H7.5 Flashcards
COPD
Voorkombare en behandelbare ziekte
Karakteristieken COPD
- Luchtwegobstructie
- Inflammatoire respons
- Niet reversibel
- Progressief
Met wat gaat COPD gepaard?
- Ontstekingen
- Trilhaar beschadiging
- Structurele afwijkingen in luchtwegen
- Luchtwegvernauwing
Fenotypen die onder COPD vallen
- Bronchitis en brocnhiolitis
- Emfyseem
- Luchtweginflammatie -> systemische inflammatie
Gevolgen COPD
- Verlaagde inspanningstolerantie
- Impact op dagelijks leven
- Acute verslechteringen (exacerbaties)
- Slechtere levensprognose
Systemische afwijkingen door COPD
- Verminderde spiermassa
- Gewichtsverlies
- Pulmonale hypertensie
Risicofactoren COPD
- Roken
- Genetische factoren -> alfa1-antitrypsine deficiëntie, MMP12
- infecties op kinderleeftijd
- Luchtweg hyperreactiviteit
- Allergie
- Astma bronchiale
- Vertraagde longgroei
- Oudere leeftijd
- Vrouwelijk geslacht
- Lagere SES
- Luchtvervuiling binnenshuis
- Beroepsgerelateerd
Perifere luchtwegobstructie x flow-volume curve
Waarom?
Concaaf
Mensen met COPD kunnen lucht niet goed uitademen, RV is vergroot, flow neemt na kort moment van uitademing heel snel af
COPD = progressief
- Vitale capaciteit neemt over de tijd af
- FEV1 daalt
- Luchtweerstand is daarmee enorm toegenomen
Componenten luchtweerstand
- Chronische ontsteking in luchtwegen -> reversibel
- Contractie van spierweefsel in geleidende luchtwegen -> reversibel
- Vernauwingen en verlittekening van luchtwegen -> irreversibel
- Destructie van alveolaire structuur en septa -> irreversibel
Pathogenese astma ontstaat door ontregelen van welke factoren?
- Oxidatieve stress
- Protease-antiprotease onbalans
- Inflammatoire cellen en mediatoren
Oxidatieve stress
- Oxidanten door sigarettenrook of vrijkomend uit macrofagen en neutrofielen
- Verlaagd niveau van endogene antioxidanten
Protease-antiprotease onbalans
Gevolg?
Proteasen uit inflammatoire cellen leiden tot destructie van elastine
Gevolg: emfyseem
Hoe ontstaat inflammatoire reactie?
- Toxische stoffen zorgen ervoor dat macrofagen en neutrofiele granulocyten geactiveerd worden
- Macrofagen en neutrofiele granulocyten op luchtwegepitheel en activeren lymfeklieren
- Macrofaag biedt inhoud aan aan dendritische cel
- Biedt aan aan drainerende lymfeklier
Hoe kunnen er dan systemische effecten optreden?
Vanuit lymfeklier kan dendritische cel in bloedbaan komen
Dendritische cel verspreidt zich in bloedbaan en zo ontstaan er systemische effecten
Functie alfa1-antitrypsine
- Verlies elastische vezels
- Toename neutrofielen
- Verlies alveolair oppervlak
- Hyperinflatie
Gevolg als luchtwegepitheel beschadigt?
- Trilhaarcellen kapot
- Plaveisel epitheel voor in de plaats
Gevolg van inflammatie?
- Mucusklieren raken verdikt en vergroot
- Luchtweg vernauwt
- Ondersteunende bindweefsel luchtweg kapot
- Alveoli vallen samen tot een grote blaas
- Verlies difussieoppervlak
Kenmerken astma
- Allergenen
- Op epitheel worden mestcellen geactiveerd
- Via T_helper2 cel is er productie van eosinofiele granulocyten
- Vernauwing van luchtwegen met BHR en luchtwegweerstand die reversibel is
Kenmerken COPD
- Alveolaire macrofagen spelen een tol die toxische stoffen aanbieden aan CD8+ T-cellen
- Productie neutrofiele granulocyten
- Kleine luchtwegen vernauwen
- Alveolaire destructie
- Luchtwegweerstand die irreversibel is
Chronische bronchitis
- Luchtwegen VOOR alveoli
- Vernauwing
- Chronische ontsteking
- Contractie gladde spiercellen
- Dynamische hyperinflatie
Symptomen COPD
- Kortademigheid
- Hoest: kan intermittend
- Sputum
- Expositie risicofactoren
Waarom weinig symptomen COPD?
Kleine drempel voor goed onderzoek naar COPD
Diagnose/prognose is zo slecht
Criteria stellen diagnose COPD
- Progressieve hoest, sputum, piepende ademhaling en dyspnoe
- Luchtwegobstructie
- Rookgeschiedenis
- Exclusie van andere oorzaken
LO bij COPD
- Long geluid in begin normaal
- Daarna zachter door verlies longweefsel
- Uitademing verlengd
- Kan hyperinflatie ontstaan
- Ton thorax (uitgerekte long)
Luchtwegweerstand X GOLD
- Altijd FEV1/FVC < 0.70
- Mild: FEV1 >80%
- Matig: FEV1 tussen 50-80%
- Ernstig: FEV1 tussen 30-50%
- Heel: FEV1 < 30% OF FEV1 < 50% OF chronische respiratoire insufficiëntie
mMRC vragenlijst
Grade 0: alleen benauwdheid bij activiteit
Grade 4: kan huis niet uit
Combined assessment of COPD
- X-as: symptoom score
- Y-as: longfunctiemeting parameters
- Rechts: aantal exacerbaties
- A: behouden longfunctie, weinig risico
- B: behouden longfunctie, veel klachten
Gevolg toenemende ernst COPD
Incidentie van osteoporose neemt fors toe (botverkalking)
Wat maken patiënt fitter en overlevingskans groter?
- Vroege diagnose
- Stadium gerichte medicatie/behandeling
- Diagnose en behandeling van extrapulmonale verschijnselen
- Adequate voeding
- Revalidatie
Hoe wordt prognose COPD beïnvloed?
- Stoppen met roken/expositie schadelijke stoffen
- Op gewicht blijven
- Behoud spierkracht en conditie
BODE index
Van wat maak je gebruik?
Model om prognose van COPD in te schatten
- FEV1
- Loopafstand 6 min
- Symptoomscore (mMRC)
- BMI
Waar is sterfterisico van afhankelijk?
- Ernst: GOLD (3/4), BODE (>7)
- Exacerbaties
- Chronische non-invasieve beademing
- Long functioneren
- Comorbiditeit, CVA, DM, maligniteit
Bronchodilatatie
- Beta2-agonisten
- Kortwerkend
- Langwerkend
Anticholinergica
- Kortwerkend
- Langwerkend
Doel corticosteroïden
Voorkomen en verminderen van optreden van exacerbaties