Algemeen Flashcards
Aan de hand van wat kunnen we de hogere corticale functies beoordelen?
- Bewustzijn: glasgow coma scale
- Oriëntatie in tijd, plaats en persoon
- Spraak
Welk type spraakstoornissen bestaan er?
- Dysartrie = articulatieproblemen
- Afasie = taalproblemene
Welke 4 taalproblemen (afasie) bestaan er?
- Globale afasie = slecht begrip + niet-vloeiend spreken
- Broca afasie = goed begrip + niet vloeiend spreken + slecht nazeggen
- Wernicke afasie = slecht begrip + vloeiend spreken + nazeggen slecht.
- Amnestische afasie = vloeiend spreken + goed begrip + goed nazeggen
Synoniem voor amnestische afasie?
Woordvindingsstoornissen
Waarop wordt er gelet bij onderzoek meningeale prikkeling?
- Fono- of fotofobie aanwezig?
- Spontane stand van het hoofd: bij prikkeling in hyperextensie
- Meningeale testen: Brudzinski en Kernig
Hoe werkt de test van brudzinski?
Buig passief het hoofd van de patiënt (in ruglig) naar de romp
Tets is positeif wanneer als reactie de benen opgetrokken worden
Hoe werkt de test van Kernig?
Heup 90° flexie en probeer knie te strekken
Teken positief wanneer de knie niet voorbij 135° kan worden gestrekt zonder toename in nekstreek
Noem de verschillende craniale zenuwen?
I: n. olfactorius II: n. opticus III: n. oculomotorius IV: n. trochlearis V: n. trigeminus VI: n. abduscens VII: n. facialis VIII: n. vesticulocochlearis IX: n. glossopharyngeus X: n. vagus XI: n. accessorius XII: n. hypoglossus
Wat is de functie van de n. olfactorius?
Sensorisch:
- Reuk
Wat is de functie van n. opticus?
Sensorisch:
- Zicht
- Afferent onderdeel van pupillaire lichtreflex
Medische term voor afwezige reuk?
Anosmie
Medische term voor vervorming van geur?
Parosmie
Hoe test men de n; olfactorius?
- Laat de patiënt vertrouwde geuren ruiken (vb. koffie, citroen, munt, zeep) met de ogen gesloten en afzonderlijk met het linker- en rechterneusgat.
- Vermijd ammoniak of andere irriterende stoffen.
–> niet routinematig
Hoe test men de gezichtsscherpte?
Met behulp van Snellen visuskaart
–> beide ogen afzonderlijk
Hoe test men de gezichtsvelden?
Wat is de functie van de n. oculomotorius?
Motorisch (somatisch):
- Bezenuwing m. levator palpebrae superioris = elevatie ooglid
- Oogbewegingen
Motorisch (parasympatisch):
- Pupillaire constrictie: efferent onderdeel van pupillaire lichtreflex
- Accommodatie: m. ciliaria
Welke oogspieren worden bezenuwd door de n. oculomotorius?
- m. rectus superior
- m. rectus medialis
- m. rectus inferior
- m. obliquus inferior
Functie van de n. trochlearis?
motorisch:
- Oogbewegingen: m. obliquus superior
Functie van de n; abduscens?
motorisch:
- Oogbewegingen: m. rectus lateralis
Hoe beoordelen we de pupillen?
- Beoordelen van pupildiameter: miose, mydriase, anisocorie
- Lichtreflex: direct en indirect
- Convergentiereactie of accomodatiereactie (bij fixatie dicht bij neus) –> miose
hoe beoordelen we de oogbewegingen,?
Laat de patiënt rustig je vinger volgen:
Welke types diplopie bestaan er?
- monoculair
- Binoculair
Volgens welke graden wordt Nystagmus ingedeeld?
- Graad 1: bij kijken in richting snelle fase
- Graad 2: gr1 + bij blik vooruit
- Graad 3: gr2 + bij kijken in richting van trage fase
Functie van de n. trigeminus?
Sensorisch:
- Faciale bezenuwing: n. ophalmicus (CN V1), n. maxillaris (CN V2), n. mandibularis (CN V3).
- Afferente onderdeel van corneale en lacrimatie reflex
- Afferente onderdeel van jaw jerk reflex
Motorisch:
- Kauwspieren
- M. tensor tympanie
Hoe beoordelen we de n. trigeminus?
- Sensibiliteit aangezicht
- Cornea reflex met steriel compres: normaal sluiten van het oog
- Motoriek kauwspieren: m. masseter en m. temporalis
- Masseter reflex: normaal afwezig of slechts kleine reactie.
Functie n. Facialis?
