2a) Enzymy wysp trzustkowych związane z gospodarką węglowodanami Flashcards
Insulina ogólnie
komórki β trzustki
- po syntezie: jeden łańcuch polipeptydowy, z którego usuwany jest peptyd C
- ostateczna forma: A + B połączone mostkami SS
- wydzielana w postaci heksamerów z jonami cynku
- ↑ GLUT-4
- ↑ Na/K- ATP-aza (↑ wnikanie K+ do komórek)
Roztwór KIG (potas, insulina, glukoza)
- w celu uniknięcia hipokaliemii przy uzupełnianiu znacznego niedoboru insuliny
Insulina działanie metaboliczne
- ↑ GLUT-4 na błonie mm szkieletowych i adipocytach
- klasyczne działanie anaboliczne
Działa na: - mięśnie szkieletowe - tkankę tłuszczową - wątrobę ................... GLUT-1 w mózgu jest niezależny od insuliny, niedobór nie powoduje neuroglikopenii
Insulina działanie w mm szkieletowych
- ↑ wychwytu aminokwasów
- ↑ syntezy białek
- ↑ syntezy i magazynowania glikogenu (niskie stężenia)
- ↑ ATP
Insulina działanie w tkance tłuszczowej
↑ TAG ( ↑ syntezy i ↓ rozpadu; akumulacja tłuszczów)
1) ↑ lipazy lipoproteinowej
- rozkład TAG z lipoprotein do WKT i monoacylogliceroli
- w adipocytach: regeneracja TAG (glukoza jako substrat do rdzenia glicerolowego)
2) ↓ lipazy wewnątrzkomórkowej (rozkłada TAG)
Insulina działanie w wątrobie
1) ufosforylowana glukoza zostaje w komórkach (forma polarna)
- ↑ heksokinazy
- ↓ glukozo-6-fosfatazy
2) ↑ glikogenu
- ↑ fosfofruktokinazy (↑ syntezy)
- jeśli osiągnie ok 5% masy wątroby, to ↑ produkcji kw. tłuszczowych -> eksport do ↑ lipoprotein -> do adipocytów
Uwalnianie insuliny z komórek beta
Zależy od kanału K+ zależnego od ATP
- oksamer zbudowany z podj. Kir6.2 i SUR1
- kanał otwarty = mało insuliny
- kanał zamknięty = dużo insuliny
Związanie ligandu: zamknięcie kanału i uwolnienie insuliny
Kir6.2: ATP
SUR1: ligand: poch. sulfonylomocznika i glinidy (w innym miejscu)
Amylina
komórki β
- 37aa polipeptyd
- wydzielana razem z insuliną (100x mniej)
- synergistycznie do insuliny, współdziała w utrzymaniu prawidłowej glikemii
PRAMLINTYD: analog amyliny, kontrola glikemii poposiłkowej
Glukagon charakterystyka
komórki α
antagonistycznie względem insuliny
- rozpad glikogenu
- ↑ glukoneogeneza, lipoliza, proteoliza
- utlenianie kwasów tłuszczowych z powstaniem ciał ketonowych
Glukagon zastosowanie
1) przedawkowanie insuliny
2) przedawkowanie beta-blokerów
3) można u nieprzytomnych pacjentów w nagłej hipoglikemii, gdy nie da się glukozy dożylnie