Ogólna 1-8 Flashcards
- Czym jest homeostaza?
stałość środowiska wewnętrznego mimo zmian środowiska zewnętrznego
- Do czego prowadzą zaburzenia homeostazy?
do choroby lub śmierci
- Jak wygląda wzór na wskaźnik homeostazy?
HI = odpowiedź niekontrolowana / odpowiedź kontrolowana
- O czym świadczy wysoka wartość HI?
o wysokiej wydajności homeostatu
- Czym jest homeostat?
regulator = mechanizm regulujący, pozwalający na utrzymanie homeostazy
- Jakie wyróżniamy składowe homeostatu?
- detektory
- komparator
- efektory
- Jaką funkcję w homeostacie pełnią detektory?
mierzą sygnał odchylenia od punktu nastawczego
- Jaką funkcję w homeostacie pełni komparator?
zbiera informacje z sensorów i porównuje je z wartością optymalną na jaką nastawiony jest hemeostat
- Jakie wyróżniamy składowe homeostatycznego systemu kontrolnego?
- łuki odruchowe
- hormony i neuromediatory
- śródkomórkowa komunikacja przez złącza
- eikozanoidy
- inne przekaźniki
- Na czym polega sprzężenie zwrotne?
obiekt kontrolowany kontroluje zwrotnie obiekt kontrolujący
- Jakie wyróżniamy rodzaje sprzężeń zwrotnych?
dodatnie i ujemne
- Czym charakteryzuje się sprzężenie zwrotne dodatnie?
- rzadkie
- narastające oddziaływanie obiektów
- wytrąca ze stanu równowagi
- HI < 1
- Czym charakteryzuje się sprzężenie zwrotne ujemne?
- częste
- zmniejsza wartość wyjściową układu kontrolującego
- przywraca stan równowagi
- HI > 1
- Przykłady sprzężenia zwrotnego dodatniego:
- kaskada krzepnięcia
- mikcja
- ejakulacja
- poród
- przewodnictwo nerwów i mięśni
- Jaki jest mechanizm sprzężenia zwrotnego podczas porodu?
skurcz macicy → wzrost ciśnienia → ucisk główki płodu → stymulacja mechanoreceptorów → informacja zwrotna do podwzgórza → wyrzut oksytocyny → skurcz macicy
- Jaki jest mechanizm sprzężenia zwrotnego podczas przewodnictwa nerwowego i mięśniowego?
depolaryzacja błony → otworzenie napięciowozależnych kanałów Na+ → lawinowe wnikanie Na+ do komórki → depolaryzacja błony
- Jak przebiega sprzężenie zwrotne regulacji poziomu glukozy we krwi?
jedzenie → wzrost poziomu glukozy we krwi → wzrost wydzielania insuliny przez wyspy Langerhansa → pobór glukozy przez komórki → spadek poziomu glukozy we krwi
- Jaka jest wydajność homeostatu w regulacji temperatury?
wysoka
- Jaka jest wydajność homeostatu w regulacji ciśnienia?
niska
- Co stanowi detektory w homeostacie temperatury?
eksteroreceptory wrażliwe na temperaturę
- Co stanowi komparator w homeostacie temperatury?
ośrodki regulacyjne temperatury w podwzgórzu
- Co stanowi efektory dla homeostatu temperatury?
- mięśnie szkieletowe
- naczynia skórne
- mięśnie gładkie
- Jaka jest reakcja organizmu na obniżenie temperatury w celu jej podwyższenia?
skurcz naczyń i drżenie mięśni
- Jaka jest reakcja organizmu na podwyższenie temperatury w celu jej obniżenia?
rozszerzenie naczyń i wzrost aktywności gruczołów potowych
- Co stanowi detektory w homeostacie ciśnienia?
baroreceptory w łuku aorty i zatokach tętnic szyjnych
- Co stanowi komparator w homeostacie ciśnienia?
ośrodek naczynioruchowy w rdzeniu przedłużonym
- Co stanowi efektory dla homeostatu ciśnienia?
podwzgórze i układ współczulny
- Na jakie elementy regulacji ciśnienia wpływa układ współczulny?
- wpływa na rytm serca
- wpływa na rozszerzenie naczyń
- Na jakie elementy regulacji ciśnienia wpływa podwgórze?
- stymulacja pragnienia
- stymulacja wydzielania ADH
- Jaka jest reakcja organizmu na podwyższone ciśnienie krwi w celu jego obniżenia?
