Sjúkdómar í kynfærum karla

Question 1

Á hvaða frumur hefur testósterón áhrif á í blöðruhálskirtlinum?

Answer 1

Stromal frumur
Þekjufrumur

Seyta bæði vaxtarþætti sem að veldur því að frumurnar stækka.

Question 2

Hvar verður hyperplasia nodularis prostatae sér stað?

Answer 2

Á mucosal/submucosal svæði.

Question 3

Hvaða frumugerðir verða fyrir áhrifum HNP?

Answer 3

Bæði kirtlar og stroma.

Question 4

Hver eru einkenni HNP?

Answer 4

Aukin tíðni þvagláta
Næturþvaglát
Erfitt með að hefja þvaglát
Slöpp buna

Question 5

Hverjar eru afleiðingar HNP?

Answer 5

Sýkingar í þvagvegum
Bráð þvagretentio
Hydronephrosis.

Question 6

Hver er meðferð HNP?

Answer 6

TURP aðgerð
Lyfjameðferð
-alpha blokkerar sem að draga úr samdrætti slétts vöðva í prostata
-5-alpha redúktasa inhibitor og hindrar því að testósterón breytist í dihydrotestósterón.

Question 7

Satt/ósatt:

Nýgengi blöðruhálskrabbameins hefur minnkað síðan 1964.

Lífshorfur hafa batnað síðan 1964.

Answer 7

Ósatt: Nýgengi hefur aukist frá 16.1 upp í 97.4

Satt: Þrátt fyrir að nýgengi hafi aukist þá hafa lífshorfur batnað og eru komnar upp í 83%.
Það er vegna þess að með því að mæla PSA að þá finnum við einkennalausa sjúklinga fyrr.

Question 8

Hvað er PSA?

Answer 8

Próteasi sem heldur sæði í fljótandi formi.
Það er ekki spesifískt fyrir krabbameini en frítt PSA er lægra í krabbameini.

ATH. Í glósum segir hann að hækkun á PSA er vísbending um að það sé krabbamein.

Question 9

Hvað segja krufningarannsóknir okkur um blöðruhálskrabbamein?

Answer 9

Að 70% eru með krabbamein um 70-80 ára aldur.

Question 10

Hvaða stigun er notuð fyrir prostata krabba?

Answer 10

TNM stigun

Question 11

Hvernig er stiguninni skipt?

Answer 11

T1a: undir 5% í TURP
T1b: yfir 5% í TURP
T1c: Greint með nálarsýni
T2: Þreifanlegt æxli bundið við prostata.
T3: Vaxið í gegnum capsulu eða í vesicula seminalis.
T4: Vaxið í aðlæga vefi

Question 12

Hverjar eru orsakir krabbameins í blöðruhálskirtli?

Answer 12

Erfðir- Rannsóknir á tvíburum sýna að um 42% rekja til erfða. Það er erðfabreytileiki á ýmsum litningasvæðum sem tengjast.
Umhverfisþættir- td mataræði.

Question 13

Hvar eru upptök prostata krabba?

Answer 13

Í aðalkirtlum perifert.

Question 14

Hvaða kerfi segir til um differentieringu á prostata?

Answer 14

Gleason.

Question 15

Hver eru einkenni prostate krabbameins?

Answer 15

Oftast engin einkenni.

Einkenni vegna hyperplasiu
Einkenni vegna ífarandi vaxtar í aðlæg líffæri
Einkenni vegna meinvarpa, þá sérstaklega í hrygg.

Question 16

Hvernig eru prostate krabbamein greind?

Answer 16

Nálarsýni vegna PSA hækkunar.
Nálarsýni vegna einkenna.
Fyrir tilviljun.

Question 17

Hver er meðferð fyrir prostate krabbameins?

Answer 17

Oft engin.
Geislun eða skurðaðgerð
Endocrine meðferð

Question 18

Hvaða æxli eru í eistum?

Answer 18

Kímfrumuæxli.
Sertoli frumuæxli
Leydig frumuæxli

Question 19

Hvert er nýgengi kímfrumuæxla á Íslandi og hver er lifunin?

Answer 19

Í dag er 6.2 per 100.000 sem að er 4x aukning frá 1955.

5ára lifun í dag er yfir 95% en milli 1960-1980 var hún um 70%.

Question 20

Hvaða aldrusbil er algengast að fá kímfrumuæxli í eistu?

Answer 20

Ungum mönnum frá 15-34 ára.

Question 21

Hvað eykur hættuna á kímfrumuæxli?

Answer 21

Cryptorchidismus.

Question 22

Hver er flokkun kímfrumuæxla?

Answer 22

Seminoma eða non-seminoma.

Non-seminoma er svo skipt í embryonal carcinoma, choriocarcinoma, yolk sac tumor, og teratoma

Question 23

Hver eru einkenni kímfrumuæxla í eistum?

Answer 23

Stækkun á eistu en annars einkennalaus.

Meinvörp.

Question 24

Hverjir eru æxlisvísar kímfrumuæxla í eista?

Answer 24

Beta-HCG og alpha-fetoprotein.

Question 25

Hverjar eru horfur kímfrumuæxla í eistum?

Answer 25

Hafa batnað mjög mikið

Seminoma: Staðbundið og með meinvörp 80-100%.
Embryonal: Staðbundin: 80-100%. Meinvörp: 50% læknast.