Week 1 HC.7 Borstvoeding Flashcards
Voordelen van moedermelk
- infectiepreventie dmv doorgeven van antistoffen
- bevorderde groei & bevorderde intelligentie
Voordelen van moedermelk volgens de PROBIT-trial:
- minder infecties in 1e levensjaar: 50% minder maag-darminfecties & middenoorontstekingen & 33% minder LWI’s
- minder wiegendood: 45% minder kans SIDS
- kleinere kans op atopische dermatitis (eczeem): risicoreductie 40%
- inflammatory bowel disease (IBD): halvering IBD
- afname van metabool syndroom
- minder obesitas
- betere hersenontwikkeling
- gunstig effect op band tussen moeder en kind
- kosteneffectief
Samenstelling moedermelk
Immunologische factoren: ondersteunen zowel aspecifieke afweer als specifieke afweer
- sIgA, lactoferrine, prebiotica, enzymen, macrofagen, anti-inflammatoire factoren, bindingseiwitten, probiotica
Functie probiotica
Belangrijk voor ontwikkeling van het microbioom
Functie microbioom
Belangrijk voor vertering, afweer en gut-brain axis
Microbioom bij mensen die enkel kunstvoeding hebben gehad
Minder divers en minder gunstig profiel
Welke immunoglobuline wordt actief uitgescheiden in de moedermelk?
sIgA (specifiek secretoir IgA): geeft specifieke bescherming tegen factoren in de omgeving
- voorkomt dat verwekkers uit de omgeving van moeder binden aan het darmepitheel
Wat is het dosis-effect?
Langer gebruik van borstvoeding lijkt te leiden tot betere uitkomsten
Waarom draagt borstvoeding met name bij aan hersenontwikkeling?
Door de aanwezigheid van essentiële vetzuren (DHA of LC-PUFA’s) = bouwstof voor het hersenweefsel en voor de retina
Borstvoeding voor prematuren
- extra belangrijk
- moeder kan de melk afkolven en aan kind geven middels een maagsonde (prematuren kunnen niet zelfstandig drinken & liggen in couveuse)
Voordelen van moedermelk bij prematuren
- daling van aantal infecties
- snellere overgang naar volledige enterale voeding, omdat de maag de melk beter kan verdragen
- minder heropnames na ontslag
- daling incidentie van necrotiserende enterocolitis (NEC)
- betere psychomotore ontwikkeling
De eerste moedermelk
Colostrum
- erg rijk aan eiwitten, immuunglobulinen (vooral sIgA) en andere immunologische stoffen zoals lactoferrine
Verband eiwitgehalte in moedermelk en zwangerschapsduur
Bij langere zwangerschapsduur neemt eiwitgehalte af
- prematuren hebben verhoogte eiwitbehoefte -> moedermelk heeft hierbij ook verhoogde eiwit, maar alsnog extra suppletie nodig
Suppletie bij moedermelk
- vitamine K (1e 3 maanden) voor stolling om hersenbloedingen te voorkomen:
- vitamine D
- bij prematuur: fortifier voor groei & preventie rachitis -> bevat extra eiwitten, calcium, fosfaat
Wat is de eerste alternatief na de eigen melk bij prematuren?
Donormelk
- geeft verminderd risico op NEC
- kunstvoeding probeert gunstige factoren na te bootsen maar is nooit hetzelfde als echte moedermelk
Belangrijkste hormonen bij de melkproductie
- prolactine
- oxytocine
Prolactine
- komt vrij bij prikkeling van de tepel
- wordt geproduceerd door hypofyse voorkwab
- zorgt voor toename melkproductie
Medicamenteuze stimulatie van prolactine
Domperidon -> toename prolactine -> toename melkproductie
- bijwerking = verlengd QT-interval
Oxytocine
- komt vrij bij het zien/horen/voelen van kind
- wordt afgegeven door hypofyse achterkwab
- zorgt voor de toeschietreflex & binding tussen moeder en kind
Nadelen van borstvoeding
- sociale bezweer: schaamte & moeilijk te combineren met werk/studie -> komt door sociale systeem -> in NL minder borstvoeding gegeven want korte zwangerschapsverlof
- risico op maternale complicates: tepelkloven, verstopping, mastitis, abcedering
- stille ondervoeding: kind drinkt minder -> minder energie -> nog minder drinken
Contra-indicaties voor borstvoeding
- hiv-infectie bij de moeder
- haemorrhagische koortsen (Ebola, MArburg)
- borstlaesies met bv TBC, varicella of HSV
Waarom is een hiv-infectie niet een contra-indicatie voor borstvoeding in de derde wereld?
Omdat de gevaren van kunstvoeding hier groter zijn
- voeding wordt met vervuild water aangemaakt
Medicamenteuze contra-indicaties voor het geven van borstvoeding
- maternaal gebruik van lithium (psychofarmaca)
- bepaalde antidepressiva
- chemotherapie
- harddrugs
- methadon > 20 mg/dag
- overmatig alcoholgebruik