ZO 10.1 Regulatie serum cortisol spiegels

Question 1

Wat is het effect van de binding van CRH aan de CRH receptor in de corticotrope cellen van de hypofyse?

Answer 1

Dit is een G-eiwit gekoppelde receptor, die via toename van cAMP spiegels en activatie van de MAP-kinase cascade de transcriptie van het POMC – gen en de secretie van ACTH stimuleert.

Question 2

Wat is het effect van de binding van ACTH aan de ACTH receptor in de bijnierschors?

Answer 2

Dit is een G-eiwit gekoppelde receptor, die productie van steroïden stimuleert via toename van cAMP en activatie van de MAP-kinase cascade. Acute effecten worden veroorzaakt via fosforylering van het ‘Steroid Acute Regulatory’ (STAR) eiwit dat noodzakelijk is voor import van cholesterol naar het mitochondriale binnenmembraan waar zijketensplitsing van cholesterol plaats heeft. Langdurige effecten vinden plaats via verhoogde opname en productie van cholesterol in de bijnier en verhoogde productie van de enzymen, die nodig zijn in de steroidbiosynthese.

Question 3

Wat is het effect van de binding van cortisol aan de glucocorticoïd receptor in de hypothalamus/hypofyse?

Answer 3

Cortisol: glucocorticoid receptor in de cellen van hypothalamus en hypofyse. Na translocatie van het cortisol-glucocorticoid receptor complex naar de celkern en interactie methet DNA wordt de transcriptie van de genen voor CRH en POMC geremd. Een korte termijn effect van cortisol is onderdrukking van de hypofysaire gevoeligheid voor
CRH.

Question 4

Via welk mechanisme stimuleert stress de HPA as?

Answer 4

Via verhoging van CRH. En het sympathisch zenuwstelsel stimuleert de afgifte van (nor)adrenaline uit het bijniermerg.

Question 5

Wat is bij stress de interactie tussen bijnierschors en –merg?

Answer 5

1. Noradrenaline kan de afgifte van CRH/vasopressine uit de hypothalamus beïnvloeden; het is echter waarschijnlijk dat men hier niet om noradrenaline uit het bijniermerg, maar om noradrenaline uit de hypothalamus zelf gaat.
2. Cortisol heeft een stimulerende invloed op de vorming van adrenaline uit noradrenaline in het bijniermerg door stimulering van het betreffende N- methyltransferase.
3. Cortisol bevordert de door adrenaline gestimuleerde glycogenolyse.
4. Cortisol veroorzaakt een toegenomen vasoconstrictieve werking van adrenaline.

Question 6

Wat kun je zeggen over vasopressine?

Answer 6

• Het stimuleert de afgifte van ACTH door de hypofyse voorkwab, ondanks dat de bloedvoorziening tussen de hypofyse voor- en achterkwab weinig is.
• Het zorgt voor het terugreabsorberen van water door de nier, als vasopressine afwezig is kun je diabetes insipidus ontwikkelen.