2.4 Plastische chirurgie bij schisis Flashcards
Wat is schisis? Wanneer ontstaat? Bij wie vooral en wat speelt mee? Welke delen aangedaan? Wat komt vaak voor? Percentages?
Schisis ontstaat door verstoring in gezicht eerste 3 mnd.
Vooral jongetjes en foliumzuur en genetica spelen rol.
De lip (ceilo) enkel aangedaan, of in combi met kaak (gnatho) en palatum.
Cheilogbathopalatoschisis komt vaak voor.
Ook kan geisoleerde mediane palatoschisis voorkomen.
->
Bij bilaterale schisis
-50% symm compleet bi met pala
-25% symm incompleet bi zonder pala
-25% asymm (in)compleet bi
Wanneer sluit maxilla, mandibula? Waar is een verstoring bij cheilognathopalatochisis? Waar is een verstoring bij geisoleerde palatoschisis? Wanneer sluit het palatum en hoe? Waarvanuit zijn de palata afkomstig? Welke palata zorgen voor welk ziektebeeld?
Week 6-10 embryonale sluiting van maxilla, mandibula neus en palatum. Bij een cheilognathopalatoschisis is er een verstoring in fusie frontonasale en maxiliare prominentie.
Een geisoleerde palatoschisis is een porbleem in fusie palatumgewelven. Gebeurt eig in week 13 en 14. Fusie is anterieur naar posterieur als rits, nooit alleen harde gehemelte spleet.
Primaire palatum is afkomstig deels vanuit frontonasale prominentie. -> cheilognathopalatoschisis
Secundaire palatum is volledig afkomstig vanuit maxillaire prominentia. -> palatochisis
Door wat ontstaat schisis? Wat is incidentie in verschillende populaties? Hoeveel familiar en percentages risicos? Verhoudingen tussen geslachten en plek schisis? Suppletie met wat lijkt schisis te voorkomen?
Schisis is multifactorieel, zowel genetisch als door omgevingsfactoren.
1:1000 kaukasisch, aziaten meer, afrikanen minder.
75% fam, 15% syndroom (vooral geiso palato)
als een ouder of een eerdr kind schisis -> 4% risico
twee kinderen al schisis ->9% risico
een kind en een ouder schisis -> 17% risico
links, rechts, bi -> 6:3:1
->sluiting begint in normale situ eerst links dan rechts
jongens, meisjes -> 2:1
foliumzuur suppletie lijkt schisis te voorkomen
Hoe wordt schisis prenataal gezien? Welke vorm wordt niet altijd gezien?
Prenataal kan een schisis vaak gevonden worden. Palatoschisis wordt niet altijd gezien.
Als schisis wordt gezien dan altijd zoeken naar andere afwijkingen. Wordt gedaan mbv 3D-echo en kan leiden tot zwangerschapsafbreking.
Wat is het doel van schisis behandeling? Wat volgt deze behandeling?
Het doel van liphersluiting is herstel functionaliteit m. orbicularis oris (mond kringspier)
-> doel voeden en esthetisch beeld
-> schisis zorgpad
Uit welke delen bestaat het schisis zorgpad? Wanneer doen we deze>
Pre-chirurgisch, tussen geboorte en operatie
Lipsluiting, 3 mnd na a therme leeftijd
Palatoraphie, ong 9-12 mnd
Spraakverbeterende chirurgie, geen leeftijd
Secundaire correcties, geen vaste leeftijd
Leg de pre-chirurgische behandeling uit.
Pre-chi:
Tussen geboorte en operatie worden verschillende technieken gebruikt om weke delen in een betere positie voor operaties te brengen.
-> nalveolar moulding of presurgical taping
Leg de lipsluiting uit. Welke technieken zijn er? Welke structuren zijn belangrijk mbt esthetiek? Hoe ziet de postoperatieve zorg eruit?
Lipsluiting (ong 3 mnd)
3 mnd na a therme leeftijd
Lip gesloten ten behoeve voeding, esthetiek en praten.
Millard rotation advancement (unilateraal)
->binnenkant neus gebruikt. Mediale lap naar lateraal en diep hechten, mucosa als spier en huid.
