W10HC9: Endocriene hypertensie Flashcards
Primaire hyperadlosteronisme
- syndroom van Conn
- hypertensie, hypokaliëmie (niet altijd), verhoogd plasma aldosteron, onderdrukt plasma renine
- meestal door aldosteron producerend adenoom of bilaterale bijnierhyperplasie
Diagnostiek hyperaldosteronisme
1e screening: plasma aldosteron / renine activiteit ratio
- allebei verhoogd: kijken naar andere oorzaken
- renine omlaag, aldosteron omhoog -> PHA
- allebei verlaagd -> andere oorzaken
- rekening houden met
Cushing en hypertensie
- cortisol heeft dezelfde affiniteit voor MR als aldosteron
- 11bètaHSD2 zet cortisol om in cortison
- bij Cushing is er zoveel cortisol dat dat enzym helemaal verzadigd raakt -> cortisol op MR -> expressie Na/K-ATPase en ENaC
Drop hypertensie
Glycyrrhizine zuur remt de effectiviteit van 11-bèta HSD type II
Bevestigingstest naast 1e screening
Zoutbelastingstest: 2 L zout geven in 4 uur, normaal gaat renine en aldosteron dan dalen, als het hetzelfde blijft is het bewijzend voor PHA
- rekening houden met medicatie
Afbeelden onderzoek: CT of MRI, eerst bewijzen dat het adenoom de oorzaak is
-> bilaterale bijniervene sampling
Therapie endocriene hypertensie
- chirurgie: adrenalectomie -> normalisatie kalium, bloeddruk niet altijd
- medicamenteus: mineralocorticoïd receptor antagonist, amiloride (bindt aan ENaC), thiazide diureticum
Effect aldosteron
Bindt aan MR -> naar celkern -> expressie Na/K ATPase
Activeert ENaC, reabsorbeert Na
Symptomen feochromocytoom
- hypertensie
- hoofdpijn
- transpireren
- palpitaties
- bleekheid
- tremor
- angst
- buikpijn
- gewichtsverlies
- Flushing
Diagnostiek feochromocytoom
- plasma catecholamines hebben een hele korte halfwaardetijd
- > meten afbraakproducten normetanefrine en metafrine
- > CT of MRI bijnieren
- > MIBG scan: voorloperstof catecholamines, kan je zien of er een verhoogde uptake is vd bijnier en metastering opsporen
- geen punctie, dat kan leiden tot hypertensieve crise
Behandeling feochromocytoom
- adrenalectomie; curatief, 10% heeft maligne beloop, eerst voorbehandeling met alfa-blokkers ter voorkoming hypertensieve crisis
- medicamenteus: alfa-blokkers, calciumantagonisten, vaatverwijders