W1 - HC4 Pathologie van bijnieraandoeningen

Question 1

Wat is de embyronale oorsprong van de schors?

Answer 1

Mesoderm

Question 2

Wat is de embryonale oorsprong van de medulla?

Answer 2

Neural crest > cellen uit epiderminale laag die neuro-ectodermaal gedifferentieerd raken.

Question 3

Wat is hyperplasie?

Answer 3

Vergroting orgaan op basis van toename van aantal cellen.

Question 4

Wat is hypertrofie?

Answer 4

Vergroting op basis van celgrootte.

Question 5

Wat gebeurt er indien hyperplasie in endocrien orgaan?

Answer 5

ACTH overproductie of tekort aan eindhormoon > nieuw evenwicht ingesteld.

Question 6

Wat is een kenmerk van hyperplasie in endocriene organen?

Answer 6

= Reversibel, normaliseert de hormoonspiegel dan normaliseert het orgaan.

Question 7

Wat is neoplasie?

Answer 7

= Autonome groei. Groei die niet meer terugkoppelbaar is/niet meer gevoelig voor feedbacksignalen en geen mogelijkheid heeft tot regressie.

Question 8

Wat wordt er in de glomerulosa (5-10% schors) laag geproduceerd?

Answer 8

Aldosteron

Question 9

Wat wordt er in de fasciculata (70% schors) laag geproduceerd en hoe is hij opgebouwd?

Answer 9

Cortisol
Opgebouwd uit lange bundels van spons-achtige cellen.

Question 10

Wat wordt er in de reticularis (20% schors) geproduceerd en hoe is hij opgebouwd?

Answer 10

Productie androgenen en oestrogenen.
Rozer en kleiner & minder vetdruppels.

Question 11

Hoe is het bijniermerg opgebouwd?

Answer 11

Uit nestjes van basofiele cellen (chromaffiene cellen)
Door S100 kleuring kan je zien dat nestjes van chromaffiene cellen worden omgeven door susctenculaire cellen.

Question 12

Wat wordt er in het bijniermerg geproduceerd?

Answer 12

Catecholamines > (nor)adrenaline

Question 13

Wat zijn de 4 oorzaken van overproductie van cortisol?

Answer 13

• Exogene oorzaak: exogene toediening steroiden, bijnier atroof.
• In hypofyse tumor die ACTH produceert die de bijnieren aanstuurt om cortisol te produceren = ziekte van Cushing.
  OF Tumor in bijnier zelf die cortisol maakt.
  OF Diffuuse hyperplasie bijnier.
  (8.45)
  -

Question 14

Wat zie je bij een schorsadenoom onder de microscopie dat gepaard gaat met hyperaldosteronisme?

Answer 14

Spirolacton bodies (rode afgeronde bolletjes)

Question 15

Wat verwacht je bij een ectopische ACTH productie?

Answer 15

Diffuse hyperplasie

Question 16

Wat gebeurt er bij virilliserend syndroom?

Answer 16

Overproductie androgenen
- Congenitale adrenale hyperplasie.
- Neoplasie met virilliserende kenmerken > eerder carcinoom dan adenoom en zeer zeldzaam.
> Bilaterale hyperplasie 10-15x zo zwaar.

Question 17

Wat zijn oorzaken van adrenale insufficientie?

Answer 17

Acuut: Waterhouse-Friderischsen syndroom > bilaterale bijnierbloeding bij kinderen met daverende spesis.
Of door plots stopen met langdurig corticosteroid gebruik.

Question 18

Wat zijn oorzaken van adrenale insufficiëntie/hypofunctie schors?

Answer 18

Chronisch (ziekte van Addison):
- Auto-immuun adrenalitis
- Infecties (TBC, fungaal, HIV)
- Metastasen (geen ruimte meer voor normale bijnier om productie bij te houden).

Question 19

Wat is een incidentaloom?

Answer 19

Zwellingen die op imaging per toeval gevonden worden.

Question 20

Wat is de vorm van hypercortisolisme?

Answer 20

Nodulaire/diffuse hyperplasie

Question 21

Wat is de vorm van hyperaldosteronisme?

Answer 21

Bilaterale idiopatische hyperplasie

Question 22

Wat zijn kenmerken van neoplasie met virilliserende kenmerken (vermannelijking)?

Answer 22

Eerder carcinoom dan adenoom, zeer zeldzaam

Question 23

Wat zijn neoplassieen van het bijniermerg?

Answer 23

• Feochromocytoom
  Catecholamine-producerende tumor (hypertensie).
  Kan ook buiten bijnier voorkomen (paraganglioom).
  Meestal benigne (10-15% malgine).
  In ca. 30% erfelijke aanleg of onderdeel syndroom > MEN type 2, NF1, VHL).
• Neuroblastoom
  Meest voorkomende extra-craniale tumor bij kinderen.

Question 24

Verschil tussen adenomen en carcinoom?

Answer 24

• Frequentie van adenomen (B) is veel hoger dan die van carcinomen (M).
• Macroscopisch en microscopisch onderscheid tussen adenomen en carcinomen is moeilijk.
  Maar: bijnierschorscarcinomen kunnen metastaseren en hebben een slechte prognose.