Биосфера Flashcards
Биосфера ұғымын енгізген
Ж. Ламарк
Биосфера терминін енгізген
Зюсс
Биосфера қабатының қалыңдығы
50км
1875 ж. Биосфера терминін енгізген
Зюсс
В. Вернадский еңбектері б-ша қайта құру рөлін атқаратын
Тірі организмдер
Биосфера тіршілік бесігі деп тұжырымдаған
В. Вернадский
Вернадский зерттеумен айналысқан биохимиялық зерттеулер
Оттегі мен көміртегі айналымдары
Биосфералық айналымдардың 3 түрі
Органикалық заттың түзілуі; биологиялық өнімнің түзілуі; биологиялық өнімнің жойылуы
Вернадский б-ша биосфера бөліктері
3: тірі зат, биогенді зат, биокосты зат
Тіршілігі бар кеңістік
Биосфера
Биогенді заттар
Таскөмір, жанатын газдар, шымтезек, батпақ, мұнай
Биокосты заттар
Шөгінді жыныстар, сазды минералдар, орман төсемі, таскөмір, мүжілу қыртысы, топырақ
Биосфераның жоғарғы шекарасы
Озон қабаты
Биосфераның жоғарғы шекарасын озон қабаты екенін айтқан
Вернадский
Биосфераның жоғарғы шекарасы
Жер бетінен 20км биіктікте атмосферадағы озон қабаты
Вернадский ілі б-ша биосфераның төменгі шекарасы
Жер бетінен 3-3,5км тереңдегі жер қыртысы
Биосферадағы тірі заттардың аса тығыз топтасуы
“Өмір қабықшасы”
Құрлықтағы “өмір қабықшасы”
Топырақ, өсімдік жамылғысы ж/е жануар әлемі
Мұхиттағы “өмір қабықшасы”
Планктондар тіршілік ететін үстіңгі бөлік
Тірі организмдердің қатысуынсыз түзілетін жансыз денелер
Сірескен зат (габбро, гранит, диорит)
Организмдердің тіршілік әрекеті мен жансыз табиғатта болатын үдерістерден пайда болған заттар
Биосіреспе зат (топырақ, лай)
Планетамыздың барлық тірі организмдердің жиынтығы
Тірі зат
Ежелгі биосфера бөлшектері
Биогенді заттар
Шөгінді жыныстар, сазды минералдар жататын биосфера бөлігі
Биокосты
Табиғаттағы сірескен заттар
Габбро, гранит, диорит
Фотосинтез кезінде жасыл өсімдіктер арқылы биологиялық өнім
Органикалық зат
Бактериялар мен саңырауқұлақтардың бірінші ж/е екінші кезектегі циклді жоюы
Биологиялық өнімнің жойылуы
Жануарлардың тіршілік әрекеті арқылы іске асатын екінші кезектегі цикл
Биологиялық өнімнің пайда болуы
Биосфераның қасиеттері
Тұтастық, орталықтандырылу, ашықтық, алуантүрлілік
Орталықтандыру
Газ- атмосферада белгілі бір газ құрамын қамтамасыз етіп тұру
Концентрациялық- организмдердің қоршаған ортадан биогенді заттар алу ж/е жинақтау қабілеті
Топырақ
Табиғаттың биокосты заты, жер қыртысының жұқа жоғарғы қабаты
Топырақ түзуші факторлар
Климат, жер бедері, жануарлар мен өсімдіктер, адамдар
Топырақ өте баяу қалыптасады
100 жылда оның қалыңдығы 0,5-2 см артады
Топырақтың қатты бөлігі
Тау жыныстарының ж/е шіріндінің ұсақ бөлшектері