W3 - Uitwerking VO's

Question 1

Hoe heet de buitenste laag?

Answer 1

Periost

Question 2

Wat zit tussen de trabekels?

Answer 2

Merg

Question 3

Hoe kleurt botweefsel aan op een Goldner-kleuring?

Answer 3

Gecalcificeerd groen en niet-gecalcificeerd oranje (of gemineraliseerd).
De zuur fosfaat kleuring kleurt osteoclasten aan.

Question 4

Welke soorten verbening bestaan er?

Answer 4

• Enchondrale verbening: pijnbeenderen en via tussenstap van kraakbeen.
• Intra membraneuze (desmale) verbening: platte beenderen direct via mesenchymale voorlopercelen.

Question 5

Hoezo is bot dynamisch?

Answer 5

Bot kan zich aanpassen aan veranderingen in belasting, schade repareren en het blijft functioneren.

Question 6

Hoe werkten osteoblasten en osteoclasten?

Answer 6

Osteoblasten uit mesenchymale cellen > maken bot.
Osteoclasten zijn macrofagen die groot worden en bot weg eten. Samen maken ze zo optimaal mogelijk bot.

Indien uitgedifferentieerde osteoblast > osteocyt.
Osteoid is niet gemineraliseerd botweefsel.

Question 7

Welke soorten kleuringen bestaan er?

Answer 7

• HE kern blauw, cytoplasma en roze > cel details.
• Golder: gecalcifieerd en ongecalcificeerd. Osteoid oranje en gecalcificeerd groen.
• Thionine is een weerspiegeling van de Golder. Thionine: een blauw/violette kleuring waarmee het gemineraliseerde weefsel en osteoïd goed van elkaar te scheiden zijn.
• ZF (Zure Fosfatase): Deze kleuring kleurt alleen osteoclasten in rood of rose.

Question 8

Hoe onderscheid je trabeculair bot van corticaal?

Answer 8

• Corticaal: vanuit bloedvaten > Haverse kanalen. Dichte buitenkant van compact bot en bepaalt de vorm van het bot.
• Trabeculair: vanuit canaliculi. Sponsachtig netwerk van fijne botbalkjes en -platen (trabekels) > efficientere verdeling van belastingskrachten.

Question 9

Wat wordt er bedoelt met primaire gegeneraliseerde osteoporose?

Answer 9

Als het botverlies diffuus in het hele skelet plaatsvindt en er geen specifieke oorzaak voor is gevonden.

Question 10

Waarom is het risico op osteoporose verhoogd bij postmenopauzale vrouwen?

Answer 10

Omdat de oestrogeenspiegel daalt, dit gaat gepaard met een toename van de botresorptie en een verdere reductie van de botaanmaak.

Question 11

Door welke hormonen wordt de opbouw van bot beinvloed?

Answer 11

PTH, calcitonine en vitamine D3

Question 12

Waarvoor zorgt de ziekte van Morbus Paget?

Answer 12

Verhoogde botombouw en daardoor teveel botmassa

Question 13

Wat onderscheid de Goldner kleuring?

Answer 13

Maakt onderscheid tussen gemineraliseerd en niet gemineraliseerd bot.
Osteoid is rood, het gemineraliseerde bot is groen gekleurd.

Question 14

Wat onderscheid de Thionine kleuring?

Answer 14

Onderscheid gemineraliseerd en niet geminderaliseerd bot.
Osteroid is lichtblauw en gemineraliseerd bot is paars gekleurd.
Golder is gebruikelijker doordat het een groter contrast geeft.

Question 15

Wat onderscheid de HE kleuring?

Answer 15

Celkernen worden paars gekleurd en de eiwitten oranjeroze doordat het eosine eraan bindt.
Gemineraliseerde weefsel kleurt donkerroze en het zachte weefsel lichtroze.

Question 16

Wat onderscheid de ZF kleuring?

Answer 16

Kleurt alleen osteoclasten rood/roza. De rest is lichtgeel/groen.

Question 17

Uit welke 2 lagen bestaat bot?

Answer 17

• Corticaal bot/compact bot
• Spongieus bot/trabeculair bot

Question 18

Wat zijn de kenmerken van corticaal bot?

Answer 18

Vormt de harde buitenkant van bot. Bot heeft een hoge dichtheid, veel bloedvaten en een dikke cortex. Zorgt voor het opvangen van de krachten.

Question 19

Wat zijn de kenmerken van spongieus bot?

Answer 19

Is gemineraliseerd en is de zachte binnenkant van botten en heeft een lagere dichtheid, geen bloedvaten en een dunnere cortex dan corticaal bot.

Question 20

Waarom bevat spongieus bot meer cellen?

Answer 20

Door differentiatie van osteoblasten

Question 21

Hoe ziet trabeculair bot er op preparaten uit?

