Week 5 HC.3 Neurogene Blaasdisfuncties

Question 1

Fases van blaasfunctie

Answer 1

• vulfase (opslagfase)
• ledigingsfase (mictiefase)

Question 2

Wat gebeurt er bij het leegmaken van de blaas?

Answer 2

• parasympathisch geïnnerveerde m. Detrusor contraheert
• somatisch geïnnerveerde urethrale sfincter -> relaxeert

Question 3

Verschillende regelcentra in het lichaam die de mictie regelen

Answer 3

• cerebrale cortex -> voluntary control center -> drang gestimuleerd of gedempt
• pons -> pontiene mictiecentrum (PMC)
• sacraal -> sacrale mictiecentrum (SMC)
• n. Pudendus (somatisch) -> urethrale sfincter
• plexus pelvicus (parasympathisch) -> blaas

Question 4

Mictiereflex

Answer 4

Begint wanneer de blaas zich vult
- activatie mechanoreceptoren in blaaswand -> ascenderende signalen naar ruggenmerg richting PMC -> cerebrale cortex -> afdalende signalen aan PMC -> signalen worden hier gemoduleerd -> komen in het SMC terecht -> via plexus pelvicus & n.pudendus -> mictie

Question 5

3 belangrijkste centra

Answer 5

• cortex -> timing
• PMC -> coördinatie
• SMC -> versterking en fijne afstelling

Question 6

Wat is er sprake van bij dyssynergie (geen goede coördinatie tussen blaas en sfincter)

Answer 6

Vaak sprake van incontinentie

Question 7

Dwarslaesies -> cerebrale, suprapontiene laesie

Answer 7

• er ontstaat een reflexblaas (ongeremde overactieve blaas)
• geen timing meer
• m.detrusor wordt stug en overactief & minder capaciteit
• stugge & overactive blaas -> nierfunctievermindering & verhoogde blaasdruk

Question 8

Dwarslaesies -> hoge, supranucleaire dwarslaesie boven S2 of S3 (dus boven SMC)

Answer 8

• er ontstaat dyssynergie tussen m. Detrusor & sfincter
• overactieve blaas (vergelijkbaar met suprapontiene laesie)
• UWI door onvolledige mictie met residu in blaas
• toename druk ureter -> spierhypertrofie & hydronefrose -> nierfunctievermindering

Question 9

Dwarslaesies -> lage, infranucleaire dwarsleasie perifeer (onder) het SMC

Answer 9

• blaas krijgt geen input meer van zenuwstelsel -> acontractiele blaas
• geen controle over mictie
• geen trigger meer die aandrang tot plassen geeft
• slappe blaas met grote capaciteit -> urineretentie & onvolledige mictie -> overloopincontinentie & UWI & stuwing -> achteruitgang nierfunctie

Question 10

Gevolgen van supranucleaire laesie tussen het pontiene en sacrale mictiecentrum

Answer 10

• stugge overactieve blaas -> hoge druk in blaas & spierhypertrofie -> stuwing & hydronefrose & afname nierfunctie
• overactieve sluitspier -> reflux & afname spierfunctie

Question 11

4 mogelijke gevolgen van een laesie ter hoogte van het sacrale mictiecentrum of het perifere zenuwstelsel (infranucleair)

Answer 11

• acontractiele blaas -> lediging verstoord -> urineretentie & stuwing
• verminderde compliantie van blaas -> kan geen hoge drukken aan -> incontinentie
• intrinsieke sfincterdeficiëntie: overloop- of stressincontinentie
• combinatie van deze 3: kleine capaciteit met incontinentie & residu

Question 12

Oorzaken van neurogene blaasdisfunctie bij kinderen

Answer 12

• sluitingsdefecten van de neurale buis
• sacrale agenesie
• traumatische dwarslaesiee
• tethered cord syndroom (ruggenmerg vast aan dorsale structuren van rug)
• perinatale asfyxie -> spasticiteit
• myelitis transversa
• juveniele multiple sclerose (MS)

Question 13

Gevolgen van spina bifida op de blaas en de sluitspier

Answer 13

• blaas: overactief, stug, reflux, hypocontractiel
• sluitspier: overactief, slap, gespannen, open

Question 14

Diagnostiek neurogene blaasstoornissen bij kind

Answer 14

• anamnese & LO
• urineonderzoek
• echo nieren en blaas
• (video)urodynamische onderzoek (VUDO)
• mictiecysturethrogram (MCU)

Question 15

(Video)urodynamische onderzoek (VUDO)

Answer 15

• metingen verricht naar de blaascapaciteit, residu na mictie, uroflow, lekdruk
• vaststellen instabiele blaas, detrusor-sfincter dyssynergie, vesico-ureterale reflux
• geeft info over blaasfunctie als dit onderzoek op week 6 bij kind met spina bifida wordt gedaan -> verandering in blaasfunctie kan wijzen op tethered cord syndroom

Question 16

Mictiecysturethrogram (MCU)

Answer 16

• via katheter wordt blaas gevuld met contrastmiddel -> röntgenfoto gemaakt
• vaak gecombineerd met blaasfunctieonderzoek

Question 17

2 behandeldoelen bij de behandeling van een neurogene blaas

Answer 17

• behoud van nierfunctie door verminderen van blaasdruk en preventie van UWI
• continentie

Question 18

3 behandelopties van neurogene blaasdisfunctie

Answer 18

• intermitterende (zelf)katheterisatie
• medicamenteuze behandeling
• operatie

Question 19

Medicamenteuze behandeling neurogene blaasdisfunctie

Answer 19

Anticholinergica:
- binden op receptor voor acetylcholine (M3-receptor) -> minder Ca2+ influx in cel -> spier contraheert niet
- bijwerkingen: troebel zien, droge mond, obstipatie

Botox (botulinetoxine):
- zorgt ervoor dat acetylcholine niet vrij kan komen uit het zenuweinde -> transmissie naar receptor vindt niet plaats -> blaas trekt niet samen
- werkt 8-9 maanden op blaas en 8-12 weken op dwarsgestreepte spieren

Question 20

Operatieve behandeling neurogene blaasdisfunctie

Answer 20

Blaasaugmentatie of ileocystoplastiek:
- deel van terminale ileum wordt losgeknipt en op blaas gehecht -> door de grotere blaas zal de blaasdruk lager blijven

Appendicovesicostoma:
- bij patiënten in een rolstoel
- wordt gemaakt tussen de blaas en de navel uit de appendix -> blaas kan nu gekatheteriseerd worden via navel

Blaasvervanging (Indiana pouch):
- compleet nieuwe blaas uit darm

Ileocutanostomie (Bricker):
- aansluiten van ureters op een darmlis -> welke aan de huid wordt geplaatst om katheterisatie mogelijk te maken