7.6 SOA's Flashcards

1
Q

Wat is de definitie van een SOA?

A

Een infectieziekte die wordt overgedragen door seksueel contact. Trichomonas en Mycoplasma zijn een beetje uitzondering, want ze zijn wel overdraagbaar, maar aandoening is niet helemaal zeker. 30 pathogenen die SOA kunnen geven (Bacteriën, virussen, parasieten)

Voorheen werd het geslachtsziekten, venerische ziekte. Engels -> Sexually Transmitted Infections (STI), Voorheen werd het Sexually Transmitted Diseases or Venereal Diseases (STD/VD) genoemd.

Uitbraak via seks netwerken van ongebruikelijke SOA’s -> Monkeypox, Shigella, Scabiës en Meningococcen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is de SOA zorg in Nederland?

A
  • Huisartsen (79%)
  • Drempelvrije poliklinieken/SOA poli-online
  • Dermato-venereologen en internist-infectiologen
  • GG&GD’en (CSG -> Centrum Seksuele Gezondheid) (21%)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is de meest voorkomende oorzaak van urethritis bij mannen?

A

SOA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat zijn de oorzaken van urethritis?

A
  • Neisseria gonorrhoeae
  • Chlamydia trachomatis
  • Mycoplasma genitalium
  • HSV
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat zijn de symptomen van urethritis?

A
  • Dysurie
  • Irritatie van urethra en/of jeuk in combinatie met afscheiding uit de urethra
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hoe wordt de diagnose bij urethritis gesteld?

A

LO met inspectie genitaliën, afscheiding, palpatie scrotum en liezen, rood oog

Dipstick wanneer er geen afscheiding is
Wel afscheiding: NAAT Ct en Ng of uitstrijkje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat is de behandeling bij urethritis?

A
  • 1e keus: Azitromycine 1000 mg, po eenmalig
  • 2e keus: Doxycycline 100 mg, po 2dd7
  • Alternatief: Ofloxacine 400 mg, po 2dd7
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat kan de oorzaak zijn van fluorklachten?

A
  • Candida albicans
  • Bacteriële vaginose
  • Trichomoniasis vaginalis
  • Groep A-streptokokkeninfecties (GAS)
  • Chlamydia trachomatis
  • Neisseria gonorrhoeae
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat zijn fluorklachten?

A

Vaginale afscheiding in geur, kleur, jeuk, irritatie
Candida:
- Jeuk
- Niet riekende witte afscheiding
- Rode/gezwollen vulva/vaginawand
- Witte brokkelige fluor

Bijv. Riekende, dunne, homogene fluor
Tv: Jeuk, geelgroene afscheiding, rode vaginawand

Kan een SOA ten grondslag hebben, echter andere oorzaken zijn ook veel voorkomend

Bacteriële vaginose:
- Amsel klinische criteria
- Nugent microbiologische criteria
- Microbiologische diagnostiek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is het lichamelijk onderzoek bij fluorklachten?

A
  • Inspectie vulva en speculum onderzoek
  • Vaginaal toucher
  • Onderzoek van de buik

Overbodig bij klachten van candida of bacteriële vaginose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat voor aanvullend onderzoek wordt er gedaan bij fluorklachten?

A

Overbodig bij waarschijnlijk candida of recidief BV.
Anders:
- pH fluor en aminetest
- Indien 3 positieve amstelcriteria: BV
- Zo niet, gericht vervolgonderzoek zoals gistkweek, microscopisch onderzoek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat is de behandeling van candida?

A

Vaginaal: Miconazol 1200 mg capsule intravaginaal eenmalig
Systemisch oraal: Fluconazol 150 mg, po eenmalig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat is de behandeling van BV?

A

Metronidazol 500 mg, ovule intra-vaginaal 1dd7

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is de behandeling van TV?

A

Metronidazol 2000 mg, po eenmalig

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat is de nugent score?

