіктер арасында орналасқан қабат

A

Термосфера

74
Q

Термосфера қабатында 500-600 км биікте температура

A

1500°-тан астам

75
Q

Жоғарғы термосферада температура

A

2000°С

76
Q

Иондары басым, молекуласы аз ауа қалыптасатын қабат

A

Ионосфера

77
Q

Аргон, азот және оттегінің зарядталған атомдары мен молекулаларынан тұратын өте сұйытылған ауасы бар қабат

A

Ионосфера

78
Q

Жер бетіндегі радио байланысына әсері бар қабат

A

Термосфера

79
Q

Термосфера қабатының биіктігі

A

80-750 (800)км

80
Q

Термосфера қабатының ерекшеліктері

A

Радио байланыс әсері бар; поляр шұғыласы пайда болады; иондалған газды қабат

81
Q

Полярлық ендіктерде термосферада күн әсерінен пайда болады

A

Поляр шұғыласы

82
Q

Поляр шұғыласы байқалатын атмосфераның қабаты

A

Термосфера

83
Q

Ең жоғарғы сыртқы қабат

A

Экзосфера

84
Q

800-1000 шақырымнан жоғары атмосфера қабаты

A

Экзосфера

85
Q

Экзосфера қабатының екінші атауы

A

Шашыранды қабат

86
Q

800-1000 шақырымнан жоғары атмосфера қабаттары

A

Экзосфера н/е шашырау сферасы

87
Q

Ең жеңіл газдар планетааралық кеңістікке шашырайтын қабат

A

Экзосфера

88
Q

Ең жеңіл газдар планетааралық кеңістікке шашырап, түзетін құбылыс

A

“Жердің тәжі”

89
Q

Жердің тәжін қалыптастыратын қабат

A

Экзосфера

90
Q

Экзосфера қабатында ең жеңіл газдар планетааралық кеңістікке шашырау нәтижесінде қалыптасады

A

Жердің тәжі

91
Q

Толық зерттеліп бітпеген қабат

A

Экзосфера

92
Q

Жорамал бойынша экзосфера қабатындағы температура мөлшері

A

+2000°С

93
Q

Экзосфера қабатының биіктігі

A

800-1000км-ден жоғары

94
Q

Экзосфера қабатының ерекшеліктері

A

Шашыранды қабат; газдар планетааралық кеңістікке шашырайды; “жердің тәжі” құбылысы байқалады

95
Q

Жердің ауа қабытын зерттейтін халықаралық ұйым

A

Дүниежүзілік метеорологиялық ұйым

96
Q

ДМҰ-ға мүше елдер

A

Ұлыбритания, Қытай, Ресей, АҚШ, Франция

97
Q

Дж метеорологиялық стансылар саны

A

1000

98
Q

Ауа температурасын өлшейтін құрал

A

Термометр

99
Q

Желдің бағытын анықтайтын құрылғы

A

Флюгер

100
Q

Атмосфералық қысымды өлшейтін құрылғы

A

Барометр

101
Q

Радиозонд аспаптары бақылайтын биіктік

A

30-40км

102
Q

Атмосферада 30-40км бақылайтын метеорологиялық құрылғы

A

Радиозонд

103
Q

Метеорологиялық зымырандар бақылайтын биіктік

A

120км

104
Q

Атмосфераның 120км биіктікте бақылайтын метеорологиялық аспап

A

Метеорологиялық зымырандар

105
Q

Атмосфераны бақылайтын зымырандар ұшатын биіктік

A

500 км

106
Q

Атмосфераның 500км биіктікте бақылайтын метеорологиялық аспап

A

Зымыран

107
Q

Жаһандық климатты бақылау жүйесі арқылы жүзеге асатын шара

A

Мониторинг

108
Q

Дж метеорологиялық ұйым арқылы жүзеге асатын шара

A

Мониторинг

109
Q

Жетуге қиын аудандарда атмосфера зерттеу әдісі

A

Автоматты радиометеорология стансылары

110
Q

Мұхиттарда метеостансыларды орнатады

A

Қалқымалы платформаларға

111
Q

Атмосфера жайлы барлық деректер жинақталады

A

Жаһандық климатты бақылау жүйесінде (ЖКБЖ)

112
Q

Бұл ұйымдардың мақсаты

A

Атмосфераны ластанудан қорғау