- rozszerzenie naczyń
- spadek rytmu serca
- spadek pragnienia
- wzrost wydalania moczu
- Jaki wzór wyraża prawo Ficka?
F = Kd (C1-C2)
- Czego dotyczy prawo Ficka?
szybkości dyfuzji
- Od czego zależy współczynnik dyfuzji?
- masa cząsteczki
- temperatura
- grubość błony
- Co znacza “Kd” we wzorze na prawo Ficka?
współczynnik dyfuzji = stała proporcjonalności
- Jaka jest zależność między dyfuzją a różnicą stężeń?
wprost proporcjonalne
- Jaka jest zależność między dyfuzją a masą cząsteczkową?
odwrotnie porporcjonalne
- Czym charakteryzuje się dyfuzja?
1) zgodnie z gradientem stężeń
2) bez nakładów energii
3) do osiągnięcia równowagi
4) brak progu wysycenia i brak konkurencji
- O czym mówi pierwsze prawo Overtona?
dyfuzja substancji apolarnych jest wprost proporcjonalna do ich rozpuszczalności lipidowej
- Jakich cząsteczek dotyczy pierwsze prawo Overtona?
O2, CO2, mocznik, alkohol
- O czym mówi drugie prawo Overtona?
dyfuzja substancji polarnych jest odwrotnie proporcjonalna do wielkości cząsteczki i ładunku
- Jakich cząsteczek dotyczy drugie prawo Overtona?
wody i elektrolitów
- Od czego zależy szybkość dyfuzji?
1) temperatura
2) masy cząsteczkowej
3) powierzchni przekroju poprzecznego
4) środowiska
5) gradientu elektrochemicznego
6) ciśnienia hydrostatycznego
7) grubości błony
- W jakim środowisku dyfuzja przebiega sprawniej?
szybciej w gazowym niż wodnym
- Jaki wzór wyraża szybkość dyfuzji (D)?
D = (Kd · S · ΔC) / (√Mcz · d)
Kd - współczunnik dyfuzji S - powierzchnia przekroju poprzecznego ΔC - różnica stężeń substancji Mcz - masa cząsteczkowa d- grubość błony
- Czym jest dyfuzja ułatwiona?
transport nośnikowy
- Co jest szybsze: dyfuzja prosta czy ułatwiona?
dyfuzja ułatwiona
- Czym charakteryzuje się dyfuzja ułatwiona?
- stereospecyficzność (swoistość)
- wysycalność
- współzawodnictwo
- Kiedy dyfuzja ułatwiona zachodzi najszybciej?
przy całkowitym wysyceniu nośnika
- Przykłady wymienników jonowych:
- 3Na+/Ca2+
- Na+/H+
- K+/H+
- Ca2+/H+
- Cl-/HCO3-
- Na+/K+/2Cl-
- Gdzie występuje wymiennik jonowy 3Na+/Ca2+?
w kardiomiocytach
- Za co odpowiada wymiennik jonowy 3Na+/Ca2+?
usuwa Ca2+ z sarkoplazmy kardiomiocytów
- W której fazie pracy serca wymiennik jonowy 3Na+/Ca2+ usuwa Ca2+ z sarkoplazmy?
podczas fazy rozkurczowej
- Skąd czerpie energię wymiennik jonowy 3Na+/Ca2+?
energia gradientu Na+
- Od jakiego przenośnika zależy wymiennik jonowy 3Na+/Ca2+?
od pompy sodowo-potasowej
- Gdzie występują wymienniki jonowe Na+/H+?
- w komórkach okładzinowych żołądka
- w komórkach cewek proksymalnej i zbiorczej nerki
- w komórkach o pH=7
- Jaką funkcję w nerkach pełnią wymienniki jonowe Na+/H+?
- zakwaszanie moczu
- cykl izohydryczny
- kompensacja nerkowa kwasicy
- Jaką funkcję pełnią wymienniki jonowe Na+/H+ w komórkach o pH=7?
- ochrona przed zakwaszeniem
- pobudzenie procesów dojrzewania (mitogenezy)
- Jaką funkcję pełni wymiennik jonowy chlorkowo-wodorowęglanowy?