A

Gebaseerd op een telling van soorten micro-organismen in een gram preparaat. Gebruikt voor de diagnostiek van BV:
- 0-3 normale vaginale flora
- 4-6 intermediaire vaginale flora
- 7-10 bacteriële vaginose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is de Amsel criteria?

A

Gebruikt voor de diagnose van BV:
1) Dunne homogene grijs-witte fluor
2) Vaginale pH >4.5
3) Positieve amine test, gedefinieerd als de aanwezigheid van een vislucht wanneer 10% KOH wordt toegevoegd aan de fluor
5) Clue cells in fysiologisch zout preparaat

17
Q

Wat zijn klassieke bacteriële verwekkers van SOA?

A
  • Neisseria Gonorrhoeae: Veroorzaakt vooral urethritis met pus uit urethra
  • Chlamydia trachomatis: Meest voorkomende SOA verwekker
  • Treponema Pallidum: Veroorzaakt syfilis (Mycoplasma genitalium)
18
Q

Wat doen Neisseria Gonorrhoeae en zijn ze altijd pathogeen?

A

Ze koloniseren de mucosa. Vele soorten zijn niet pathogeen

De 2 belangrijkste pathogene soorten:
- Neisseria meningitidis
- Neisseria gonorrhoeae

19
Q

Wat zijn de kenmerken van Neisseria Gonorrhoeae?

A

Het zijn gramnegatieve diplococcen
Ze hebben pili: Hiermee kunnen ze zich vasthouden aan de mucosa. Ze hebben een kapsel en doen aan intracellulaire vermenigvuldiging

20
Q

Wat zijn de klachten bij een gonococcen infectie?

A

Gonococcen behoren dus tot de Neisseria groep bacteriën:
- Urethritis, cervictis
- Endometritis, epididymiyis, PID, Fitz-Hugh-Curtis syndroom
- Proctitis, pharyngitis
- Ophthalmia, neonatorum -> Gedissemineerde infectie: Koorts, polyartritis, tenosynodermatitis (Veroorzaakt door immuuncomplexen)
- Septische artritis

21
Q

Wat is de belangrijkst diagnostiek bij gonoccocen?

A
  • PCR (Ct/NG -> Hoe lager, hoe meer pathogenen)
  • Eventueel kweek en gevoeligheid gonorrea (NB -> Transport in speciaal medium en binnen 6 uur in het lab)
22
Q

Wat zijn de kenmerken van treponema pallidum?

A
  • Spirocheet, niet kweekbaar
  • Treponema soorten: T. pertenue (Framboesia), T. carateum (Pinta)
  • Ook verwant aan Borrelia (Geeft ziekte van Lyme) en Leptospira
  • Daarom -> Cave serologische kruisreacties
  • Veroorzaakt syfilis

Geeft huidaandoeningen en komt alleen in bepaalde delen in de wereld voor. De testen hiervoor zijn voor serologie (Swap van (ano)genitale of keel)

23
Q

Als Lues niet wordt behandelt kan het congenitale lues worden. Wat zijn de kenmerken hiervan?

A

Een grote verscheidenheid aan aangeboren afwijkingen. Volledig te voorkomen door penicilline vroeg in de zwangerschap (Zwangere screening!)

Syfilis heeft verschillende stadia. Zoals stadia 1 met Chancre, Stadia 2 met rash, koorts en neurologische symptomen en latente stadia zonder klachten en Stadia 3 met gumma, bot, hart en zenuwziekten

24
Q

Wat is het belangrijkste diagnostiek van Lues?

A

Serologie:
- Screening middels ELISA: EIA IgG (Vroeger met de hand: TPPA, TPHA)
- Confirmatie: Immunoblot
- Activatie: VDRL/RPR (Non-treponemale test, anti-cardiolipine antistoffen) -> (Erg gevoelig, niet specifiek)

PCR Ulcus (Beter in primaire stadia)
Donkerveld microscopie ulcus

25
Q

Wat voor bacterie is Chlamydia trachomatis?

A

Obligaat intracellulaire bacterie: Gastheercel nodig om zichzelf te vermeningvuldigen

Alleen de infecterious elementery bodies zijn infectieus. De rest niet.

