H8.6: Tubulaire reabsorptie en secretie Flashcards
hoeveel mL filtreren we per dag?
180 L per dag
wat is excretie?
filtratie - absorptie + secretie (actief)
welke twee soorten tubulus transport?
- transcellulair
- paracellulair
wat is transcellulair?
midden door tubulus cel heen, dus door twee membranen
wat is paracellulair?
tussen tubuluscellen door
wat gebeurt er met bloed uit de glomerulaire capillair?
- door vasa recta in merg en dan weer terug in vene
- passeert tweede capillaire netwerk: peritubulaire capillair
wat is de functie van peritubulaire capillair?
- reabsorptie, want al het gereabsorbeerde vocht uit de proximale tubulus moet ergens naartoe en komt dus zo weer terug in het bloed terecht
- zuurstof leveren aan proximale tubulus mitochondria dus energie voorziening
waar zit peritubulaire capillairen?
om proximale tubulus heen
welke stoffen wil je selectief reabsorberen?
- glucose
- aminozuren
- fosfaat
- bicarbonaat
- zouten
- water
- eiwit
wat is de drijvende kracht van de reabsorptie van glucose, aminozuren en fosfaat?
na-reabsorptie
hoe komt glucose uit het filtraat gehaald de cel van PT in?
met natirum-glucose (door natriumgradient wil natrium naar binnen)co-transporter
hoe gaat glucose van PT cel naar interstitium (bloedbaan)?
passief want intracellulaire concentratie is door natrium-glucose cotransporter verhoogd
hoe komt water mee met Na en glucose?
door de vele aquaporines in de PT kan het zowel para- als transcellulair
hoe heet in apicale membraan de natrium glucose symporter?
SGLT2 en SGLT1
hoe heet aan de basale kant de glucose transporter?
GLUT2 en GLUT1
eerste segment proximale tubulus type … SGLT
tweede en derde segment proximale tubulus type … SGLT
2 –> 90% heropname –> gekoppeld aan 1 Na
1–> 10% heropname –> gekoppeld aan 2 Na
wat is het belangrijkste voordeel van glucose reabsorptie via SGLT1 tov SGLT2?
meer Na dus meer energie om glucose op te nemen in de cel dus je kan effectiever opnemen (daar moet je ook tegen grotere gradient in pompen)
transcellulair transport van bv glucose
- Na,K-pomp
- SGLT
- GLUT
Na,K-pomp
- basolateraal
- houdt natriumgradiënt in stand
- primair actief
- electrogeen
SGLT
- apicaal
- secundair actief
- elektrogeen
GLUT
- basolateraal
- passief
waardoor wordt de mate van reabsorptie gelimiteerd?
de hoeveelheid transporters; er is een transportmaximum waarbij de hoeveelheid stof die wordt gefiltreerd te hoog is voor de hoeveelheid transporters
wat is splay?
verschil tussen theoretische en praktische nierdrempel; verschil tussen concentratie en reabsorptie is niet abrupt
waardoor wordt splay veroorzaakt?
variabiliteit tussen verschillende nefronen; verschil in GFR en aantal transport eiwitten
de feitelijke nierdrempel wordt bepaald door…
door de nefronen die de hoogste GFR hebben en kleinste aantal transporteiwitten
waardoor verliest een diabetes patiënt glucose via de uriine?
te veel glucose voor de transporters
hoe worden aminozuren en fosfaat gereabsorbeerd?
zelfde manier als glucose
hoe wordt bicarbonaat geresorbeerd?
ook door natrium: natrium import wordt gekoppeld aan H+ export. op het apicale membraan zit een koolzuuranhydrase
wat doet apicale koolzuuranhydrase PT?
H+ + HCo3- = CO2
wat gebeurt er met de CO2?
diffundeert door apicale celmembraan en daar binnen in de cel wordt Co2 weer omgezet in H+ en HCO3-. dat wortd weer met Na+ SAMEN naar butien
waarvan is de reabsorpie van bicarbonaat afhankelijk?
- natrium proton exchanger aan apicale kant
vindt er zuurexcretie plaats in PT?
nee
wat is de apicale natrium proton exchanger?
NHE3
wat is de basolaterale natrium bicarbonaat cotransporter?
NBCe1
verandert osmolariteit van filtraat in PT?
nee door aquaporines
welke ionen worden paracellulair meegezogen met water in de PT?
- Cl
- Ca
- Mg
- K
wat is solvent drag?
water sleept ionen mee paracellulair
hoe wordt gefiltreerd eiwit weer gereabsorbeerd?
- extracellulaire afbraak (in het filtraat zelf) tot aminozuren want PT-cellen geven proteases af
- endocytose + lysosomale afbraak tot aminozuren
welke oorzaken kan proteïnurie hebben?
- glomerulair waardoor te veel eiwit wordt doorgelaten (hoog moleculaire eiwitten)
- tubulair: opname of afbraak functioneert niet goed (laag moleculaire eiwitten en niet zo’n groto aantal)
- overloop (overschot) (laag moleculaire eiwitten)
hoe wordt abnormale excretie veroorzaakt?
- verhoogde plasma(bloed)spiegels
- verhoogde SN(singlenefron) GFR
- genetische afwijkingen transporteiwitten
- fanconi’s syndroom (aangeboren of verworven): meerdere reabsorptie processen verlopen niet goed
wat kan fanconi’s syndroom veroorzaken?
- defecte na,k-pomp
- defecte mitochondrien –> te weinig ATP
waar kunnen ook wer stofjes(organische verbindingen) aan het filtraat worden toegevoegd?
S3 PT
hoe komt het dat bepaalde organische verbindingen niet worden gefiltreerd?
binden aan albumine en dit is slecht oplosbaar in water
welke organische verbindingen worden niet gefiltreerd maar wel in PT S3 toegevoegd?
lichaamseigenafvalstoffen en geneesmiddelen
organisch anion
negatief geladen:
- galzouten
- prostaglandines
- uraat
- diuretica
- penicilline
organsich cation
positief geladen:
- adrenaline
- acetylcholine
- serotonine
-morfine
- chlorpromazine
- cimetidine
cation- en aniontransporters hebben aparte soort en allebei in beperkte aantallen aanwezig –>
competitie tussen verschillende cationen en competitie tussen verschillende anionen voor secretie; dit kan je met geneesmiddelen gebruiken om langer in bloed te houden of dopinggebruik masekren
organische ionen worden al snel bij lager concentraties gesecreteerd