ESP 3.2 AND 3.3 Flashcards
SINO ANG NAGAWA NG “12 YUGTO NG MAKATAONG KILOS”
Sto. Tomas de Aquino
ANO “12 YUGTO NG MAKATAONG KILOS”
- Pagkaunawa sa Layunin
- Nais ng Layunin
- Paghuhusga sa nais makamtan
- Intensiyon ng layunin
- Masusing pagsusuri ng Paraan
- Paghuhusga ng paraan
- Praktikal na paghuhusga sa pinili
- Pagpili
- Utos
- Paggamit
- Pangkaisipang kakayahan ng Layunin
- Bunga
ANO ANG ISIP NG MAKATAONG KILOS”
- Pagkaunawa sa Layunin
- Paghuhusga sa nais makamtan
- Masusing pagsusuri ng Paraan
- Praktikal na paghuhusga sa pinili
- Utos
- Pangkaisipang kakayahan ng Layunin
ANO ANG KILOS-LOOB NG MAKATAONG KILOS”
- Nais ng Layunin
- Intensiyon ng layunin
- Paghuhusga ng paraan
- Pagpili
- Paggamit
- Bunga
Ito ang yugto na nagpapakita ng pagkaunawa ng tao sa isang bagay na gusto o kanyang ninanais, masama man ito o mabuti.
- Pagkaunawa sa Layunin
Simple apprehension of the good
- Pagkaunawa sa Layunin
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Gusto ko ito.”
- Pagkaunawa sa Layunin
- A simple volition to acquire it. Ito ang yugto ng pagsang-ayon ng kilos-loob kung ang nais ng tao ay mabuti.
- Nais ng Layunin
A judgement that the good is possible.
- Paghuhusga sa Nais Makamian
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Oo, mabuti iyan.”
- Nais ng Layunin
Nag-iisip dapat ang tao kung ang ninanais ba ay nakaakma o may posibilidad.
- Nais ng Layunin
Sa yugto na ito, hinuhusgahan ng isip ang posibilidad na maaaring makuha o makamit ang ninanais.
- Paghuhusga sa Nais Makamian
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Pwede o hindi maaari?”
- Paghuhusga sa Nais Makamian
An intention to achieve the object.
- Intensiyon ng Layunin
Ang pagsang-ayon ng kilos-loob ay magiging isang intensiyon.
- Intensiyon ng Layunin
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Mabuti ito… Gusto ko talaga ito…”
- Intensiyon ng Layunin
Kaya nagkakaroon ang tao ng intensiyon na makuha ang bagay na kanyang ninanais at kung paano ito makakamit.
- Intensiyon ng Layunin
Ito ang yugto kung saan pinag- iisipan ng tao ang mga paraan upang makamit ang kanyang layunin.
- Masusing Pagsusuri ng Paraan
An examination of these means Ito ang yugto kung saan pinag- iisipan ng tao ang mga paraan
upang layunin.
- Masusing Pagsusuri ng Paraan
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Paano ko kaya magagawa? Paano ko kaya makukuha?”
- Masusing Pagsusuri ng Paraan
Consent of the will to these means.
- Paghuhusga sa Paraan
Tinutukoy ng yugtong ito ang pagsang-ayon ng kilos-loob sa mga posibleng paraan upang makamit ang layunin.
- Paghuhusga sa Paraan
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Oo… pwede ang paraan na ito. Hmmm ito naman… ay hindi maaari”
- Paghuhusga sa Paraan
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Sige… timbangin natin mabuti…”
- Praktikal na Paghuhusga sa Pinili
Sa yugtong ito, tinitimbang ng isip ang pinakaangkop at pinakamabuting ng paraan.
- Praktikal na Paghuhusga sa Pinili
Deliberation of the fittest means
- Praktikal na Paghuhusga sa Pinili
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Sa tingin ko… ito pinakamainam na paraan…”
- Pagpili
Dito pumapasok ang malayang pagpapasiya ng indibidwal.
- Pagpili
Command: the ordering of the act
- Utos
A choice to these means
- Pagpili
Ang pagpili ng kilos-loob sa pamamaraan upang makamit ang layunin.
- Pagpili
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“…. ito ang gagawin. Una… Ikalawa… ikatlo…”
- Utos
Sa yugtong ito ay ang pagbibigay ng utos mula sa isip na isagawa kung ano man ang intensiyon.
- Utos
Active execution or performance
- Paggamit
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Sige… ihanda ang sarili… kailangang maging maingat…”
- Paggamit
Ginagamit ng kilos-loob ang kanyang kapangyarihan sa katawan at pakultad na kakayahan ng tao upang isagawa ang kilos.
- Paggamit
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Go! Go! Go!… Ooops… Tapos na…”
- Pangkaisipang Kakayahan ng Layunin
Ito ang pagsasagawa ng utos ng kilos-loob gamit ang kakayahan ng pisikal na katawan at pakultad na kakayahan ng tao.
- Pangkaisipang Kakayahan ng Layunin
Ito ang resulta ng ginawang pagpapasya.”