26
Q

Chlamydia kent 18 serovars (Serotypen) in 3 biovars (Hoofdgroepen). Wat zijn deze serovars?

A

Chlamydia kent 18 serovars (Serotypen) in 3 biovars (Hoofdgroepen).
- A, B, Ba en C: Trachoom (Blindvliesontsteking oog)
- D-K: Urogenitale infecties
- L1, L2, L3: Lymphomagranuloma venereum

27
Q

Wat zijn de kenmerken van Lymphomagranuloma Venereum (LGV)?

A
  • Een bijzondere vorm van chlamydia
  • Ernstiger beloop
  • Lymfeklierzwelling lies en/of anale klachten
28
Q

Welke complicaties heeft Chlamydia?

A

Ascerende infecties:
- Epididymitis
- Endometritis
- Salpingitis
- PID
- Fitz-Hugh Curtis Syndroom

Extra-uteriene graviditeit
Infertiliteit

Neonaten:
- Conjunctivitis
- Pneumonitis

29
Q

Wat zijn de kenmerken van Mycoplasma genitalium?

A
  • Seksueel overdraagbaar, alleen niet geheel duidelijk of het een klassieke SOA betrekt
  • Urethritis bij mannen (Niet veroorzaakt door GO/GT)
  • Testen middels PCR
  • Azithromycin eerste keus, maar veel resistentie
30
Q

Wat zijn virale SOA’s?

A
  • Herpes Simplex virus
  • Humaal Papiloma virus
  • Humaan immunodeficiëntie virus
  • Hepatitis B virus
  • Hepatitis C virus

Er zijn 300 miljoen HPV infectie (Primair oorzaak baarmoederhals en rectaal carcinoom bij MSM), 490 miljoen genitale Herpes en 296 miljoen chronische hepatitis B

Behandeling is door antibiotica, maar oppassen voor resistentie.

31
Q

Wat is de meest voorkomende SOA verwekker?

A

Chlamydia Trachomatis

32
Q

Wat zijn parasitaire verwekkers?

A
  • Trichomonas
  • Phthirus pubis
33
Q

Wat is de epidemiologie van de belangrijkste SOA’s in Nederland in 2021?

A
  • Chlamydia (15%)
  • Gonorroe (2%)
  • Syfilis (0.2%)
  • HIV (Lichte daling)
34
Q

Wat is het impact van SOA’s?

A

SOA zoals herpes, gonorrhea en syfilis verhoogt de kans op HIV

Moeder op kind transmissie:
- Doodgeboorte
- Neonatale sterfte
- Laag-geboorte gewicht en prematuriteit
- Neonatale conjunctivitis en congenitale malformatie
- Sepsis

35
Q

Hoe wordt de anamnese afgenomen bij verdenking op SOA?

A
  • Begin, aard, duur, beloop klachten
  • Tijd tussen onveilig contact en begin van de klachten
  • Seksuele contacten na het ontstaan van klachten

Vaginale klachten en urethritis:
- Afscheiding, contactbloedingen, intermenstrueel bloedverlies, pijn onderbuik
- Pijn, zwelling bijbal, roodheid en zwelling scrotum

Bij SOA gerelateerde klachten wordt er bij LO inspectie anogenitale gebied, speculumonderzoek of vaginaal toucher gedaan

36
Q

Hoe wordt de risico inschatting gedaan bij verdenking op SOA?

A
  • MSM
  • Sekswerkers en klanten
  • Personen met veel wisselende seksuele contacten
  • Personen met partner uit 1 van de voorgaande groepen
37
Q

Waar wordt op getest bij patiënten met klachten?

A

Hoogrisicogroep:
- Chlamydia trachomatis
- Gonorroe
- Syfilis
- HIV
- Hepatitis B

Overige:
- Chlamydia
- Vaginale klachten: Chlamydia, gonorroe (en Trichomonas)
- Urethritis man: Chlamydia en gonorroe
- Bij persisterende klachten: Trichomonas, M. genitalium