Centraal Zenuw Stelsel Flashcards
CZS
centraal zenuwstelsel Brein en ruggenwerf
PZS
Perifere zenuwstelsel, alle zenuwen buiten CZS. bestaat uit SZS en AZS
- Somatisch zenuwstelsel: stuurt beweging aan en ontvangt sensorische info voor via de spinal and cranial nerves CZS
- Autonoom zenuwstelsel: regelt lichaamfuncties zoals hartslag/ademhaling. heeft sympatisch (actief) en parasympatisch (rust) stelsel.
Support en bescherming van CZS
- Het schedel en de vertibrae (wervels). PZS is minder beschermd maar kunnen beter herstellen door axonen en dendrieten te laten groeien na beschadiging. Dit is gelimiteerd in CZS
- Bescherming door membranen:
- Dura mater: stevige dubbele weefsellaag als buitenste bescherming om de hersenen. Omsluit hersenen in soort zak
- Aracnoide membraan: Middelste laag, dun vlies dat de contouren van de hersenen volgt
- Pia mater: binnenste laag, direct aan het oppervlak van de hersenen - Cerebrospinale vloeistof: kussen voor brein en ruggenwerf voor schok en verandering. circuleert door de 4 ventrikels
- Bloed brein barriere, houdt stoffen tegen die schadelijk zijn voor het CZS. Door astroglia cellen
Ventrikels
Worden gevormd uit de neurale buis. Zijn gevuld met cerebrospinale vloeistof en spelen belangrijke functie voor de voeding en bescherming van de hersenen, en het handhaven van de hersendruk
- Laterale ventrikels (1 en 2), lopen langs de caudate nucleus, zijn het grootst en produceren veen hersenvocht. Verbonden aan de derde via de foramen van monro
- Derde ventrikel”in het midden tussen de helften van de thalamus, spelen rol in de ciruclatie van hersenvocht naar lagere delen van het CZS. Verbonden met de vierde via de aquaductus van Sylvius
- Vierde ventrikel: liggen tussen cerebellum en de hersenstam, net onder de pons. Hersenvocht stroom van hier naar ruggenmerg.
Hoofdslagsystemen voor bloed
Twee hoofdslag systemen:
1. Arteria carotis interna (interne halsslagader)
- Vertakking van de halsslagader, gaat omhoog in de nek naar hersenen
- voorziet medial en dorsal (voor en middelste) van de hersenen van bloed.
- Arteria vertibrallis (wervelslagader)
- Komt van sub clavia-arterie en beweegt omhoog langs wervelkolom.
- Voorziet achterste delen van de hersenen
Circulus arteriosus
Cirkel van Willis, de interne halsslagader en de wervelslagader komen samen en vormen de cirkel. Zorgt voor alternatieve bloedstroom als er ergens een verstoppin ontstaat.
3 takken:
- Voorste hersenslagader (ACA): voedt frotaal en parietale kwabben
- Middenhersenslagader (ACM): voedt midden van de hersenen en hersenschors
- Achterste hersenslagader (ACP): voedt achterste deel
Beroerte
aka CVA, onstaat wanneer bloedtoevoer wordt verstoord.
- Ischemische beroerte
- komt meest voor (80-85%)
- Trombose: bloedstolsol in de bloedvaten van de hersenen
- Embolie: bloedstolsel ergens anders in het lichaam de haar hersenen schiet.
- leidt tot zuurstofafkapping - Hemorragische beroerte
- Scheur van bloedvat
- intracerebraal: barst open in hersenweefsel zelf
- Subarachoidaal: stroomt in ruimte tussen de hersenen en het arachnoide membraan.
- leidt tot zwelling
Grijze stof
Grijsbruine kelru door aanwezigheid van capillairen (kleine bloedvaten) en de neuronen (zenuwcellen)
- Grootste gedeelte bevind zich in de cerebrale cortex
- ook in de hersenstam en ruggenmerg
- Bestaat uit 6 lagen
- Nodig voor verwerking van informatie.
Witte stof
Door aanwezigheid van myeline wit, vettige substantie die axonen (uitlopers van neuronen) insuleert. Gemaakt van lipiden.
- Bevind zich dieper in de hersenen, onder de grijze stof.
- in het ruggenmerg ligt aan de binnenkant, omgeven door grijs aan de buitenkant
- Verantwoordelijk voor communicatie tussen hersengebieden.
Reticulaire stof
Mottled (gevlekte) uitstraling. Mengsel van neurale lichamen en axonen. Netachtige structuur
- Komt voor in de hersenstam, met name in reticulaire activeringssysteem (RAS; voor slaap, alertheid en hersenactiviteit)
- regulerende functie, helpt bij handhaven van algemene hersenactiviteit
