FILIPINO TUNGKOL SA TULA Flashcards
ay isang anyo ng sining o panitikan na naglalayong maipahayag ang damdamin sa malayang pagsusulat.
TULA
Binubuo ang ____ ng saknong at taludtod.
TULA
Binubuo ang tula ng
saknong at taludtod
Elemento ng Tula
anyo.
kariktan.
persona.
saknong.
sukat.
talinhaga.
tono o indayog.
tugma.
tumutukoy sa kung paano isinulat ang tula
anyo.
Ito ay may apat (4) na anyo:
- Malayang Taludturan
- Tradisyonal
- May sukat na walang tugma
- Walang sukat na may tugma
Ito ang malinaw at hindi malilimutang impresyon na natatanim sa isipan ng mga mambabasa.
kariktan.
ay elemento ng tula na tumutukoy sa pagtataglay ng mga salitang umaakit o pumupukaw sa damdamin ng mga bumabasa.
kariktan.
Ito ay tumutukoy sa nagsasalita sa tula
persona
Kung minsan, ang _______ at ang makata ay iisa.
persona
Maari rin naman na magkaiba ang kasarian ng _______ at makata.
persona
Ito ay tumutukoy sa grupo ng mga taludtod ng tula.
Saknong
Maaari rin na isang bata, matanda, pusa, aso, o iba pang nilalang.
persona
ANO ANG MGA Saknong
*Couplet
* Tercet
* Quatrain
*Cinquain
* Sestet
* Septet
*Octave
Ito ang bilang ng pantig ng tula sa bawat taludtod na karaniwang may sukat na waluhan, labing-dalawahan, at labing-animan na pantig
sukat.
Ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig ng bawat taludtod na bumubuo sa isang saknong.
sukat.
Kinakailangan dito ang paggamit ng mga tayutay o matatalinhagang mga pahayag upang pukawin ang damdamin ng mga mambabasa.
TALINHAGA
Tumutukoy ito sa paggamit ng matatalinhagang salita at tayutay
TALINHAGA
paggamit ng pagwawangis, pagtutulad, pagtatao ang ilang paraan upang ilantad ang talinghaga sa tula.
Tayutay-
Tumutukoy sa paraan ng pagbigkas ng bawat taludtod ng tula
tono o indayog.
Ito ay karaniwang pataas o pababa.
tono o indayog.
Ito ay ang pagkakasingtunog ng mga salita sa huling pantig ng bawat taludtod ng tula.
TUGMA
Mga uri ng tula
- Tulang Liriko
- Tulang Pandulaan
- Tulang Pasalaysay
- Tulang Patnigan
o pandamdamin ay uri ng tula kung saan itinatampok ng isang makata ng kanyang sariling damdamin, iniisip, at persepsyon
- Tulang Liriko
- Ito ay naglalarawan ng mga tagpong lubhang madula na maaring makatulad, makaparehas, o maiba sa nagaganap sa pang araw-araw na buhay.
- Tulang Pandulaan
ay kilalang tulang sagutan sapagkat ito ay itinatanghal ng mga nagtutunggaliang makata ngunit hindi sa paraang padula kundi sa paraang patula na tagisan ng talino at katuwiran ng mga makata.
- Tulang Patnigan
Karaniwan itong tinatawag na balagtasan kapag itinatanghal sa entablado.
- Tulang Patnigan
Ito ay nagsasalaysay o naglalarawan ng makulay at mahahalagang pangyayari sa buhay na matatagpuan sa mga linya o berso na nagbabahagi ng isang kwento.
- Tulang pasalaysay
Ang halimbawa ng tulang ito ay ang Ibong Adarna ni Jose dela Cruz o mas kilala sa tawag na “Hoseng Sisiw”.
- Tulang pasalaysay
Puno ito ng masisidhing damdamin ng tao tulad ng kalungkutan, pag-ibig, kaligayahan, kabiguan at iba pa.
- Tulang Liriko
Sa kabila ng pagiging maikli, ito ay sapat upang maipahayag ang damdamin ng manunulat.
- Tulang Liriko
Ang halimbawa ng tulang ito ay ang Florante at Laura na isinulat ni Francisco Baltazar.
- Tulang Liriko
ay karaniwang itinatanghal sa mga entablado at ang mga linyang binibigkas ng bawat karakter ay patula
- Tulang Pandulaan
Ito ay maaring magsimula sa dalawa o higit pang taludtod
saknong
Kailangang magtaglay ang tula ng maririkit na salita upang masiyahan ang mambabasa gayon din mapukaw ang damdamin at kawilihan.
kariktan
ay isang grupo sa loob ng isang tula na may dalawa o maraming linya (taludtod).
saknong
ano saknong ito
2 linya
*Couplet
ano saknong ito
3 linya
- Tercet
ano saknong ito
4 linya
- Quatrain
ano saknong ito
5 linya
*Cinquain
ano saknong ito
6 linya
- Sestet
ano saknong ito
7 linya
- Septet
ano saknong ito
8 linya
*Octave
ano mga linya ng saknong na ang madalas na ginagamit sa mga tula.
couplets, tercets at quatrains
halimbawa ng Tulang liriko
- Oda
- Dalit
- Soneto
Nagpaparangal sa dakilang Gawain ng isang tao
Oda
Nagpaparangal sa Maykapal.
Dalit
Tulang walang saknong, may 14 na taludtod.
Soneto
halimbawa ng tulang pandulaan
Awit
Kurido
Epiko
tula tungkol sa mga prinsipe at prinsesa (Florante at Laura)
Awit
tula tungkol sa pagiging maginoo mayroong 8 pantig (Ibong Adarna)
Kurido
Tulang tungkol sa pagkabayani (Biag ni Lam-ang)
Epiko
halimbawa ng tulang pasalaysay
Senakulo
Moro-moro
Sarsuwela
Pagkabuhay at pagkamatay ni Kristo.
Senakulo
Paglalaban ng Muslim at Kristiyano.
Moro-moro
– Itinatanghal sa anyong pasayaw na may masayang awit.
Sarsuwela
halimbawa ng tulang patnigan
Balagtasan
Duplo
Karagatan
Pagtatalo ng 2 panig sa paraang patula.
Balagtasan
Pagtatalo sa pagtula sa lamay kung saan ang mga kalahok ay nagpapalitan ng matatalinong berso o galing sa bibliya.
Duplo
Tula na kadalasang sumusubok sa mga manliligaw ng babae.
Karagatan
