Ogólna 35-43 Flashcards
- Ile występuje układów grup krwi?
ponad 30
- Jakie wyróżniamy najważniejsze układy grupowe krwi?
AB0, Rh, HLA
- Co się dzieje kiedy aglutynogen i skierowana przeciw niemu aglutynina się połączą?
dojdzie do aglutynacji (w organizmie nie ma przeciwciał przeciwko własnym krwinkom!)
- Jak dziedziczona jest grupa krwi w układzie ABO?
dziedziczenie mendlowskie, A i B są dominantami
- Jakie znaczenie mają grupy krwi?
- kluczowe w transfuzjologii
- wykluczanie ojcostwa
- ustalanie cech antropologicznych
- badania nad dziedzicznością
- Jakie aglutynogeny (antygeny) i aglutyniny (przeciwciała) znajdziemy we krwi osoby z grupą 0?
aglutynogeny: H
aglutyniny: anty-A i anty-B
- Jakie aglutynogeny (antygeny) i aglutyniny (przeciwciała) znajdziemy we krwi osoby z grupą A?
aglutynogeny: A
aglutyniny: anty-B
- Jakie aglutynogeny (antygeny) i aglutyniny (przeciwciała) znajdziemy we krwi osoby z grupą B?
aglutynogeny: B
aglutyniny: anty-A
- Jakie aglutynogeny (antygeny) i aglutyniny (przeciwciała) znajdziemy we krwi osoby z grupą AB?
aglutynogeny: A i B
aglutyniny: brak
- Jakie aglutynogeny (antygeny) i aglutyniny (przeciwciała) znajdziemy we krwi osoby z grupą Rh-?
aglutynogeny: brak
aglutyniny: anty-D
- Jakie aglutynogeny (antygeny) i aglutyniny (przeciwciała) znajdziemy we krwi osoby z grupą Rh+?
aglutynogeny: D
aglutyniny: brak
- Kiedy u osób z grupą krwi Rh- pojawiają się przeciwciała anty-D?
kiedy dojdzie do kontaktu z krwią Rh+
- Co warunkuje grupę krwi Rh+?
obecność antygenu D
- Co warunkuje grupę krwi Rh-?
brak antygenu D
- Czym charakteryzuje się czynnik Rh?
- charakter lipidowy
- złożone dziedziczenie
- aglutyniny anty-D powstają w wyniku uczulenia
- 2 możliwości fenotypu
- tylko aglutyniny
- Czym charakteryzuje się układ AB0?
- charakter oligosacharydowy
- proste dziedziczenie mendlowskie
- aglutyniny anty-A i anty-B obecne od początku
- 6 możliwości fenotypu
- aglutyniny i hemolizyny
36.Jakie wyróżniamy możliwości fenotypu Rh?
Rh+ lub Rh-
- Jakie wyróżniamy możliwości fenotypu AB0?
0, A1, A2, B, A1B, A2B
- Czym skutkuje gdy krew matki Rh- będzie miała kontakt z antygenem D w wyniku pierwszej ciąży z dzieckiem Rh+?
zacznie wytwarzać przeciwciała anty-D
- Co się dzieje w czasie drugiej ciąży matki Rh-, gdy kolejne dziecko jest Rh+?
przeciwciała matki przechodzą przez barierę łożyskową i opłaszczają krwinki płodu
- Jakie skutki dla dziecka ma konflikt serologiczny?
prowadzi do choroby hemolitycznej noworodków
- Do czego prowadzi choroba hemolityczna noworodków?
- niedokrwistość
- żółtaczka hemolityczna
- hepatosplenomegalia (powiększenie wątroby i śledziony)
- Jak przebiega mechanizm reakcji potransfuzyjnej?
przetoczenie niejednoimiennej krwi ↓ aglutynacja krwinek i hemoliza ↓ wstrząs przetoczeniowy ↓ blokada kanalików nerkowych przez strącającą się Hb ↓ upośledzenie wytwarzania moczu ↓ uremia ↓ śmierć
- Jak można zmniejszyć ryzyko wystąpienia reakcji potransfuzyjnej?
1) dokładne oznaczanie grup krwi dawcy i biorcy
2) stosowanie zawsze jednoimiennej grupy krwi
3) wykonanie próby krzyżowej przed każdym przetoczeniem
4) wykonanie próby biologicznej
5) szczegółowa obserwacja chorego celem wykrycia ewentualnych objawów reakcji potransfuzyjnych
- Jak wykonujemy próbę krzyżową?
wymieszanie zawiesiny krwinek dawcy z surowicą biorcy i na odwrót
- W jaki sposób oznaczamy grupy krwi?
wymieszanie hemotestu i zawiesiny krwinek w soli fizjologicznej i obserwacja makro- i mikroskopowa
- Co to jest hemotest?
surowica testowa zawierająca przeciwciała
- Jak przebiega szereg rozwojowy trombocytów?
STEM-CELL ↓ CFU-GEMM ↓ CFU-Mega ↓ CFU-MK ↓ IL-3, CSF-GM megakarioblast ↓ IL-3, IL-6 megakariocyt ↓ trombocyty
- Czym są trombocyty?
krążące we krwi fragmenty cytoplazmy megakariocytów
- Jakie czynniki wpływają na przemianę magakarioblastu w megakariocyt?
IL-3 i IL-6
- Jakie czynniki wpływają na przemianę CFU-MK w megakarioblast?
IL-3 i CFU-GM
- Jaką rolę pełnią trombocyty?