- Bunga
Delectation of the will; satisfaction with achieving the end.”
- Bunga
The exercise of these faculties or powers.
- Pangkaisipang Kakayahan ng Layunin
ANO YUGTO MAKATAONG KILOS ITO
“Yehey!!!”
- Bunga
Ito ang kaluguran ng kilos-loob sa pagtatapos ng kilos.
- Bunga
Isang estadong pysikal o sikiko
(psychic) na kung saan ang tao ay
nakadepende sa gamot dahil sa paulit-
ulit na paggamit na hindi kailangang
medikal.
PAGGAMIT NG MGA
IPINAGBABAWAL NA GAMOT O
DROGA
ANO MGA ISYU
TUNGKOL SA
PAGLABAG NG
PAGGALANG SA
BUHAY
1.PAGGAMIT NG MGA IPINAGBABAWAL NA GAMOT O DROGA
2. ALKOHOLISMO AT PANINIGARILYO
3. ABORSIYON
4. PAGPAPATIWAKAL
5. EUTHANASIA (MERCY
KILLING)
Ito ay nagdudulot ng mga
masasamang epekto; ang tao ay
maaaring gumawa ng krimen dahil
hindi siya makapag isip ng husto.
PAGGAMIT NG MGA
IPINAGBABAWAL NA GAMOT O
DROGA
EPEKTO NG DROGA:
- Pagkakaroon ng hallucinations
- Pagiging balisa
- Pagkakaroon ng skin infections
- Pagbaba ng timbang
- Paninikip ng dibdib o hindi regular na
tibok ng puso - Pagkahilo, panginginig, at pagkalito
Labis na galak o mataas na enerhiya.
Paggamit ng
sigarilyong mayroong nikotina na
madaling sumisipsip ng mga baga ng
taong gumagamit nito.
PANINIGARILYO
isang sakit na
nagresulta sa paulit-ulit na pag-inom
ng alak at iba pang inuming
nakalalasing sa kabila ng mga
negatibong kahihinatnan nito.
ALKOHOLISMO
Ito ay isa mga paglabag na kume-
kwestiyon sa moral na integridad ng
tao.
ABORSIYON
ay “itinuturing na
krimen dito sa Pilipinas”. (Agapay,
2007)
ABORSIYON
O ang pagpapalaglag ay tumutukoy
sa pag-alis ng fetus o sanggol sa
sinapupunan ng ina.
ABORSIYON
nagsasabing masama
ang aborsiyon sapagkat mula
nang ipaglihi ito ng kanyang ina,
siya ay tao na kaya ang paglaglag o
pag-abort sa sanggol ay isang
aksiyon ng pagpatay.
PRO-LIFE
Ang tanong sa aborsiyon kung tama
ba nga o mali ito ay nahati sa
dalawang panig:
Ang Pro-Life at Pro-
Choice.
Aborsiyon na
natural na nangyari at walang
anumang prosesong naganap at
kadalasang nangyayari sa mga
magulang na hindi kaya ng
katawan o may sakit ang dinadala.
Kusa (Miscarriage)
ang mga
magulang ay gusto at pwedeng
magka-anak kung sila ay may
kakayahang alagaan at mahalin
ang kanilang magiging mga
anak.
PRO-CHOICE
DALAWANG URI NG ABORSYON
Kusa (Miscarriage)
Sapilitan (Induced)
May ibang kabataan na
dumadaan sa depresyon o
malubhang kalungkutan ang
gumagawa nito.
PAGPAPATIWAKAL
Aborsiyon
na dumaan sa proseso – opera man
o gamot - na kung saan ginusto ng
ina ang pangyayari.
Sapilitan (Induced)
ay
mga taong nawalan na ng pag-asa o
ang nararamdaman nila ay wala
silang halaga.
PAGPAPATIWAKAL
Ito ay prosesong nagpapadali sa
pagkamatay ng isang tao na
kinakailangang gawin ng mga
doktor upang hindi na magdusa pa
ang pasyente o sinabi ng pasyente
mismo na ito ang kanilang gagawin.
EUTHANASIA (MERCY
KILLING)
ay kumekwestiyon
din sa moral na integridad ng isang
tao sapagkat ito rin ay pagkitil sa
isang buhay.
EUTHANASIA (MERCY
KILLING)
o suicide ay ang
pagkitil ng isang tao sa kaniyang
sariling buhay sa kung ano ano mang
paraan.
PAGPAPATIWAKAL
MGA PARAAN KUNG PAANO LABANAN
ANG DEPRESYON:
- Magkaroon ng sapat na tulog at mag-
ehersisyo. - Magsabi sa isang taong
pinagkakatiwalaan kagaya ng
magulang, ibang nakakatanda, o
kaibigan, - Tumulong sa kapwa o lipunan
- Maghanap ng ikakasayang aktibidad
- Kumonsulta sa mga Guidance
Counselors, Psychologists o
Psychiatrists
ang pinakadakila ng handog ng diyos sa tao
buhay
