AP mga isyu sa karapantang pantao Flashcards
sino nagsabi nito
“To deny people their human rights is to challenge their very humanity.”
Nelson Mandela
Ito ay ang mga payak na karapatan at kalayaang nararapat matanggap o tamasahin ng lahat ng tao ano man ang edad, katayuan sa buhay, relihiyon, lahi, kultura, at paniniwala.
karapatang pantao
Ito ay protektado ng Saligang Batas at ng pandaigdigang komunidad upang masiguro na ang mga tao ay protektado at tiyak na namumuhay nang matahimik, may dangal, at ligtas sa anumang pang- aabuso ng kapwa at ng estado.
karapatang pantao
ano ang nagpoprotektahan ng karapatang pantao
saligang batas ng 1987
MGA URI NG KARAPATANG PANTAO
- KARAPATANG LIKAS
- KARAPATANG STATUTORY
- KARAPATANG KONSTITUSYONAL
Hindi ito itinatadhana ng Saligang Batas ngunit nararapat igalang, kilalanin, at pangalagaan ng pamahalaan.
KARAPATANG LIKAS
Hindi ito maaaring alisin o ipagkait ng batas kanino man.
KARAPATANG LIKAS
Ginawa at pinagtibay ng Kongreso ang mga batas na Statutory.
KARAPATANG STATUTORY
Maaari itong alisin, baguhin, o mapawalang-bias ng Kongreso sa pamamagitan ng isang bagong batas
KARAPATANG STATUTORY
Makikita ang mga batas na ito sa Artikulo III.
KARAPATANG KONSTITUSYONAL
Maaaring ang mga karapatang ito ay pampolitika, sibil o pangmamamayan, panlipunan, pangkabuhayan, o para sa nasasakdal.
KARAPATANG KONSTITUSYONAL
saan makikita ang mga batas ito sa karapatang konstitusyonal
Artikulo III
ano ang TATLONG PROSESO NG PAGBABAGO NG KARAPATAN
- CONSTITUENT ASSEMBLY
- CONSTITUTIONAL CONVENTION
- PEOPLE’S INITIATIVE
Ito ay grupo o lupon ng mga mambabatas na pinili o naatasang lumikha o baguhin ang Konstitusyon o Saligang Batas.
- CONSTITUENT ASSEMBLY
Ito ang pagpupulong ng mga delegado o eksperto upang lumikha o magrebisa ng isang Konstitusyon.
- CONSTITUTIONAL CONVENTION
Ito ang pagsangguni sa mga mamamayan upang aprubahan at susugan ang isang panukalang batas o kaya ang paglikha o pagrebisa ng Konstitusyon.
- PEOPLE’S INITIATIVE
Ang karapatang pantao ay dapat na tamasahin ng bawat isa, subalit may mga pagkakataon na naipagkakait ang mga ito sa maraming indibidwal.
PAGLABAG SA KARAPATANG PANTAO
Nalalabag ng ating kapwa ang ating karapatang pantao kapag hindi nila tayo nirerespeto at hindi nila iginagalang ang ating mga karapatan.
PAGLABAG SA KARAPATANG PANTAO
halimbawa ng karapatan
- Mabuhay at maging masaya
- Sapat na pabahay
- Kumain, uminom ng malinis na tubig, libreng gamot, doktor, pagpapaospital
- Makapag-aral
- Magkatrabaho at magtrabaho
- Karapatang Kultural
- Karapatan ng Nasasakdal
- Karapatan sa Pamamahayag
halimbawa ng PAGLABAG SA KARAPATANG PANTAO
- Hindi makatarungan parusa
- ilegal na pagdetene sa isang tao,
- pagkidnap/pagdukot
- digmaan,
- torture
- mercy killing.
- Mababang kalidad ng mga programang pabahay
- Sapilitang pagpapapa-alis sa sariling tahanan
- Pagkukulang na mahadlangan ang kagutuman
- Paglason sa tubig dala ng mga kemikal mula sa mga planta at pagawaan
- Hindi pagtanggap o paghihiwalay sa mga mag- aaral na may kapansanan
- Bullying
- Kawalan na sinusunod na tamang oras/habang pagtatrabaho
- Hindi pagbabayad ng tamang sweldo sweldons itinakda ng batas
- Pagsira sa isang gawang-sining
- Pagbabawal sa mga katutubong gamitin ang saril nilang wika
- Pagtangging bigyan ng pantay na publikong paglilitis
- Pagtangging makapagpiyansa (bail) kahit pwede.
- Pagkulong at pagpatay sa mga mamamahayag at reporters
- Hindi pagkakaloob ng karapatang magsalita at magpahayag ng saloobin at pananaw.
MGA EPEKTO NG PAGLABAG SA KARAPATANG PANTAO
- Epektong sikolohikal
- Dagdag na gastos
- Kawalan ng kapanatagan
- Nasisira ang kapayapaan sa lipunan.
- Naaapektuhan ang kabuhayan ng pamilya.
- Pagbaba ng moralidad sa lipunan at katatagang pang-ekonomiya
MGA HAKBANG SA PAGSUGPO NG PAGLABAG SA KARAPATANG PANTAO
Pananagutan ng Pamahalaan
- Igalang
- Ingatan
- Gampanan
Iwasan ang pakiki-alam sa pagtatamasa ng mga karapatan.
- Igalang
Hadlangan ang ibang tao/ahensiya sa pagtatamasa ng hindi pantay na karapatan.
- Ingatan
Gumawa at magpatibay ng mga angkop na paraan tungo sa ganap na katuparan ng mga karapatan.