Answer 21

Allemaal botbalkjes (trabekels)

Question 22

Waarom worden bloedvaten alleen in corticaal botweefsel aangetroffen?

Answer 22

Trabekels bevatten geen bloedvaten en zijn dun waardoor een bloedvat een zwakke plek zou betekenen in het bot > makkelijker breken.

De schors is veel dikker en de kracht van de schors wordt niet beinvloed door de bloedvaten die erdoorheen lopen.

Question 23

Hoe krijgen cellen in de trabekels voedingsstoffen en zuurstof?

Answer 23

De osteocyten in de trabekels krijgen via de canaliculi door diffusie voedingsstoffen en zuurstof.

Question 24

Waarom krijgt de cortex niet via diffusie zijn voedingsstoffen en zuurstof?

Answer 24

Cortex is te dik en er zijn bloedvaten dus is niet noodzakelijk

Question 25

Hoe heet de buitenste laag van het bot?

Answer 25

Periost

Question 26

Waaruit bestaat periost en wat liggen hierin?

Answer 26

Periost is een vezelige structuur die celrijk is, hierin liggen onrijpe mesenchymale stamcellen.

Question 27

Waar ligt in het bot het merg?

Answer 27

Tussen de trabekels

Question 28

Wat worden mesenchymale stamcellen?

Answer 28

Osteoblasten die nieuw bot kunnen aanmaken.

Question 29

Wat bevat het bot aan de buitenzijde van het periost?

Answer 29

Een dunne corticale schil

Question 30

Wat voor structuur heeft bij ouderen de dunne corticale schil?

Answer 30

Een spongieuze structuur

Question 31

Hoe kan je de cortex herkennen?

Answer 31

Aan enkele milimeters dikke rand

Question 32

Wat zitten er in de cortex?

Answer 32

Osteonen (kanalen van Haver, hierin lopen bloedvaten) en lacunes (kleinere gaatjes waarin osteocyten zitten). Bot loopt rondom gaatjes circulair.

Question 33

Waaruit bestaat het merg?

Answer 33

Spongieus bot dar weer uit botbalkjes bestaat die centraal liggen.

Question 34

Wat ligt tussen het gemineraliseerde weefsel en waaruit bestaat dit?

Answer 34

Beenmerg, dit is erg celrijk en bestaat uit hematopoetische voorlopercellen en vetcellen.

Question 35

Wat is osteoid?

Answer 35

Een nieuw laagje eiwitten op het bot dat nog niet is gemineraliseerd, dit is collageen type I dat net door osteoblasten is aangemaakt en aan de rand van bestaand botweefsel ligt.

Question 36

Wat is de verhouding tussen osteoid en gemineraliseerd bot in een normale fysiologische situatie?

Answer 36

2% osteoid en 98% gemineraliseerd bot.

Question 37

Tot wat kan een osteoblast differentieren en waar bevindt deze cel zich?

Answer 37

Tot een osteocyt die in het bot bevindt en NIET in het merg!

Question 38

Wat doen osteoclasten?

Answer 38

Breken botweefsel af

Question 39

Wat gebeurt er met de osteocyten indien bot dood is?

Answer 39

Dan liggen er geen osteocyten meer in de lacunes

Question 40

Wat voor verschil komt er rond het 30e levensjaar?

Answer 40

Tot het 30e levensjaar overheerst de aanmaak van bot, daarna overheerst de resorptie van bot > botmassa afneemt.

Question 41

Wat is primaire botvorming/intramembraneuze of desmale verbening?

Answer 41

Directe botgroei via mesenchymale voorlopercellen: deze stamcellen differentieren direct naar osteoblasten. Belangrijk voor de groei van platte beenderen (schedel, bekken en schouderblad) en dikte van de beenderen.

Question 42

Wat is de secundaire botvorming/indirecte botvorming via enchondrale verbening?

Answer 42

Hierbij wordt er eerst kraakbeen gevormd, wat als mal dient om bot tegen aan te zetten. Botvorming belangrijk bij lengtegroei van kinderen > groei pijpbeenderen.

Question 43

Wat is er aan de hand bij osteoporose?

Answer 43

Afname van botmassa, meestal gezien op oudere leeftijd waarbij het risico op beenfracturen vergroot is. Hierbij zijn de bottrabekels veel smaller.

Question 44

Wat is er met de botbalkjes bij osteoporose?

Answer 44

Deze zijn veel dunner en sluiten niet goed aan, kunnen ook onderbroken zijn. Ook is er bijna geen onderscheid te maken tussen de cortex en trabekels doordat het corticale bot op trabeculair bot gaat lijken = trabecularisatie. Alleen differentiatie door te kijken naar de bloedvaten, deze komen alleen in de cortex voor.