Ziekte van Parkinson Flashcards
Wat is de prevalentie van ziekte van Parkinson?
2e meest voorkomend neurodegeneratieve aandoening (na Ziekte van Alzheimer)
etiologie van ziekte van Parkinson?
- idiopathisch
- Genetische factoren
- Medicatie: typische antipsyhcotica
- Wilson disease
PF van ziekte van Parkinson?
- Progressieve degeneratie van dopaminerge neuronen in substantia nigra (basale ganglia) en locus coeruleus –> dopamine deficiëntie
- Serotonine en noradrenaline depletie (in nuclei Raphe)
- Te veel aan acetylcholine (in nucleus basalis van Meynert)
Symptomen van ziekte van Parkinson?
Motorisch:
- Tremor in rust
- Rigiditeit: stijfheid en tandradfenomeen
- Traagheid in handelen en denken
- Posturale instabiliteit
- Gangabnormaliteiten: shuifelend met korte stapjes
- micrografie: kleiner schrijven
Niet-motorisch:
- Autonoom: urinaire incontinentie, constipatie, orthostatische hypotensie, zweten
- Cognitieve stoornissen: verminderde aandacht en concentratie, executieve dysfunctie, verminderd geheurgen, …
- Depressie
- Impotentie
- Hyposmie, anosmie
Hoe stelt men diagnose van Ziekte Parkinson?
-Klinische diagnose!
Eventueel:
- Levodopa proefbehandeling
- CT of MRI scan hersenen –> vasculaire problemen?
- DAT-SPECT –> minder signaal door verdwijnen van dopamine transporters bij parkinson. (1x/leven terugbetaald)
- Bloedafname
Wat is parkinsonisme?
Triade van:
- Bradykinesia = trage bewegingen
- Rusttremor
- Rigiditeit (trandradrigiditeit)
Behandeling van Ziekte van Parkinson?
- Ondersteundend: kiné, logopedie, psychotherapie
Medicamenteus:
- Levodopa + Benserazide = prolopa
- COMT inhibitoren (Comtan) –> in combinatie met levodopa
- MAO-B inhibitor
- Dopamine agonist (Mirapexine)
- Anticholinergica (akineton) –> bij veel tremoren
Heelkunde:
- Deep brain stimulation
- Duodopa
Belangrijkste complicaties van dopaminerge mediatie in ziekte van parkinson?
- Honeymoon phase in begin
- Dyskinesie
- Psychose/ hallucinaties
- Orthostatische hypotensie
Werking van COMT inhibitoren?
Verminderen afbraak levodopa zodat meer in hersenen terecht komt
–> altijd in combinatie met Levodopa
Werking van MAO-B inhibitoren?
Afbraak Dompamine in presynaptische cel verhinderen
Werking Benserazide?
Vermijden vorming dopamine in serum –> beperken van bijwerkingen
Behandeling van jonge parkinsonpatiënten met enkel tremoren?
Anticholinergica: akineton
Richtlijnen behandeling parkinson in jonge patiënten (< 70 jaar)
o Eerst: MAO-B inhibitor
o Tweede Dopa Agonist
o Derde: L-dopa +/- COMTi
Behandeling parkinson in oudere patiënten (> 70 jaar)?
• L-DOPA +/- COMTi
Wat is een belangrijk gevolg van het plots stoppen van dopaminerge medicatie?
Maligne neuroleptic syndrome