Sensorisch:
- Smaak: voorste 2/3 tong
- Chorda tympani
- Huid achter oor
Motorisch:
- Faciale motorie
- Efferent tak van corneal reflex
Motorisch (parasympatisch):
- Salivatie: submandibulaire en sublinguale speekselklieren
- Lacrimatie
- efferente tak van lacrimatie reflex
Hoe beoordelen we de n. facialis?
- Gezichtsexpressie
- Smaak met wattenstaafje (niet standaard-
- Speeksel- en traansecretie: schirmer test (oftalmo)
Wat is het teken van Bell?
Wanneer er een aantasting is van het sluiten van het oog zal de oogbol naar boven draaiien in een poging het oog toch te “sluiten”.
Functie van de n. vestibulocochlearis?
Senosorisch:
- Evenwicht: n. vestibularis
- Gehoor: n. cochlearis
Hoe beoordeel je de n; vestibulocochlearis?
n. cochlearis:
- gehoorscherpte: bv. wrijven voor het oor van patiënt
- Stemvorkproeven
n. vestibularis:
- Test van romberg
- Test van unterberger
- Test van babinski-Weil (ster)
- Vestibulo-oculaire reflex (VOR): head impuls test
- Calorische testen
- Draaistoelonderzoek, ENG, …
functie van de n. glossopharyngeus?
Sensorisch:
- Smaak: posterieure 1/3 tong
- Braakreflex
- Viscerale sensatie: sinus carotis = baroreceptoren voor bloeddruk
- Chemoreceptoren: glomus carotis = chemoreceptoren voor PaO2, PaCO2 en pH.
Motorisch:
- Slikken
- elevatie pharynx en larynx
Motorisch (parasympatisch):
- Salivatie: parotisspeekselklier
Functie van n. vagus?
Sensorisch:
- Glomus aorticum: baroreceptoren en chemoreceptoren
- Viscera van longen, maag, lever, nieren en darmen tot colische flexuur
Motorisch:
- Slikken: m. pharyngealis
- Braakreflex
- Spraak: n. laryngeus recurrens
Motorisch (parasympatisch):
- SA en AV knoop: daling hartritme
- Vasodilatatie
- Viscerale functie: motiliteit oesophagus, maag, darmen
Hoe beoordeel je de n; glossopharyngeus en n. vagus?
- Slikken, foneren, articuleren
- Motoriek verhemelte, pharynx en larynx (A zeggen)
- Farynxreflex of kokhalsreflex
- Sensibiliteit verhemelte
- Smaak op achterste 1/3 tong (niet standaard)
Functie van de n; accessorius?
motorisch:
- Draaien van het hoofd: m. sternocleidomastoideus
- Opheffen van de schouders: m. trapezius
hoe beoordeel je de n. accessorius?
- Hoofd laten draaien tegen weerstand
- Elevaties van schouders tegen weerstand.
Functie van de n; hypoglossus?
Motorisch:
- Tong protrusie
Hoe beoordeel je de n. hypoglossus?
De tong laten uitsteken en naar links en rechts bewegen
Hoe beoordelen we de motoriek bij een patiênt?
- Inspectie: zien we atrofie?
- kracht: segmentaire testen + uitdrukken in gradatie van krachtsvermindering
- Proef van barré
- proef van mingazzini
- Spiertonus nagaan
Geef de gradatie van krachtvermindering?
score van 0-5:
0: geen beweging
1: kleine beweging mogelijk zonder verplaatsing
2: beweging mogelijk maar niet tegen zwaartekracht
3: beweging mogelijk tegen zwaartekracht
4: beweging mogelijk tegen zwaartekracht en lichte weerstand
5: beweging is normaal tegen weerstand
Welke aantasting van spiertonus bestaan er?
- Hypertonsie: verhoogde tonus
- Hypotonie: verminderde tonus
Geef de verschillende vormen van hypertonie?
- Spasticiteit
- Rigiditeit
- Paratonie of gegenhalten
- myotonie
Definitie van spasticiteit?
Lichaam keert terug naar oorspronkelijke stand als het passief wordt verplaatst
–> onderzoek door snelle flexie-extensie bewegingen
= van pyramidaal letsel
Definitie van rigiditeit?
Gelijkmatige weerstand (loden pijp) of beweging wordt intermittent schoksgewijs onderbroken (Tandrad)
= extra-piramidaal letsel
Definitie van paratonie?
in intensiteit wisselend en meer actief spierverzet bij passief bewegen
= diffuse hersenbeschadiging en letsels frontaalkwab
Definitie van myotonie?
Aangespannen spier kan niet snel ontspannen
= spierziekten
Definitie van anesthesie?
Verlies van gevoelsmodaliteiten
Definitie van hypoesthesie?
- verminderd gevoel, niet noodzakelijk voor alle modaliteiten
Definitei van hyperesthesie?
abnormaal verhoogd gevoeligheid voor verschillende stimuli
Definitie van hyperpathie?