Fisher lipsluiting
->icm vomerlap, dan wordt een deel palatumdurum en neustussenschot (vomer). Doel voorkomen complicaties door palatumspleet te verkleinen.
Houd rekening met de volgende structuren:
M. orbicularis oris (belangrijkste)
White roll (witte rand rondom lip)
Cupids bow
Commissuur (mondhoek0
Philtrum
Vermilion (lippenrood)
Postoperatief start je met voeding, kind een nacht opgenomen en paracetamol. Na 3 wk is er controle op poli
->compl als bloeding, wondehiscentie (fistel), infectie en optrekken lippenrood
na 1 jr litteken echt zichtbaar
Leg palatoraphie uit. Welk doel heeft operatie? Welke spier is erg belangrijk en welke functies heeft deze? Welke bijzonderheden kunnen er bij de behandeling van een cheilognathopalatoschisis? Welke arterie moet er op gelet worden bij de operatie? Hoe is de zorg postoperatief? Welke complicaties ontstaan? Wat als na 4 jr nog slechte spraak?
Bij palatoraphie wordt het palatum molle gesloten. Met doel voeding, spraak en ventilatie middenoor te herstellen.
M. levatori veli palatine belangrijke spier om palatum op te tillen en voedsel in mond te houden zowel als buis van eustachius af te sluiten.
->middenoorontsteking indien geen goede sluiting, daarom buisjes trommelvlies
Bij een mediane palatoschisis worden palatum molle en durum tegelijk gesloten.
Bij cheilognathopalatoschisis ook en rondom zelfde leeftijd, echter als er onderontwikkeling van de mandibula is dan wordt de sluiting later gedaan.(bv nij pierre-robins) -> ademen door dit gat
-> dan perko en langenbeck sluiting
->wordt in drie lagen gedaan: nasale mucosa, spieren, orale mucosa
Bij deze operatie moet er gelet worden op de a. palatina major, schade leidt tot necrose in de mond.
Postoperatief een nacht opgenomen, 3 wk vloeibaar eten, niets in de mond ook geen vingers of speen en paracetamol tegen pijn.
Complicaties:
infectie, bloeding, wonddehiscentie, velofaryngeale insuf (VPI)
->VPI onstaat indien onvoldoende correctie m. levator veli palatina
Litteken in de gaten houden!
-> indien na 4 jr nog slechte spraak, dan nasendoscopie, indien palatum molle niet goed geheeld dan in aanmerking voor spraakverbeterende chirurgie.
Leg spraakverbeterende chirurgie uit. Wanneer deze chirurgie? Welke technieken zijn er? Wat is het postoperatief beleid? Welke complicaties?
Indien afwijkende spraak en nasendoscopie dan spraakverbeterende chi.
3 technieken:
Intervelaire veloplastiek
->Spierlaag losmaken van litteken en opnieuw achter gehemelte plaatsen.
Wangflap (buccal myomucosal flap)
->verlenging van palatum molle mbv weefsel wang. Zachte gehemelte los en naar achter, dit gat wordt opgevuld met het weefsel van de wang. Gesteelde flap.
Pharyngoplastiek
->Verbinding maken tussen farynxachterwand en palatum molle. Ruimte mond en keelholte vernauwen. Nadeel is ontstaan van slaapapneu.
Postoperatief:
Een nacht in ziekenhuis, 3 wk vloeibaar dieet. Niets in mond, als pijnstilling paracetamol of NSAIDs.
Na 3 wk controle en na 6 wk logopedie. Na 6 mnd logopedische reevaluatie.
Complicaties:
infecite, nabloeding, necrose mucosa, wonddehiscentie, geen spraakverbetering en OSAS.
Leg secundaire correcties uit. Welke eis is er voorgaand aan correcties? Wat is een whistle deformity?
Correcties aan lip, neus of aangezicht nadat kind is uitgegroeid. Er moet wel tevredenheid aan de kaak zijn anders geen correcties. Anders eerst Le fort 1 osteotomie.
Whistle deformity is dat de lippen zo staan dat het lijkt alsof een persoon fluit. Spier is te dun.
