7.3 PD Periodieke Koorts of Auto-inflammatie Flashcards
Wat zijn auto-inflammatoire ziekte?
Auto-inflammatoire aandoeningen zijn ziektebeelden waarbij ontstekingsreacties ontstaan zonder dat er een ziekteverwekker of auto-immuniteit aanwezig is
Wat zijn de kenmerken van temperatuur bij de mens?
- Mens is warmbloedig
- Gemiddelde temperatuur is 37 graden
- Optimale temperatuur voor werking enzymen
- Temperatuursensoren
Wat gebeurt er met de temperatuur bij een infectie?
1) Vrijkomen van pro-inflammatoire cytokinen: IL-1, TNF, IFN, IL-6
2) Verhoogde PGE2 onderdrukt warme cellen die koele cellen ontremd. Thermische setpoint wordt verhoogd
3) Verhoogde setpoint veroorzaakt rillingen en warmtezoekend gedrag totdat de nieuwe setpoint wordt bereikt
4) Proliferatie van immuuncellen is geoptimaliseerd terwijl bacteriegroei is geremd. Infectie is opgelost
Wat doet koorts?
Het stimuleert het afweersysteem.
Koudbloedigen -> Zoeken bijvoorbeeld infectie warme plaatsen op
Wanneer ontstaat er koorts?
- Infectie
- Maligniteit
- Intoxicatie
- Periodieke koorts
Wat is periodieke koorts?
Ontstaat door auto-inflammatie.
Er is vaak sprake van huidafwijkingen en productie van acute fase eiwitten
Wat zijn de symptomen van periodieke koorts door auto-inflammatie?
- Uitslag
- Koorts
- Gewrichtspijn
- Abdominale pijn
Wat zijn acute fase eiwitten?
Eiwitten waarvan de serumconcentraties tijdens inflammatie met ten minste 25% stijgen of dalen
Wat is de bezinking (BSE)?
Indirecte acute fase reactie die plasma viscositeit en de aanwezigheid van andere acute fase eiwitten weerspiegelt.
- Fibrinogeen
- Antilichamen
- En andere nog niet gekarakteriseerde factoren
BSE is de reactie van het naar beneden zakken van erytrocyten. Dit gebeurt niet vaak, maar bij afwijkingen kan de bezinking omgaan gaan doordat de erytrocyten aan elkaar plakken en zwaarder worden. Dit gebeurt onder andere door fibrinogeen en antilichamen die toenemen bij infecties, zwangerschap en hematologische ziekten
Wat is C-reactive protein?
CRP betrokken bij eliminatie van pathogenen, maar ook apoptotische cellen. Activeert het complement systeem
Wat is Serum Amyloid (A SAA)?
- SAA eiwitten zijn apoliproteinen die snel associëren met high-density lipoprotein (HDL)
- SAA stimuleert vermoedelijk adhesie en chemotaxis van phagocyterende cellen van lymphocyten
- Weefsel depositie van SAA fragmenten kan leiden tot systemische amyloïdose
Wat zijn negatieve acute fase eiwitten?
Eiwitten waarvan de concentratie omlaag gaat, vaak na wat langer bestaande ontsteking -> Bijvoorbeeld albumine
Wat zijn de kenmerken van een auto-inflammatoire ziekte?
Gekenmerkt door inflammatie:
- Koorts
- Rash
- Gewrichtsklachten (Artralgie of artritis)
- Verhoogde infectie parameters (BSE of CRP)
Maar zonder infectie
Wat zijn de subtypen auto-inflammatoire ziekte?
Familial Mediterranean Fever: Meest voorkomende auto-inflammatoire ziekte (FMF)
- Mevalonate kinase deficiëntie
- TNF-receptor Associated Periodic Syndrome (TRAPS)
- Cryopin associated periodic syndrome
- NLRP12-associated periodic syndrome
- Neonatale presentatie van Multisysteem Inflammatoire Ziekte (NOMID)
Wat zijn voorbeelden van verworven auto-inflammatoire ziektebeelden?
- Behcet
- Still’s disease
- Hemophagocytic syndrome
- Macrophage activation syndrome
Heel recent -> VEXAS
Wat is IL-1 bèta?
Een sterk pro-inflammatoire cytokine die al vrijkomt bij een kleine ontsteking. Moet derhalve onder controle gehouden worden door bijv. de IL-1RA (Receptor antagonist)
Wat is de Deficiency of Interleukin-1 Receptor Antagonist (DIRA)?
Als de IL-1RA mist. Er ontstaan nu auto-inflammatoire klachten aan de huid, botten en gewrichten
Wat is een inflammasoom?
Zorgt ervoor dat pro-IL-1 bèta gedoseerd wordt, omgezet naar actief IL-1 bèta
Bij auto-inflammatoire ziekte staat het inflammasoom maximaal aan
Wat is de behandeling van DIRA?
Therapeutisch geven van IL-1RA. Echter, het IL-1 bèta is zo inflammatoir sterk dat er meerdere organismen nodig zijn om inflammatie af te breken -> Inflammasoom
Bij ontregeling van het inflammasoom bij auto-inflammatoire ziekte zal er een overproductie zijn van actief IL-1bèta, maar ook overmatig pyroptose. Pyroptose kan cel doodmaken. Inhoud van de cel komt vrij, waaronder grote hoeveelheden IL-1bèta
Bij wie komt FMF vooral voor?
- Sephardische Joden
- Armeniërs
- Arabieren
- Turken
Hoe wordt de diagnose FMF gesteld?
Diagnose FMF wordt door de Tel Hashomer Criteria -> 2 grote criteria of 1 grote en 2 kleine criteria
Wat is er mis bij FMF?
Het is een erfelijke ziekte die autosomaal recessief overerft. Mutatie in MEFV gen wat betrokken is bij de werking van het inflammasoom. De inflammasoom staat constant aan -> Al het pro-IL-1-bèta wordt omgezet in IL-1-bèta
Wat zijn de symptomen van FMF?
- Aanvallen van koorts
- Aanvallen van ontstekingsverschijnselen en gewrichtsklachten
- Ontsteking endocard, pericard of buikvlies
Wat is de behandeling van FMF?
Colchicine 2dd 0.5 mg
- Non-respons 5-10%
- Anti IL-1 therapie
Diclofenac