W4 - HC5 Vallen bij ouderen: oorzaken en gevolgen Flashcards
Hoeveel % van de 70+ ers valt minimaal 1x per jaar en hoeveel % daarvan valt vaker?
30% van de 70+ ers valt 1x per jaar.
15% hiervan vallen 2 of meerdere keren per jaar
Hoeveel % van de ouderen raakt gewond door het vallen?
10% ernstig verwond (1-2% heupfracturen), 3-5% andere fracturen en 5% minder ernstig.
Hoeveel % van de ouderen die een val veroorzaken overlijd binnen een jaar?
20% overlijd na een val binnen een jaar.
1/3 ervaart een daling in functie en mobiliteit + psychosociale problemen.
Wat zijn risicofactoren om te vallen?
- Bij jonge mensen: ongelukken.
- Bij oudere personen:
> Intrinsieke oorzaken: eerdere val, mediale conditie, cognitieve disfunctie, psychisch functioneren, achteruitgang van zicht, balans en kracht.
> Extrinsieke oorzaken: drugs, milieu veranderingen en obstakels (in het donker).
Waardoor hebben ouderen daling in kracht tijdens ouder worden?
Daling spiermassa, vitamine D, witte massa en verandering in peripheral zenuwfunctie.
Wat zijn verschillende typen neurologische loopstoornissen?
Antalgische gang, paretische gang, spastische gang, vestibulaire loopstoornis, atactische gang, hypokinetische gang, voorzichtige gang en functionele loopstoornis.
Wat is een antalgische gang?
Verkorte standfase pijnlijke been. DD: gewrichtsafwijking, lumbosacrale radiculopathie en afwijking voet (bijv. neuroom/eksteroog).
Wat is een paretische gang (klapvoet)?
- Enkelzijdig = neuropathie N. peroneus/radiculair L5 of een motorneuron ziekte.
- Dubbelzijdig = polyneuropathie. Proximaal = waggelende gang.
Wat is een proximale paretische gang?
- Enkelzijdig na bijv. heupprothese
- Dubbelzijdig bij spieratrofie/myopathie. Dan ook moeite met opkomen uit stoel.
Wat is een spastische gang?
Tr. Corticospinalis schade, benen: zwakte buigers, armen: zwakte strekkers, circumductie been (beide scharen) en vleugelen armen.
o Eenzijdig: cerebrale lesie (bijv. CVA).
o Tweezijdig:
Cervicale/thoracale myelopathie, vaak ook sensore problemen.
Spastische paraplegie (erfelijk).
Infantiele encephalopathie.
Wat is een vestibulaire loopstoornis?
Ernstige balansstoornis, breed gangspoor, deviatie naar een zijde, steun zoeken. Uitval: vallen naar aangedane zijde en prikkelen: vallen naar andere zijde.
Wat is een atactische gang?
Wisselend breed gangspoor, wisselend variabele staplengte. Onderscheid: sensorische atactische gang, cerebellaire atactische gang en frontale atactische gang (onderdeel hypokinetische gang).
Hoe maak je onderscheid tussen een sensorische en cerebellaire atactische gang?
- Sensorische atactische gang: verminderde proprioceptie > perifeer zenuwstelsel en achterstreng ruggenmerg. Visuele compensatie en gestoorde proef van Romberg.
- Cerebellaire atactische gang: minder verergering bij ogen sluiten > oogbewegingsstoornissen, dysartie en ataxie (dronkenman’s beeld).
Wat is een hypokinetische gang?
Trage en schuivende looppatroon, kleine passen, verminderde staphoogte en weinig meebewegen armen. Velerlei aandoeningen: bekendste M. Parkison.
Wat is parkinsonismen?
Multisysteem atrofie, corticobasale degeneratie, progressieve supranuclear palsy, vasculair parkinsonisme en frontale atactische gang.