- Gampanan
OBLIGASYON NG PAMAHALAAN NA TIYAKIN NA MAYROON ANG SUMUSUNOD
- Sapat na mapapasukang trabaho lalo na ang mga mahihirap na walang kakayahang pinansyal upang makapamuhay nang may dignidad (dignity).
- Pangunahing pangangailangan tulad ng pagkain at inumin.
- Pangangailangan tulad ng pabahay, kalinisan ng kapaligiran, sapat na suplay ng malinis na tubig.
- Community centers na may mga libreng gamot para sa komunidad.
- Sapilitan at libreng edukasyon sa elementarya at libre/mababang matrikula sa sekundarya at kolehiyo.
- Iba pang mahahalagang serbisyo na may kaugnayan sa kasulugan, edukasyon, katiwasayan, at kaunlaran.
TUNGKULIN NG BAWAT MAMAMAYAN NA:
- Gampanan ang tungkulin nang may pananagutan at paggalang sa karapatan ng iba.
- Kilalanin at pahalagahan ang karapatan ng ibang tao.
- Isaalang-alang ang kahalagahan ng maayos na karapatan at kalayaan para sa isang payapa at matatag na lipunan.
PAANO MASUSUGPO ANG PAGLABAG SA KARAPATANG PANTAO?
- Itigil ang pang-aabuso at panggigipit sa mga tao, lalo na sa mga may kaugnayan sa kalaban.
- Siguraduhing napangangalagaan ang karapatan at kalusugan ng mga babaeng bilanggo.
- Palayain ang mga nakakulong dahil sa kasarian, paniniwala, o politikal na pananaw.
- Magbigay ng mabilis at makatarungang paglilitis sa mga kaso.
- Labanan ang paglabag sa karapatang pantao ng kababaihan, refugee, at mga biktima ng diskriminasyon.
- Wakasan ang lahat ng uri ng diskriminasyon.
- Protektahan ang karapatang pantao ng sibilyan sa gitna ng digmaan.
- Siguraduhing nakakamit ng biktima ang hustisya at nararapat na kabayaran.
ay isang koleksyon ng mga dokumento na nagtatakda ng mga pangunahing karapatang pantao na dapat tamasahin ng bawat tao sa buong mundo
United Nations International Bill of Human Rights
ay isang salitang Latin na nangangahulugang “karapatan” o “batas,” at ginagamit ito upang ilarawan ang mga legal na karapatan at obligasyon na may kaugnayan sa mga karapatang pantao.
Ius
ano karapatang pantao na nilabag
mercy killing.
Mabuhay at maging masaya
ano karapatang pantao na nilabag
torture
Mabuhay at maging masaya
ano karapatang pantao na nilabag
digmaan
Mabuhay at maging masaya
ano karapatang pantao na nilabag
pagkidnap/pagdukot
Mabuhay at maging masaya
ano karapatang pantao na nilabag
ilegal na pagdetene sa isang tao
Mabuhay at maging masaya
ano karapatang pantao na nilabag
Hindi makatarungan parusa
Mabuhay at maging masaya
ano karapatang pantao na nilabag
Mababang kalidad ng mga programang pabahay
Sapat na pabahay
ano karapatang pantao na nilabag
Sapilitang pagpapapa-alis sa sariling tahanan
Sapat na pabahay
ano karapatang pantao na nilabag
Pagkukulang na mahadlangan ang kagutuman
Kumain, uminom ng malinis na tubig, libreng gamot, doktor, pagpapaospital
ano karapatang pantao na nilabag
Paglason sa tubig dala ng mga kemikal mula sa mga planta at pagawaan
Kumain, uminom ng malinis na tubig, libreng gamot, doktor, pagpapaospital
ano karapatang pantao na nilabag
Hindi pagtanggap o paghihiwalay sa mga mag- aaral na may kapansanan
Makapag-aral
ano karapatang pantao na nilabag
Bullying
Makapag-aral
ano karapatang pantao na nilabag
Hindi pagbabayad ng tamang sweldo sweldons itinakda ng batas
magkatrabaho at magtrabaho
ano karapatang pantao na nilabag
Kawalan na sinusunod na tamang oras/habang pagtatrabaho
magkatrabaho at magtrabaho
ano karapatang pantao na nilabag
Pagtangging bigyan ng pantay na publikong paglilitis.
Karapatan ng Nasasakdal
ano karapatang pantao na nilabag
Pagsira sa isang gawang-sining
Karapatang Kultural
ano karapatang pantao na nilabag
Pagbabawal sa mga katutubong gamitin ang saril nilang wika
Karapatang Kultural
ano karapatang pantao na nilabag
Pagtangging makapagpiyansa (bail) kahit pwede.
Karapatan ng Nasasakdal
ano karapatang pantao na nilabag
Pagkulong at pagpatay sa mga mamamahayag at reporters.
Karapatan sa Pamamahayag
ano karapatang pantao na nilabag
Hindi pagkakaloob ng karapatang magsalita at magpahayag ng saloobin at pananaw.
Karapatan sa Pamamahayag
ano taon ang itinatag ang saligang batas na nagpoprotektahan ang karapatang pantao
1987
sino ang pwede lumikha o magrebisa ng konstitusyon sa constitutional convention
mga eksperto at delegado
sila ay kaya gumawa o ibago ang batas sa constituent assembly
kongress o senator
ilan porsisyento kailangang petition para ibago ng batas sa boung bansa sa people’s initiative
12 % mga rehistradong botante
ilan porsisyento kailangang petition para ibago ng batas sa bawat district sa people’s initiative
3 % mga rehistradong botante