4.6 Seksualiteit en Kanker Flashcards
Wat is Morbus Peyronie?
Verharding in een deel van het corpus cavernosum, mogelijk veroorzaakt door microtrauma van het corpus
Er ontstaat littekenweefsel waardoor dit deel van het zwellichaam niet meer goed kan meetrekken bij erectie en een kromming ontstaat
Ook ontstaat er een verminderde doorbloeding in de erectiele stand en worden de venen minder goed dichtgedrukt waardoor een erectiele disfunctie ontstaat
Wat zijn risicofactoren van Morbus Peyronie?
- > 50 jaar
- Roken
- Diabetes Mellitus
- M. Dupuytren (Verbindweefseling in handpalm)
- M. Lederhosse (Verbindweefseling in voetzool)
- Peniel trauma
Wat zijn symptomen van Morbus Peyronie?
- Palpabele fibreuse plaque corpora cavernosa
- Peniele kromstand
- Pijn bij erectie
- Erectieklachten
- Lengte verlies
- Pijn bij coïtus
Wat is de prevalentie van Morbus Peyronie?
0.4-3% bij 40-70 jaar
Wat zijn de effecten van kanker op seksualiteit?
- Vermoeidheid
- Pijn
- Angst
- Depressie
- Zelfbeeld
- Anatomie
- Conditie
- Therapie bijwerkingen
- Partner
Welke middelen hebben effect op erectie (Opwindingsfase)?
- Bèta-blokkers (Metoprolol)
- Anti-arithmica
- Anti-psychotica
- Salfareductase remmers
- Spironolacton
- Ranitidine
- Levodopamine
- Amlodipine
- Enalapril
- Oxycodon
- Hydrochloorthiazide
- Anti-epileptica
- Aromataze remmers
- HIV medicatie
Welke medicatie geeft lubricatie klachten?
Anticholinergica
Welke medicatie heeft invloed op de zin in seks?
- GnRH agonist of antagonist
- SSRI
- Statines
- 5-alphareductaseremmer
- Anticonceptiva
Welke medicatie heeft invloed op ejaculatie of orgasme?
- Alfa-blokkers (Tamsulosine)
- SSRI’s
Wat is de omvang van de seksuele problemen bij kanker?
- 40-100% van de kankerpatiënten ervaren een mate van seksuele disfunctie
- Problemen verdwijnen niet altijd na behandeling
- Bijna alle kankerbehandelingen kunnen seksuele functie veranderen
- Belangrijke factor voor kwaliteit van leven
- 70% van de patiënten kan verbetering ervaren door interventie
Welke klachten geeft chemo/hormonale therapie (Kankertherapie bij de man) met betrekking tot seksualiteit?
- Erectiele disfunctie
- Verminderd libido
- Ejaculatieklachten
- Gynaecomastie
- Penis/testis atrofie
- Infertiliteit
Welke klachten geeft bestraling/brachytherapie (Kankertherapie bij de man) met betrekking tot seksualiteit?
- Mictieklachten
- Erectieklachten
- Darmklachten
- Penis/testis atrofie
Welke klachten geeft chirurgie van de kleine bekken (Kankertherapie bij de man) met betrekking tot seksualiteit?
- Erectieklachten
- Body image
- Pijn
- Ejaculatieklachten
- Penis verkorting
- Peniele kromstand
Wat is de behandeling in de kleine bekken en hoe wordt er omgegaan met seksuele disfunctie in dit gebied?
- Het wordt vaak genegeerd in de klinische praktijk
- Het is moeilijk te definiëren
- Gebrek aan standaardisatie
Wat zijn de 3 meest voorkomende oorzaken impotentie (Problemen met omhoog krijgen van de penis, erectieklacht)?
- Operatie in kleine bekken
- Diabetes Mellitus
- Atherosclerose
Wat is RALP operatie?
Bij een operatie voor prostaatkanker wordt de gehele prostaat, inclusief zaadblaasjes verwijderd (Radicale prostatectomie, ook RALP of RARP genoemd)
Wat zijn seksuele klachten na RALP?
- Minder zin in seks door erectieklachten en orgasme klachten
- Neurogene erectieklachten door letsel NVB (Slappe penis bij seksuele opwinding)
- Aspermie door wegnemen vesicula seminalis
- Climacturie door wegnemen prostaat en sphincter insufficiëntie
- Anorgasmie
- Veranderd orgasmegevoel door aspermie en bekkenbodemveranderingen
- Kleinere penis door wegnemen prostaat en afnemen NPT
- Teleurstelling door minder seksueel functioneren
- Pijn door bekkenbodem hypertonie
Wat zijn seksuele klachten na colorectale chirurgie?
- Ernstigere klachten na distale resectie
- Minder ernstig na niet oncologische protocolectomie
- Ernstiger als gecombineerd met neoadjuvante (Chemo)radiotherapie
- RF -> Stoma, peri- & postoperatieve complicaties
- Negatief zelfbeeld
- Angst voor afwijzing
- Verlies van seksueel verlangen
- Erectiele disfunctie
- Ejaculatieklachten
- Anorgasmie
- Veranderde subjectieve orgasme beleving
- Fertiliteitsklachten
Wat zijn seksuele klachten na een Retroperitoneale Lymfeklierdissectie bij uitzaaiing van Zaadbalkanker (RPLND)?
- Beschadiging autonome zenuwen in para-aortale regio
- Anejaculatie of retrograde ejaculatie tot 100%
- Zenuwsparende procedure -> 20% ejaculatieklachten
- Aspermie
- Veranderde subjectieve orgasme beleving
- Fertiliteitsklachten
Welke klachten geeft chemotherapie/hormonale therapie (Kankertherapie van de vrouw) met betrekking tot seksualiteit?
- Irreguliere menses
- Vroege menopauze
- Hot flashes
- Slapeloosheid
- Prikkelbaarheid
- Depressie
- Vaginale droogheid
- Dyspareunie
- Infertiliteit
- Verminderd libido
Welke klachten geeft bestraling/brachytherapie therapie (Kankertherapie van de vrouw) met betrekking tot seksualiteit?
- Bekken fibrosis
- Vaginale atrofie/stenose
- Verlittekening
- Verminderde lubricatie
- Mictieklachten
- Erytheem
- Oedeem
- Ulceratie
- Verminderde elasticiteit
- Verkorting
- Toegenomen irritatie van vagina
Welke klachten geeft operatie (Kankertherapie van de vrouw) met betrekking tot seksualiteit?
- Lichaamsbeeld
- Darmklachten
- Menopauze
- Pijn
- Verandering in vaginale grootte en gevoeligheid
- Tepelverlies
Wat zijn seksuele klachten die kunnen ontstaan na gynaecologische radiotherapie?
- Minder zin in seks door pijn door bekkenfibrose
- Minder zin in seks door ovarium disfunctie
- Minder zin in seks door negatief zelfbeeld
- Lubricatieklachten door vaatletsel
- Vaginale stenose/verkorting door atrofie
- Anorgasmie door pijn en atrofie vulva en vagina
- Dissatisfactie door pijn of bloedingen vagina en vulva epitheel
Wat wordt er gedaan na de kankertherapie qua counseling, medicatie en techniek?
- Lifestyle veranderingen
- Medicatie bijstellen
- Verbeteren intimiteit, sensate focus oefeningen
- Glijmiddel
- Pelottes
- Betere lokale stimulatie
- Phosphodiesterase 5-remmers (Viagra)
- Vacuumpomp met drukring
- Hormoontherapie (Testosteron en oestrogeen)
- Seksuologische therapie, relatietherapie
- Erectie prothese
- Fertiliteitspreservatie
