H8.1: Microscopische anatomie nier en urinewegen Flashcards
Volwassen nier
- 14 cm lang
- 140 gram
Kinder nier
- 6 cm lang
- 18 lobi
Ligging
- Retroperitoneaal
- Linker iets hoger
Niertransplantatie x nier
1 nier zal de functie overnemen van 2 nieren
Grootte van ene nier zal erg toenemen
Wat vindt er in schors plaats?
Filtreren door glomeruli
Wat zit er in de merg
- Donkerder
- Verzamelbuizen
- Lis van Henle
Buitenkant nier
- Cortex (schors)
- 90-95% van bloed
Binnenkant nier
- Medulla (merg)
- 5-10%
Functie van nieren
- Filtratie en secretie van afvalstoffen uit bloed
- Regulatie van water- en zouthuishouding: regelen bloeddruk en zuur-base balans
- Hormoonproductie: renine, erytropoëtine en activatie van vitamine D3
Nefron
- Functionele eenheid nier
- Miljoen nefronen per nier
- 50 mm per stuk
Opbouw nefron
- Glomerulus
- Proximale tubulis
- Lis van Henle
- Distale tubulus
- Verzamelbuis
Macula densa
- Wand distale tubulus aan de kant van arteriolen
- Meet hoeveelheid natriumchloride in geproduceerde urine
Glomerulus
- Filtratie unit van het nefron
- 2 miljoen glomeruli aanwezig
- Lengte is 13 km
Capillairlissen bekleedt met
Endotheel (gefenestreerd) met daaronder glomerulaire basaalmembraan
Bestanddelen glomerulaire basaalmembraan
- Collageen 4
- Lamine
- Proteoglycanen
Endotheelcel
- Bekleden capillairen
- Grote fenestrae
- Negatief geladen wat ervoor zorgt dat negatief geladen deeltjes moeilijker door basaal membraan kunnen
Mesangiale cel
- Fundament glomerulus door capillairlusjes bij elkaar te houden
- Reageert op angiotensine en kan contraheren -> hydrostatische druk in capillairlusjes reguleren
- Endotheline maken -> afferente en efferente arteriolen verkleinen zodat er minder filtratie door glomeruli is
Veel immunoglobine complexen die het membraan verstoppen, gevolg…
Cel kan zich als macrofaag gedragen
Via fagocytose neemt mesangiale cel de complexen op en afgebroken in lysosoom
Zorgt tijdens ontstekingsprocessen ook voor regulatie van cytokines
Podocyt
- Rond capillairen zit epitheelcel
- Grote kern en veel tentakels
- Bekleedt de glomerulaire basaalmembraan met tentakels
- Door samenwerking van meerdere podocyten zijn capillairen begrensd
- Hier tussen zit slit diafragma dat voorkomt dat grotere eiwitten in urine terecht komen
Basaalmembraan
- Belangrijk voor selectiviteit
- Type 4 collageen, lamine en proteoglycanen
Functie proximale tubulus
- Reabsorptie van allerlei componenten uit voorurine
- Reabsorbeert 60% van alle H2O en ionen
- Reabsorbeert glucose, mineralen, aminozuren, vitaminen en eiwitten
Wat vindt er plaats in proximale tubulus?
- Secretie organische stoffen (choline en creatinine)
- Metabolisme van vitamine D
Opbouw proximale tubulus
- Hoog cilindriscch epitheel met microvilli (oppervlaktevergroting)
- Geen duidelijke omgrenzing
- Centraal gelegen kern met veel mitochondriën
Waarom cytoplasma van proximale tubulus donkerder?
Veel mitochondriën
Waarom zijn proximale tubuluscellen het eerste aangedaan bij O2 tekort?
Ze bevatten zoveel mitochondriën om hoge activiteit te bewerkstelligen
Lis van Henle
- Dun
- Kleine kubische cellen
- Dalend en stijgend deel
- Dalend: H2O reabsorptie
- Stijgend: NaCI reabsorptie
Distale tubulus
- Na Lis van Henle
- Vanaf juxtaglomerulaire apparaat tot verzamelbuis
- Reabsorptie van NaCI
- Regulatie waterbalans
- Secretie H+ en NH4+
- Kleinere buizen
- Kubische epitheelcellen
- Zonder microvilli
- Kernen vrij regelmatig verdeeld
- Celkernen dicht bij elkaar
Verzamelbuis
- Reabsorptie van H2O en NaCI
- Secretie van zuren
- Absorptie van HCO3-
- Duidelijke celmembranen
- Geen microvilli
- Net iets groter dan distale tubuluscel
JGA
Belangrijke rol in regulatie van water-zout balans
Apparaat bestanddelen
- Macula densa in distale tubulus
- Twee arteriolen
- Juxtaglomerulaire cellen
Functie JGA
- Maken RAAS actief door renine af te geven
- Regulatie glomerulaire filtratiedruk
- Regulatie van renale doorstroming en bloeddruk
Lagen van ureter
- Mucosa (binnenbekleding)
- Muscularis
- Adventitia
Mucosa
Bekleedt met urotheel
Muscularis
- Werkt pulserend
- Urine naar blaas leiden
Adventitia
Vaten en zenuwen
Urotheel
- Meerijig hoog-cilindrisch epitheel
- Paraplucellen daar bovenop die beschermen tegen zuur in urine
Lamina propria
- Losmazig bindweefsel met vaatjes en spiervezels
- Spiervezels onderdeel van muscularis mucosae
Musculus detrusor (m. propria)
Zorgt voor lediging van blaas
H&E-kleuring
- Haematoxyline en eosinofiele kleuring
- Meest gebruikt
PAS-kleuring
- Periodic acid-Schiff kleuring
- Kleurt glomeruli beter aan doordat basaalmembranen goed worden aangekleurd
Jones/zilver kleuring
- Basaalmembranen heel donker
- Kleine afwijkingen goed te zien