- agregacja i adhezja
- wydzielanie czynników płytkowych 1-5
- wydzielanie czynników proagregacyjnych
- Jakie znaczenie ma agregacja i adhezja trombocytów?
pozwalają na tworzenie czopu płytkowego
- Jakie czynniki płytkowe wydzielają trombocyty?
1 - zaadsorbowany czynnik V osocza 2 - uczulenie fibrynogenu na trombinę 3 - fosfolipid płytkowy 4 - przeciwheparynowy 5 - 5-HT
- Co to jest 5-HT?
serotonina
- Które czynniki wydzielane przez trombocyty należą do czynników zewnątrzpłytkowych?
czynnik 1
- Które czynniki wydzielane przez trombocyty należą do czynników wewnątrzpłytkowych?
czynniki 2, 3, 4, 5
- Jakie wyróżniamy fazy hemostazy?
- naczyniowa
- płytkowa
- osoczowa
- Do czego prowadzi pierwsza faza hemostazy?
do skurczu naczyń (tętnice całkowicie, żyły 50%)
- Po jakim czasie skurcz naczyń w procesie hemostazy ustępuje?
20-30 min
- Jakie wyróżniamy mechanizmy skurczu naczyń w fazie naczyniowej hemostazy?
- nerwowo-odruchowy
- miogenny
- Jak przebiega skurcz naczyń podczas hemostazy w mechanizmie nerwowo-odruchowym?
zadrażnienie nerwowych zakończeń bólowych
↓
odruchowe pobudzenie układu współczulnego (NA)
↓
skurcz naczyń
- Jak przebiega skurcz naczyń podczas hemostazy w mechanizmie miogennym?
zadrażnienie mięśniówki gładkiej ścian naczynia
↓
działanie serotoniny uwolnionej przez płytki
↓
skurcz naczyń
- Jak dochodzi do skurczu kapilar mimo braku elementów kurczliwych w fazie naczyniowej hemostazy?
- początkowo histamina - zwiększenie światła
2. następnie serotonina - zmniejszenie światła
- Jaką funkcję pełni pierwsza faza hemostazy?
- ułatwia zlepianie śródbłonka (przez zbliżenie)
- ułatwia agregację
- Jak przebiega faza płytkowa hemostazy?
forma spoczynkowa płytek ↓ PGE forma wypustkowa płytek ↓ przyleganie płytek do siebie i do śródbłonka ↓ tworzenie sieci płytkowej
- Co jest uwalniane z płytek podczas fazy płytkowej?
1) Ca2+
2) 5-HT
3) TXA2
4) ADP
5) aminy katecholowe
6) czynniki płytkowe (głównie 3 i 4)
7) enzymy lizosomalne
- Pod wpływem czego płytki uwalniają różne substancje w fazie płytkowej?
białka kurczliwego - trombosteniny
- Co się dzieje podczas fazy osoczowej hemostazy?
jej podstawą jest skrzep włóknika, którego nitki osadzają się na agregujących płytkach
- Jakie wyróżniamy czynniki płynności krwi?
- gładkość powierzchni śródbłonka
- jednodrobinowa warstwa białek na powierzchni śródbłonka
- naturalne substancje przeciwkrzepliwe
- W jaki sposób gładkość powierzchni śródbłonka przeciwdziała krzepnięciu krwi?
uniemożliwia aktywację wewnątrzpochodnego układu kaskady krzepnięcia
- W jaki sposób jednodrobinowa warstwa białek na powierzchni śródbłonka przeciwdziała krzepnięciu krwi?
dzięki ujemnym ładunkom odpycha osoczowe czynniki krzepnięcia i płytki
- Jakie wyróżniamy naturalne substancje przeciwkrzepliwe?
- antytrombiny
- heparyna
- trombomodulina
- białko C
- białko S
- Jak działa antytrombina I?
umożliwia adsorbcję i dezaktywację trombiny na włókniku
- Jak działa antytrombina III?
kofaktor heparyny
- Czym pod względem chemicznym jest heparyna?
mukopolisacharydem
- Przez co jest produkowana heparyna?
przez mastocyty i bazofile
- Przez co i gdzie jest rozkładana heparyna?
przez heparynazę w wątrobie i nerkach
- Gdzie jest najwięcej heparyny?
w kapilarach płuc i wątroby
- Jak działa heparyna w połączeniu z antytrombiną?
hamuje przekształcanie trombiny w fibrynogen
- Jak działa trombomodulina?
wiąże trombinę na powierzchni komórek śródbłonka
- Jak działa białko C?
niszczy czynnik Va i VIIIa
- Jak działa białko S?
działa razem z białkiem C
- Od czego zależy synteza białka S?
od witaminy K
- Co to jest fibrynoliza?
fizjologiczny mechanizm rozpuszczający skrzepy włóknika
- W jakich procesach uczestniczy fibrynoliza?
zapalenie, krwawienia porodowe
- Co stanowi inhibitor plazminy?
α2-antyplazmina
- Jak przebiega fibrynoliza?
kalikreina ← prekalikreina
↓
XII → XIIa → rozpad XIIa
↙ ↘
plazminogen kalikreinogen
↓ ↖ ↗ ↓
plazmina kalikreina
↙ ↘
fibrynogen V, VIII, XII, II
i fibryna
- Jakie wyróżniamy aktywatory plazminogenu?
fibrynokinaza krwi i fibrynokinaza tkankowa
- Która fibrynokinaza jest związana z fibrynolizą wewnątrzpochodną?
fibrynokinaza krwi
- Która fibrynokinaza jest związana z fibrynolizą zewnątrzpochodną?
fibrynokinaza tkankowa