Pijn bij aanraking die pas in 2e instantie gevoeld wrodt en na stoppen van stimulus nog doorgaat
Definitie paresthesie?
tintelingen, voos gevoel, naaldenprikken, slapend gevoel, spontaan optredend
Definitie van dysesthesie?
- Onprettige of pijnlijke gewaarwording door stimulus die normaal pijnloos is = allodynie
Definitie van Neuralgie?
Kortdurende schietende pijn in verloop van een zenuw
Welke 5 verschillende onderdelen van sensibiliteit kunnen beoordeeld worden?
- Oppervlakkige tastzin: aanraking met watje of ving/hand, 2-punts discriminatie
- Pijn- en temperatuurszin
- Positiegevoel: proprioceptie
- Vibratiezin
- Stereognatie (herkennen van voorwerpen)
Welk manoeuvre kan gebruikt worden om duidelijkere reflexen te krijgen,
Manoeuvre van Jendrassik
Welke zenuwen testen we bij de bicepspeesreflex?
C5-C6
= n. musculocutaneus
Welke zenuwen testen we bij tricepspeesreflex?
C6-C7
= n. radialis
Welk zenuwen testen we bij brachioradialisreflex?
C5-C6
= n. radialis
Welke zenuwen testen we bij kniepeesreflex?
L4
= n. femoralis
Welke zenuwen testen we bij achillespeesreflex?
S1
Welk zenuwen testen we bij de buikhuidreflex?
Bovenste T7-T8
Middelste T9-T10
Onderste T 11-T12
Welke zenuwen testen we mij cremasterreflex?
L1- L2
Welke znuwen testen we bij de anale reflex?
= strijken over perineum -> contractie anale sfincter?
S 3-4-5
= n. pudendus
welke zenuwen testen we bij het teken van Babinski?
S1-S2 = n. tibialis
–> teken van aantasting centrale motorneuronen
Welke zenuwen testen we bij teken van Hoffman-Tromner?
- C8
–> kan teken zijn van hyperreflexie
Welke testen kan men gebruiken om de coordinatie te beoordelen?
- Vinger-neusproef
- Hiel-knie proef
- Diadochokinese: snelle alternerende afwijkingen
Waarop wijst een afwijking van de coördinatie?
Letsels van de cerebellaire hemisferen en afferente/efferente banen
Hoe beoordelen we afwijkende proef van Romberg?
- Unilateraal vestibulair of cerebellair letsel –> valneiging/deviatie naar aangetaste kant
- Cerebellair letsel midellijn –> onevenwicht, zonder voorkeurslokatie
Definitie tremor?
Een ritmische, onwillekeurige, oscillerende beweging van een lichaamsdeel
Definitie van chorea?
Ongewilde, kortdurende, niet ritmische, onvoorspelbare, vloeiende bewegingen (dansachtig) die over het hele lichaam verspreid kunnen voorkomen.
Definitie dystonie?
Aanhoudende of wisselend verhoogde spierspanning. Hierdoor ontstaan langzame, draaiende, onvrijwillige bewegingen van een of meerdere lichaamsdelen.
Wat is de normale hoeveelheid CSV?
150 ml
Hoeveel CSV wordt er dagelijks geproduceerd?
500 Ml
Door welk orgaan wordt het CSV geproduceerd?
Plexus choreoideus
Wat is de betekenis van aanwezigheid van xanthochromia in CSV na lumbaalpunctie?
- Aanwezigheid van bilirubine in CSV = soms enige teken van subarachnoïdale bloeding
(kan ook veroorzaakt worden doot traumatische lumbaalpunctie)
Wat is afasie?
Spraakstoornis door hersenletsel
Welke zijn de belangrijkste banen van het ruggenmerg?
- Achterstreng: vibratie en prorpioceptie
- Corticospinale banen: motoriek
- Spinothalamische banen: pijn en temperatuur
Kliniek van n. trochlearis uitval?
- Patiënt kan niet meer naar beneden kijken –> ziet dubbel miximaal bij naar beneden kijken in de richting van gezonde oog (moeilijkheden om trappen af te dalen)
- -> dubbelzien verdwijnt wanneer het hoofd gebogen wordt naar de schouder aan de gezonde zijde
Welk beeld is het afwijkende beeld bij diplopie?
= het buitenste beeld
Geef de 2 verschillende vormen van doofheid?
- Conductiedoofheid: geen transmissie mogelijk van trillingen naar de gehoorgang door letsels thv uitwendige gehoorgang en middenoor
- Geleidingsdoofheid: geen omzetting van trillingen in slakkenhuis door letsel binnenoor OF geen transmissie van signalen door letsel n. cochlearis