HC 10.6 Prognostische, predictieve factoren en (neo)adjuvante systemische therapie Flashcards
Hoeveel mensen met borstkanker hebben micrometastasen? Wat is het effect van (neo)adjuvante behandeling daarop?
50% van de mensen met de diagnose borstkanker hebben micrometastasen. Door het geven van (neo)adjuvante behandeling daalt het percentage naar 25-35%.
Wat bepaald de 4 subtypen van borstkanker? En welke subtypen zijn er?
4 subtypen borstkanker afhankelijk van receptorstatus: ER/PR receptor, Her2 receptor.
Hoe kunnen we de prognose van borstkanker verbeteren?
- Door vroeg detectie (screening): lagere TNM stadium –> betere prognose
- Door verbetering behandelingsmogelijkheden: elimineren micrometastasen, lokaal en op afstand
- Voorkomen van lokaal recidief, door het optimaliseren van lokale therapie. Dus het optimaliseren van chirurgie, radiotherapie en systemische therapie. De kans op een lokaal recidief is vooral het hoogst in het begin, daarna vlakt de kans af. Als de ziekte terug komt lokaal, dan kunnen we 60% genezen door agressief te behalen.
- Je moet ook zorgen dat afstandsmetastasen worden voorkomen, dit kan met behulp van het optimaliseren van systemische therapie. Dus met name het optimaliseren van behandeling tegen micrometastasen.
Door wat wordt bepaald wie we behandelen met (neo)adjuvante therapie? En wat betekenen die factoren?
Prognostische factoren
–> voorspellen kans op ontwikkelen metastasen (bijv. histologische graad, grootte, aantal aangedane lymfklieren, ER status, leeftijd (hoe jonger de leeftijd hoe ongunstiger))
Predictieve factoren
–> voorspellen kans op respons op therapie (bijv. ER status en Her2 receptor status)
Het samenspel van prognostische en predictieve factoren bepaalt de behandeling.
Hoe kun je aan een grafiek zien of een risicofactor prognostisch of predictief is?
De eerste en de tweede zijn allebei predictieve factoren omdat je ziet dat bij de eerste zie je dat de rode lijn verbeterd, en bij de tweede zie je dat de blauwe lijn verbeterd.
Het is een prognostische factor als beide groepen erop vooruit gaan.
Wat is het principe van (neo)adjuvante behandeling?
We behandelen alle vrouwen met (neo)adjuvante therapie, alleen het rood gearceerde gebied heeft er baat bij. Het blauwe gebied behandel je extra terwijl ze al genezen waren.
Bij het rode gebied recidiveert de kanker ondanks adjuvante therapie.
Als het zorgt voor meer dan 3% gezondheidswinst dan geven we de behandeling wel aan iedereen.
Dus tot 96-97 % overbehandeling wordt geaccepteerd.
Waarom stellen we de grens bij 3% gezondheidswinst of meer? Waarom niet voor 0.5-1% overlevingswinst? Gaat toch om genezing?
Evenwicht slaat dan door naar meer kans op ongunstig effecten. Ongunstige effecten: (ernstige) bijwerkingen vs. Gunstige effecten: het elimineren van micrometastasen
Hoe overbehandeling te verminderen?
Zoeken naar nieuwe predictieve factoren
- Belangrijkste maar ook grootste uitdaging, ondanks veel onderzoek nu alleen nog maar ER/PR/Her2 receptoren
Optimaliseren prognostische factoren
- Extra groep vrouwen selecteren met heel goede prognose
- Zo, dat de winst van chemotherapie heel (lees: te) beperkt is
Wat is het doel van de mammaprint?
Het doel van “mammaprint” is om op basis van deze extra prognostische factor (genexpressie) overbehandeling te beperken. Met behulp van moleculaire karakteristieken kan een hele groep mensen worden geïdentificeerd die geen systemische behandeling nodig heeft maar de meerderheid wordt dan nog steeds overbehandeld.
Hoe werkt mammaprint?
Iedere tumor heeft een eigen karakteristiek DNA-, mRNA- en eiwitprofiel (vingerafdruk). Deze profielen kunnen per tumor vastgesteld en gemeten worden. Dit gebeurt met behulp van een chip, transcriptomics, er wordt gekeken naar 70 genen, hiermee kan worden bepaald of een tumor agressief is of juist niet. De profielen bevatten informatie over de tumor zoals therapiegevoeligheid en agressiviteit. Er is dus een ‘goed’ en een ‘slecht’ tumorprofiel.
Wat moet er worden bekeken voordat genexpressieprofielen klinisch toepasbaar zijn?
Voordat genexpressieprofielen klinisch toepasbaar zijn moeten 4 stappen (met succes) doorlopen zijn:
- profiel maken op basis van trainingsset
- trainingsset valideren in onafhankelijke testset
- testen in (multicenter) retrospectieve studies
- testen in prospectieve studies: vooraf patiënten includeren en dan 10 jaar actief volgen, in plaats van in dossiers informatie terugzoeken en gebruiken.
Wat is het verschil tussen mammaprint en oncotype Dx?
Mammaprint is dus een prognostische factor, geen predictieve factor. De oncotype Dx heeft wel een predictieve factor. Oncotype Dx: verdeelt de patiënten in hoog, intermediair of laag risico. Alleen bij de hoge groep geven we chemotherapie, en dan is het ook een predictieve factor. Mammaprint: verdeelt de patiënten in hoog en laag risico.
Hoe wordt mammaprint toegepast in de praktijk?
Mammaprint alleen toegevoegd ten opzichte van andere prognostische maten: selecteren 10jr BCSS (borstkanker specifieke survival) >88%. Bij iemand waarbij we twijfelen of we adjuvante chemo gaan geven, dit is bij iemand met een klinisch risico rond de 88%, daarbij doen we een mammaprint. Laat de mammaprint zien dat het een hoog risico profiel is dan geven we adjuvante chemo. Is het een laag risicoprofiel dan geven we geen adjuvante behandeling. De mammaprint wordt nu nog niet vergoed. Daarnaast mogen we de mammaprint alleen doen bij vrouwen die ouder zijn dan 50 jaar, omdat vrouwen onder de 50 wel meer baat hebben bij chemotherapie.
