Heilaæðasjúkdómar Flashcards
Hver er algengasta orsök sjúkleika í taugakerfinu?
Heilaæðasjúkdómar.
Hverjar eru aðalmeingerðir heilaæðasjúkdómar?
Æðalokun: vegna blóðsega eða blóðreks.
Blæðing vegna æðarofs.
Hverjar eru ástæður súrefnisskorts í heila?
Ischemia: -Global cerebral -Focal cerebral Functional hypoxia: -Lækkaður súrefnisþrýstingur´i lbóði -lækkuð súrefnisburðargeta blóðs -minnkuð nýting súrefnis í vefjum.
Hvað er watershed infarct?
ischemia sem að er á mótum tveggja æðakerfa.
Hvernig áhrif hefur væg blóðþurrð á heilann?
Verður ruglástand en að lokum fullur bati.
Hvað er dæmi um væga blóðþurrð?
Watershed infarct.
Hvaða áhrif hefur slæm blóðþurrð á heilann?
Útbreiddan dauða taugafrumna, sem að leiðir til mikilla heilaskemmda og þá verður heiladauði.
Hver er ástæða focal cerebral ischemiu?
Afleiðing æðalokunar.
Hver eru afleiðingar focal cerebral ischemiu?
Drep á næringarsvæði æðarinnar.
Collateral blóðflæði á svæðinu getur minnkað stærð og útbreiðslu skemmda.
- Corcle of Willis
- Cortical-leptomeningeal anastomosur.
Hvaða svæði í heilanum fá lítið sem ekkert collateral blóðflæði?
Thalamus, basal ganglia og djúpir hlutar hvíta efnisins hafa lítið sem ekkert collateral blóðflæði.
Hvað veldur lokun æðarinnar í focal cerebral ischemiu?
Emboliur eru algengari orsök heldur en thrombus.
Hvaðan koma emboliur sem að valda focal cerebral ischemiu?
Veggthrombus í hjarta, vegetationir á hjartalokum og atheromatous plaques í carotis/aorta.
Þar sem að thrombus er óalgengari ástæða focal cerebral ischemiu, hver er orsök þess?
Thrombus er þá tengt atherosclerosu.
Hverjar eru tvær gerðir heiladreps?
Hvít drep: Hægt að nota segaleysandi meðferð
Rautt drep: er blæðing í drepið og því ekki hægt að nota segaleysandi meðferð.
Hverjar eru macroskópísku breytingar hvíts dreps?
Breytingar með berum augum sjást ekki fyrstu 6 klst.
Næstu 2 sólarrhinga eykst fölvi, mýkt og bjúgur.
Á 2-10 sólarrhingum afmarkast infarctið og gelkenndur og losaralegur vefur verður.
Á 10-21 sólarhring verður vökvafyllt holrými með dökkgráum vef í jaðri.
Hverjar eru microskópísku breytingarnar í hvítu drepi?
Ischemiskar taugafrumubreytinga eru áberandi eftir 12 klst.
Á fyrstu 2 sólarhringum eykst íferð neutrophila.
Á 2-3 viku hreinsa macrophagar upp skemmdan vef og þá fjölgar astrocytum í jaðri. Þá verður gliosis.
Macrophagar með hemosiderini og niðurbrotnu myelini geta sést mánuðum og árum saman.
Hverjar eru myndbreytingar í ruaðu drepi?
Þær sömu og í hvítu drepi en að auki blæðir í drepið.
Hver er ástæða blæðingar í drepi í rauðu drepi?
Embólía leysist upp og fer aftur í blóðflæðið.
Collateral blóðflæði fer í drepið.
Hvað er lacunar infarct?
Hyeline arteriolosclerosis verður vegna háþrýstings.
Hver er meinmyndun lacunar infarcts?
það verður lokun á stakri æð í djúpu grá efninu t.d. í basal ganglia, thalamus og capsula interna.
Geta verið einkennalaus eða valdið talsverðum miðtaugakerfiseinkennum.
Hvernig líta lacunar drepin út?
Það eru lítil holumyndandi drep.
Hver er aðalorsök primer spontant heilablæðingar’
Háþrýstingur þar sem að rof verður á litlum intraparenchymal æðum í basal ganglia, thalamus, pons og cerebellum.
Hverjar eru klínískar afleiðinga heilablæðingar?
Þær fara eftir stærð og staðsetningu.
Litlar blæðingar geta verið silent en við stærri blæðingar getur klínískt ástand batnað talsvert við hreinsun á hematominu.
Hvers konar aneurysm eru algengust í heilanum?
Saccular berry aneurysm.
Hvernig myndast saccular aneurysm?
Vegna veikleika í mediu.
Hvar myndast flestu æðagúlparnir í heilanum?
Í anterior hluta Circle of Willis við æðagreiningar.
Hver er hættan við saccular aneurysm?
Að það rofni og veldur subaracnoidal blæðingu.
Hverjar eru algengustu æðamissmíðarnar í heilanum?
Arteriovenous malformations.
það eru subarachnoid æðar og intraparenchymal.
Hvar eiga cavernous malformations sér stað?
í Cerebellum, pons, subcortical svæði.
Valda líka subarachnoidal og intraparenchymal blæðingar.
Eru þunnveggja og útvíkkaðar æðar.
Hvaða æðamissmíðar eru micróskópískar æðavíkkanir?
Capillary telangiectasias.
Hvað er cerebral amyloid angiopathy?
B-amyloid fellur út í litlum og meðalstórum æðum í cortex og heilahimnum. Þetta veikir æðaveggina og eykur líkum á blæðingum.
Veldur oft intraparenchymal lobar blæðingum.
Er í eldra fólki og Alzheimers.
Hver er séríslenski arfgengi heilablæðingasjúkdómurinn?
Hereditary cystatin C amyloid angiopathy.
Er ókynbundinn og kom upp fyrir 18 kynslóðum.
Stökkbreytt cystatin C prótín sem að veldur amyloid útfellingum í heilaæðum.
Hvernig lýsir hereditary cystatin C amyloid angiopathy sér?
Endurteknar og lífshættulegar heilablæðingar í ungu fólki. Meðaldánaraldur er 30 ár.
Hverjar eru helstu blæðingar vegna áverka?
Epidural og subdural
Hvar á epidural blæðing sér stað?
Milli dura og höfuðkúpu.
Hvar á subdural blæðing sér stað?
Milli dura og arachnoidea
Hver er orsök epidural heilablæðingar?
Höfuðkúpubrot sem að veldur rofi á a. meningea media.
Hvað veldur subdural blæðingu?
Rof á bláæðum milli heila og dural sinusa.
Aðallega ef að atrophia er á heila.
