Week 1 HC.5 Normale En Abnormale Lengtegroei Flashcards
Van welke factoren is de groei van de foetus afhankelijk?
- maternale factoren: gezondheid moeder, roken, jonge/oude leeftijd
- foetale factoren: meerlingzwangerschap, genetische afwijkingen
- placentaire factoren: verminderde doorbloeding van placenta
Hoeveel groeit een baby gemiddeld binnen het eerste levensjaar?
Bij geboorte gem 50 cm, binnen 1 jaar gem 75 cm.
Hoeveel neemt het gewicht van een baby gemiddeld toe in het eerste levensjaar?
Bij geboorte gem 3,5 -> binnen een jaar gem 10 kg
Onder invloed van wat vindt groei voornamelijk plaats in het eerste levensjaar?
Onder invloed van voeding
Onder invloed van wat vindt groei voornamelijk plaats na het eerste levensjaar?
Hormonen, maar ook genen, voeding en omgevingsfactoren
Onder invloed van wat vind er een groeispurt plaats in de pubertijd?
Onder invloed van geslachtshormonen
Wanneer vindt de groeispurt plaats bij jongens en meisjes?
- bij meisjes: begin van pubertijd+/- 12j
- bij jongens: na helft van pubertijd +/- 14j
Hoe wordt de target height bepaald?
De gemeten lengte van de biologische ouders
Wat is de range rondom de target height?
± 1.6 SD, ofwel ± 9 cm rondom de target height
Bij welke target heights is er kans op pathologie?
- groei afbuiging of versnelling: 1 SD-afwijking bij herhaalde metingen
- groot verschil met streeflengte: + 1,6 SD in vergelijking met target height
- te kleine of te grote lengte: -2 of > +2 SDS bij een normale target height
Primaire groeistoornis
- interne invloeden
- verstoorde regulatie van de epifysairschijf
- afwijkende groei vanaf de geboorte
Oorzaak primaire groeistoornis
Mutaties in genen:
- verstoring van cellulaire processen (SHOX-gen)
- verstoring van paracriene signalen (NPR2-gen)
- verstoring van extracellulaire matrix (ACAN-gen)
Secundaire groeistoornis
- omgevingsinvloeden
- invloed van buitenaf op epifysairschijf
- in eerste instantie normale groei, hierna afbuiging
Oorzaak secundaire groeistoornis
- voeding
- endocriene signalen
- cytokinen
- omgevingsfactoren
Idiopathische groeistoornis
- groeivertraging zonder bekende oorzaken
- familiair of niet-familiair
Oorzaak en kenmerken bij primaire groeistoornis zonder of met milde dysmorfe kenmerken
- oorzaak: monogenetische afwijkingen
- kenmerken: veelal met disproportie zoals korte benen of armen
Oorzaak en kenmerken bij primaire groeistoornis met dysmorfe kenmerken of syndromaal?
Oorzaak: chromosoomafwijkingen (Turner syndroom) of (epi)genetische afwijkingen (methylering defecten (Pradar-Willi syndroom) en uniparentale disomie (UPD))
Hoe wordt een SHOX-gerelateerde groeistoornis veroorzaakt?
Afwijking in de pseudo-autosomale regio’s op zowel het X-chromosoom als het Y-chromosoom -> ontstaan deleties en puntmutaties
Wat zijn kenmerken van een SHOX-gerelateerde groeistoornis?
Milde dysmorfe kenmerken:
- korte armen en benen
- spierhypertrofie
- Madelungse deformiteiten (afwijkende polsstand en onderarm) waardoor korte en gebogen ulna en radius