6.1 Tolerantie en Auto-immuniteit Flashcards
Lichaam herkent antigenen. Wat doet het lichaam bij lichaamseigen antigenen en wat gebeurd er als dit fout gaat?
Als immuunsysteem een lichaamseigen antigeen herkend toont het immuunsysteem tolerantie. Als dit niet gebeurd ontstaat er een auto-immuun ziekte
Lichaam herkent antigenen. Wat doet het lichaam bij lichaamsvreemde antigenen en wat gebeurd er als dit fout gaat?
Als het immuunsysteem een lichaamsvreemd antigeen herkend komt er een afweer reactie op gang. Als deze fout gaat, ontstaat er een infectie
Welke auto-immuunziekten komen het meest voor in Nederland?
- Reumatoïde artritis
- Ziekte van Hashimoto
- Type 1 Diabetes
- Vitiligo
Ze komen meer voor bij vrouwen dan mannen. Ze kunnen orgaanspecifiek of systemisch zijn.
Wat doet immunologische tolerantie?
Voorkomt reactiviteit tegen auto-antigenen
Wat is de immunologische tolerantie?
Immunologische tolerantie is het gecontroleerd niet reageren van lymfocyten op (auto)antigenen, waartegen potentieel een reactie kan plaatsvinden
Het is antigeen specifiek
Welke 2 mechanismen heeft immunologische tolerantie?
Centrale Tolerantie Inductie (Deletie) in primaire Lymfoïde organen (Auto-reactieve T- en B-cellen worden verwijderd): Beenmerg en Thymus
Perifere Tolerantie Inductie (Anergie, suppressie) in secundaire Lymfoïde organen: Milt, Lymfeklieren en MALT
Wat is Centrale Tolerantie Inductie (Deletie)?
Als tijdens de positieve selectie in de cortex een MHC-TCR interactie helemaal niet plaatsvindt OF als deze interactie te sterk is vindt er apoptose plaats (Alleen als een zwakke interactie is blijven ze leven).
Hierna is er negatieve selectie in de medulla. Als er een interactie plaatsvindt tussen de Dendritische Cellen (DCs) die auto-antigeen (Lichaamseigen antigeen) presenteren gaan de T-cellen alsnog in apoptose
T-lymfocyt selectie en deletie gebeurt in de thymus
Wat is een voorbeeld van de Centrale Tolerantie van T-lymfocyt selectie en deletie in de Thymus?
In de cortex zijn 3 mogelijke situaties (Positieve selectie):
1) Onrijpe T-lymfocyten gaan geen interactie aan met MHC-TCR -> Apoptose
2) Onrijpe T-lymfocyten gaan een sterke interactie aan met MHC-TCR -> Apoptose
3) Onrijpe T-lymfocyten gaan zwakke interactie aan met MHC-TCR -> Ze gaan door naar de Medulla
In de Medulla 2 situaties (Negatieve selectie):
1) Goede T-lymfocyten gaan naar de periferie
2) Dendritische cel presenteert auto-antigeen aan de T-lymfocyt. Bij interactie gaat de lymfocyt in apoptose
Wat zijn de benodigde signalen voor T-cel activatie?
Signaal 1: Interactie T-cel receptor en HLA molecuul
Signaal 2: Co-stimulatoire moleculen (CD80/CD86 van APC bindt aan CD28 op T-cel)
Signaal 3: Cytokinen
Wat is anergie?
Anergie zit bij de Perifere Tolerantie Inductie.
Inactivatie van lymfocyten door binding van (auto)antigeen aan de antigeenreceptor in afwezigheid van co-stimulatoire signalen
- Signaal 1 (Binding HLA en T-cel receptor) vindt wel plaats zonder signaal 2 (Co-timulatoire moleculen)
Hoe gaat de suppressie bij de Perifere Tolerantie Inductie?
Gaat met regulatoire T-cellen (Treg). Zij zullen immuunreactie onderdrukken
Hoe gaat de actieve suppressie van lymfocyten door Treg?
Treg heeft CD25 receptor welke hoge affiniteit heeft voor IL2. IL2 wordt weggevangen. IL2 is groeifactor voor Th-cellen. Pathogene T-cel kan niet expanderen.
- Productie suppressieve cytokinen IL-10 en TGF-bèta
- Productie cytotoxische granzyme: Maakt gaatjes in membraan van potentieel gevaarlijke T-cellen waardoor ze doodgaan
- Wegvangen CD80/CD86 co-stimulatie door CTLA-4 (Zorgt dat cel in anergie gaan, want signaal 2 is er niet)
Hoe wordt tolerantie doorbroken (Er ontstaat dus een Auto-immuunziekten)?
1) Een virus activeert de B-cel direct (Antigeen onafhankelijke activatie van B-lymfocyten of T-lymfocyten) -> Bijvoorbeeld door EBV (Productie van auto-antistoffen)
2) Activatie door superantigenen. Bijvoorbeeld Staphylococcus infectie, antigeen onafhankelijke activatie van T-lymfocyten (MHC en TCR reactie wordt verhinderd)
3) Moleculaire mimicry -> Antigeen van micro-organisme lijkt heel erg op een auto-antigeen (Bijv. GBS). Kruisreactie tussen antigeen micro-organisme en gelijkend auto-antigeen
4) ‘Bystander’ activatie -> Mede-activatie auto-reactieve lymfocyten tijdens infectie
5) Vrijkomen afgeschermde auto-antigenen. Immune Priviliged Sites doorbroken (Bijv. Sympathische oftalmopathie)
6) Neo-antigeen -> Immuunstimulerende posttranslationele modificatie of haptenisatie
7) Defect in Treg (Bijv. Ipex Syndroomza)
Wat is Guillain Barre Syndrome (GBS)?
Postinfectieuze auto-immuun polyneuropathie.
- Snel progressieve verlamming van de armen en benen.
- Ontstaat door Campylobacter (Besmet voedsel)
- De gemaakte antistoffen gaan auto-reactief werken tegen de zenuwen (Antigenen in zenuwen lijken op antigenen van Campylobacter -> Celmembraan Campylobacter heeft dezelfde structuur als de axonen van een zenuwcel)
- Ontstaat bij 1 op 2000 tot 5000 infecties
- Tolerantie doorbraak door molecular Mimicry
Wat is Sympathische Oftalmopathie?
Voorbeeld van vrijkomen afgeschermde autoAg
Bij schade aan het oog komen antigenen vrij uit Immune Privilliged Sites (Bijv. door trauma). Ag wordt in secundaire lymfoïde organen gepresenteerd aan T-cellen (Deze worden nu geactiveerd), er komt een afweer op gang in beide ogen
Normaal komt de buitenkant van het oog niet in contact met het immuunsysteem, dus als er beschadiging is kan er een auto-reactieve immuunreactie plaatsvinden op deze delen van het oog die normaal niet worden getoond aan het immuunsysteem. Ze worden herkend als lichaamsvreemd
