W2 - HC4 Jodiumdeficiëntie en diagnose en behandeling van hypothyreoïdie

Question 1

Wat is de eerste klinische marker indien je denkt aan een schildklierziekte?

Answer 1

TSH
(Indien TSH afwijkend wordt FT4 gemeten).

Question 2

Wat is er bij euthyreoidie aan de hand?

Answer 2

(normale schildklierhormoon status) is TSH en FT4 normaal.

Question 3

Wat is er bij een primaire hypothyreoidie aan de hand?

Answer 3

TSH is verhoogd, er circuleert te weinig hormoon in bloed. De hypofyse meet dit en gaat de schildklier stimuleren door de schildklier actiever te maken.

Question 4

Waar ligt de oorzaak bij een primaire/secundaire hypothyreoidie?

Answer 4

• Primair: schildklier
• Secundair: hypofyse

Question 5

Wat is er aan de hand bij een primaire hyperthyreoidie?

Answer 5

Er wordt teveel hormoon geproduceerd > FT4 stijgt. De hypofyse denkt dat er teveel hormoon is en zal de schildklier niet meer stimuleren.

Question 6

Hoeveel jodium moet iemand per dag gemiddeld binnenkrijgen?

Answer 6

Dagelijks: 150 ug en tijdens zwangerschap: 200-250 ug.

Question 7

In welke medicatie zit jodium?

Answer 7

o.a. in contrastvloeistof en amiodaron

Question 8

Wat gebeurt er bij een jodiumtekort?

Answer 8

Naarmate de excretie terugloopt, neemt aantal mensen met struma toe. Dit doordat de schildklier al beschikbaar jodium tot zich gaat nemen, indien dit tekort shirt ontstaat er hypothyreoidie en bij ernstige vorm > cretinisme.

Question 9

Wat is er aan de hand bij cretinisme?

Answer 9

Er is te weinig jodium geweest tijdens de ontwikkeling, probleem voor kinderen met vrouwen in een jodiumdeficiënte toestand > hersenontwikkeling, dit leidt tot een motorische- en mentale ontwikkelingstoestand en verminderde groei.

Oostenrijk weinig jodium in de bergen doordat het hier minder regent.

Question 10

Hoe kan een foetus al last hebben van een jodium tekort?

Answer 10

In 1e trimester heeft kind nog geen eigen schildklier en is hij nog afhankelijk van moeder. Dus indien moeder minder schildklierhormoon heeft kind ook minder schildklierhormoon voor de hersenen > verminderde hersenontwikkeling.

Question 11

Wat gebeurt er als aanpassingsmechanisme bij een jodium deficientie?

Answer 11

• 1e fase jodium tekort: NIS gaat harder werken en TSH stimulatie > groei schildklier.
• 2e fase jodium tekort: schildklier gaat preferentieel T3 produceren (ten koste van T4) > van T4 afhankelijke organen krijgen minder T4.

Question 12

Waarom wordt er naast TSH ook T4 geprikt?

Answer 12

Bij een primaire hyperthyreoidie gaat TSH omhoog, bij een secundaire blijft TSH normaal hierdoor wordt T4 ook nog geprikt (lastiger en arbeidsintensiever).

Question 13

Wat zijn symptomen/klinische tekenen van hypothyreoidie?

Answer 13

• Symptomen: Koude intolerantie, moeheid/zwakte, dyspnoe bij inspanning, gewichtstoename, cognitieve achteruitgang, depressieve klachten, geheugenstoornissen, droge huid, heesheid, spierpijn/tintelingen en obstipatie.
• Klinische tekenen (bij zorgmijders): periorbitaal oedeem, vertraagde achillespees reflex, dikke tong, bradycardie, pleuravocht/pericardvocht, ascites, spierzwakte en myxoedeem (non-pitting).

Question 14

Wat zijn oorzaken van primaire hypothyreoidie?

Answer 14

• Congenitaal
• Verworven (Hashimoto en/of thyroditis (ontsteking schildklier eerst wordt al opgeslagen schildklierhormoon vrijgegeven )).
• Na radioactief jodium, thyroidectomie, externe radiotherapie en/of medicatie > hypothyreodie.

Question 15

Wat zijn oorzaken van secundaire hypothyreoidie?

Answer 15

• Hypofysair (geisoleerde) hypothyreodie
• Sheehan’s syndroom
• Hypofyseadenoom
• Suprasellaire oorzaken
  (Zeldzaam)

Question 16

Hoe verschilt een primaire hypothyreoidie zich van een secundaire hypothyreoidie?

Answer 16

Bij primair is FT4 verlaagd > reflex TSH stijging. Bij secundair is FT4 verlaagd maar TSH normaal.

Question 17

Waarom is TSH normaal bij een secundiare hypothyreodie?

Answer 17

TSH is normaal bij secundaire hypothyreoidie doordat TSH geglycocyleerd is, als er iets in de hypofyse/hypofysesteel is gaat het proces van glycocyleren niet goed en zal het geproduceerde TSH minder actief zijn en minder op de schildklier werkt dus minder schildklierhormoon productie.

Question 18

Hoe wordt een hypothyreoidie behandeld?

Answer 18

Levothyroxine 1,7 ug/kg/dag, dosis aanpassing ongeveer 6 weken.
6 Weken omdat er eerst een steady state bepaald moet worden die afhankelijk is van t1/2: 5/6x de t1/2 (SH 1 week). Daarna TSH meten.

Question 19

Wat gebeurt er met de schildklierfysiologie tijdens zwangerschap?

Answer 19

• hCG piekt in 1e trimester
• FT4 piekt ook een beetje doordat dit lijkt op TSH, in grote hoeveelheden bindt dit ook aan schildklier > meer SH productie.
• TBG stijgt o.i.v. oestrogeen > TT4 stijging.
• Als terugkoppeling als reactie dat FT4 een beetje stijgt, denkt de hypofyse dat hij minder hoeft te produceren en zal TSH een beetje dalen.

Question 20

Waarom is er tijdens de zwangerschap een verhoogde behoefte?

Answer 20

De placenta zorgt ervoor dat er veel schildklierhormoon wordt verbruikt, TBG (bindend eiwit) stijgt dus er gaat meer hormoon hieraan zitten > dus meer hormoon nodig. Ook heeft de foetus geen eigen schildklier (eind 1e trimester en pas 2e trimester functioneel) dus moet de moeder ook voor de foetus meer produceren.

Question 21

Wat is het probleem indien je hyperthyreoid wordt tijdens de zwangerschap?

Answer 21

Kind zal slecht zijn hersenen ontwikkelen, minimaal 10 IC punten indien onbehandelde hypothyreoidie & grotere kans op zwangerschapscomplicaties.

Question 22

Hoe werkt de behandeling met schildklierhormoon indien je zwanger wilt worden?

Answer 22

Vrouwen hebben indien zwanger meer schildklierhormoon nodig waardoor de dosering opgehoogd moet worden. Er wordt een kleine toename in TSH en daling in FT4 (tegenovergestelde).

Dus indien positieve zwangerschapstest dan LT4 ophogen met 25-50% bij positieve zwangerschapstest. Streef TSH binnen normaalwaarden (onderste helft). Elke 4 weken controleren tot halverwege, daarna elke 6 weken. Na bevalling: terug pre-zwangerschapsdosis + controle na 6 weken.