W12HC1: Fysiologie van het bot Flashcards
1
Q
Osteoblasten
A
- kubusvorm
- ontstaat uit mesenchymale stamcel
- differentieert naar osteocyt of lining cell op apoptose
2
Q
Regulatie botvorming
A
- Runx2 is een belangrijke factor voor eerste ontwikkelingen
- signalering moleculen: BMP, Wnt
- commitment-proliferatie-maturation-mineralization-gerijpt botweefsel
3
Q
Osteoïd
A
- osteoblasten produceren matrix eiwitten (COL1) en vormt een laag eiwit om zich heen, osteoïd, en komt daar in vast te zitten; osteocyt
- op osteoïd wordt mineraal op afgezet zodat het een stevige laag wordt met af en toe een osteocyt
4
Q
Osteocyt
A
- 90-95% botcellen
- sensor mechanische belasting (via canaliculi): is essentieel voor gezond bot, immobilisatie leidt tot dood van osteocyten
- reguleert botombouw: RANKL (stimuleert botafbouw) , sclerostine (remt botvorming)
- reguleert fosfaat homeoastase: productie FGF23
5
Q
Lining cellen
A
Platte cellen, hebben een kubus vorm als ze actief bezig zijn een matrix te vormen
6
Q
Bot veroudering
A
Minder osteoblast vorming vanuit mesenchymale stamcellen -> gaat vooral richting adipocyt, en dan krijg je meer vetcellen ipv osteoblast: fatty bone marrow
7
Q
Hematopoeïtische stamcel -> osteoclast
A
- stamcel -> monocyt -> pre-osteoclasten (kleine cellen met 1 kern) -> fuseren, groeien niet verder -> mega cel met veel kernen: osteoclast
8
Q
Osteoclast
A
Hecht zich aan het bot -> afgesloten compartiment ontstaat -> verzuring via een protonenpomp (HCl erin) en produceert enzymen, cathepsine K, dat boteiwitmatrix afbreekt
9
Q
Afgesloten compartiment bij afbreken botmatrix is belangrijk
A
- lokaal hele sterke zuurtegraad waardoor het mogelijk is dat het mineraal oplost
- geen verspreiding van zuur naar de rest vh lichaam
10
Q
Regulatie osteoclast vorming
A
- receptor: RANK, zit op pre-osteoclast
- ligand: RANKL, geproduceerd door osteocyten, bindt aan RANK op precursor en initieert de fusie van pre-osteoclasten
- decoy receptor: zit niet vast, zweeft rond: OPG, geproduceerd door osteoblasten en is een alternatieve bindingsplaats voor RANKL, om het proces te reguleren; zo kan er minder binden aan RANK -> geen osteoclast vorming
11
Q
Beenmerg
A
- reservoir voor stamcellen
- voorlopercellen gaan hier in interactie met het bot om verder te ontwikkelen
- aantrekkelijk voor ongewenste cellen: via bloed maken ze ook graag contact met osteoblasten -> competitie met hematopoeïtische stamcellen -> bot wordt aangetast en tumorcellen groeien door.
12
Q
Botkanker
A
- ernstige botpijn
- hoge incidentie van fracturen
- zenuwbaancompressie
- hypercalciëmie
- ongeneeslijk