- regulacja pH
- transport CO2 i jego wymiana w płucach
- źródło wodorowęglanów osoczowych
- W jaki sposób wymiennik jonowy chlorkowo-wodorowęglanowy reguluje pH?
poprzez alkalizację cytozolu
- Gdzie występuje wymiennik jonowy potasowo-protonowy?
w erytrocytach
- Jaką funkcję pełni wymiennik jonowy sodowo-potasowo-chlorkowy?
reguluje objętość
- Czym jest aktywowany wymiennik jonowy sodowo-potasowo-chlorkowy?
spadkiem objętości komórki
- Czym cechuje się transport aktywny?
- wymaga nakładów energii
- zachodzi wbrew gradientowi stężeń
- stereospecyficzny
- nasycenie
- współzawodnictwo
- Jakie wyróżniamy rodzaje transportu aktywnego?
pierwotny i wtórny
- Skąd transport aktywny pierwotny czerpie energię?
bezpośrednio z ATP
- Skąd transport aktywny wtórny czerpie energię?
z gradientu elektrochemicznego innej substancji
- Przykłady transportu aktywnego pierwotnego:
- Na+/K+ ATPaza
- Ca2+ ATPaza
- H+ ATPaza
- Cl- ATPaza
- K+/H+ ATPaza
- pompa wodorowęglanowa
- pompa jodkowa
- Gdzie występuje Na+/K+ ATPaza?
we wszystkich komórkach
- Gdzie występuje Ca2+ ATPaza?
miocyty, SERCA
- Gdzie występuje H+ ATPaza?
kanaliki nerkowe i lizosomy
- Gdzie występuje K+/H+ ATPaza?
komórki okładzinowe
- Gdzie występuje pompa wodorowęglanowa?
hepatocyty
- Gdzie występuje pompa jodkowa?
tarczyca
- Przykład transportu aktywnego wtórnego:
transport glukozy i Na+
+ Czym są pompy ATP?
białka uczestniczące w transporcie aktywnym pierwotnym
+ Czym charakteryzują się pompy ATP?
dzięki domenie o aktywności ATPazowej mogą transportować substancje wbrew gradientowi stężeń
+ Jak dzielimy ATPazy?
- pompy jonowe
- pompy typu ABC (ATP binding cassette)
+ Jakie wyróżniamy pompy typu ABC?
- transportery TAP
- transportery Cl-
- MDR
+ Gdzie możemy znaleźć transportery TAP?
w błonie siateczki sarkoplazmatycznej
+ Jakie zadanie pełnią transportery TAP?
przenoszą peptydy utworzone w proteasomach w celu połączenia ich z antygenami MHC I
+ Z jaką chorobą mamy do czynienia przy defekcie transporterów Cl-?
mukowiscydoza
+ Czym jest transporter Cl-?
ciałko CFTR aktywowane przez cAMP
+ Czym jest transporter MDR?
pompa odporności wielolekowej
- Jakie cechy budowy wykazuje pompa sodowo-potasowa?
- tetramer
- ATPaza typu P
- taka sama we wszystkich komórkach
- Jakim rodzajem transportu charakteryzuje się pompa sodowo-potasowa?
aktywny pierwotny
- Z jakich podjednostek składa się pompa sodowo-potasowa?
- 2x podjednostka α
- 2x podjednostka β
- Z jakich miejsc składa się każda podjednostka α pompy sodowo-potasowej?
- miejsce wiążące sód
- miejsce wiążące potas
- miejsce wiążące ouabinę
- miejsce fosforylacji
- miejsce wiązania ATP
- Czym charakteryzuje się transport przez pompę sodowo-potasową?
1) stereospecyficzność, nasycenie i współzawodnictwo
2) antyport
3) asymetria
4) elektrogenna
5) dwuetapowa
- Na czym polega asymetria pompy sodowo-potasowej?
3Na+ : 2K+ : 1 cząst. hydrolizowanego ATP
- Jakie funkcje pełni pompa sodowo-potasowa?
- utrzymanie składu ICF i ECF
- geneza potencjału błonowego
- utrzymanie ciśnienia osmotycznego w komórce
- transport aktywny pierwotny i wtórny
- Jakie wyróżniamy blokery pompy sodowo-potasowej?
- glikozydy nasercowe
- strofantozyd G
- ouabina
- Co to znaczy, że pompa sodowo-potasowa jest elektrogenna?
transportuje substancję i ładunek
- Z jakich etapów składa się praca pompy sodowo-potasowej?
1) przyłączenie 3Na+
fosforylacja
transfer na zewnątrz
2) przyłączenie 2K+
defosforylacja
transfer do wewnątrz