1B3 week 12 HC 5 & 9 Aneurysma en CVA Flashcards
Wanneer is er sprake van een aneurysma?
Bij een verwijding van 1,5x de normale diameter
Waar begint de abdominale aorta?
Na het passeren van de hiatus aorticus
Wat gebeurt er in een aneurysma?
Aan de zijkanten verminderde flow -> trombose -> organisatie tot atheroom
Welke vormen aneurysma zijn er?
- Fusiform: alle wanddelen aangetast
- Sacculair: vooral aan 1 kant
- Vals/pseudo: geen echte verwijding
Waar zit het probleem bij dilaterend vaatlijden?
In de adventitia
Hoe kan een aneurysma ontstaan?
- Genetisch (bijv bindweefselziekten)
- Degeneratief (atherosclerose, infectieus)
- Post traumatisch
Wanneer is het ruptuurrisico groter dan het operatierisico?
Vanaf 5,5 cm
Hoe snel groeit een aneurysma gemiddeld?
10% per jaar
Hoe kun je een aneurysma behandelen?
Open chirurgie of EVAR
Hoe werkt open chirurgie bij een aneurysma?
Kunst prothese in ziekte stuk aorta (aneurysma mantel)
- buis prothese of bifurcatieprothese
Hoe werkt een EVAR?
Stentgraft via de liesslagader
Wat zijn criteria voor een EVAR?
Gezond deel aorta onder aa. renalis en boven aa. iliaca
Wat zijn symptomen van een ruptuur?
Pijn epigastrio, uitstraling naar rug, misselijkheid, braken, zweten, tachycardie, hypotensie
Wat zijn de kansen na een ruptuur?
50% haalt het ziekenhuis, 50% verlaat het ziekenhuis
Wat zijn risicofactoren voor een aneurysma?
Zelfde als atherosclerose behalve diabetes mellitus
Wat is een CVA?
Cerebrovasculair accident
Welke typen CVA zijn er?
- Bloedig (15%)
- Ischemisch (85%)
Waar kan een bloedig CVA zitten?
Epiduraal, subduraal, subarachnoidaal, intracerebraal
Hoe kan een CVA ontstaan en wat zijn symptomen?
- Ontstaan: trauma, spontaan, arterioveneuze malformatie, aneurysma, infarct
- Symptomen: hoofdpijn, cognitieve stoornissen, epilepsie
Hoe kan een ischemisch CVA ontstaan?
Trombose, embolus, dissectie
Wat zijn risicofactoren van een ischemisch CVA?
- Niet beïnvloedbaar: leeftlijd, genen, man, voorgeschiedenis
- Beïnvloedbaar: bloeddruk, roken, diabetes M, atrium fibrilleren, atherosclerose, bloedziekten, hypercholesterolemie, obesitas, alcohol, drugs
Welke cerebrovasculaire aandoeningen zijn er naast een CVA?
- Amaurosis fugax: tijdelijke blindheid aan een oog
- Transient ischemic attack (TIA): uitval korter dan 24 uur met volledig herstel
Welke soorten symptomen van een CVA zijn er?
- Hemisferisch: eenzijdig kracht/gevoel verlies, spraak/taal problemen (links)
- Retina: amaurosis fugax, ischemische opticus neuropathie
- Vertebrobasilair: hersenstam (spraakprobleem, slikken, dubbelzien), cerebellum (coördinatie) en achterste hersenhelft (half zicht verlies)
Wat doe je bij verdenking op CVA?
- Face: laten glimlachen
- Arm: beiden armen laten opsteken
- Speech: verandering in spraak
- Time: hoe laat begonnen?
Hoe kun je de oorzaak van een CVA zoeken?
CT-brein, ECG, duplex carotiden, echo
Wanneer is trombolyse nuttig?
Tot 4,5-6 uur na het begin van de klachten (Mr. clean trial)
Waaruit bestaat de preventie van CVA?
Clopidogel, statine, bloeddrukverlagers, risicofactor management
Wanneer wordt er gebruik gemaakt van chirurgie bij atherosclerose in de caroticus?
Carotis stenose van 70-99%
Hoe onderscheid je de carotis interna van de externa?
Interna heeft geen aftakkingen
Hoe controleer je de hersenactiviteit na afklemmen carotis?
EEG -> zo nodig shunt plaatsen
Wanneer opereer je niet en wat is daarop de uitzondering?
Bij asymptomatische patiënten
- Uitzondering: man jonger dan 75 jaar en stenose meer dan 70%
Wat zijn gevaren van chirurgie?
Herseninfarct (5%), schade n. vagus of n. hypoglossus, bloeding, pseudoaneurysma
Wat is een alternatief op open chirurgie en wanneer doe je dit?
CAS: carotid stenting
- Te hoog in de nek, veel comorbiditeit, littekenweefsel
Wat zijn nadelen van CAS?
Kans op embolie, meer restenose
Waar komt een aneurysma het vaakst voor?
Aorta abdominalis, iliaca, poplitea, femoralis, thoracalis
Hoe maak je onderscheid tussen visuele problematiek door retina problemen of door visuele cortex problemen?
Retina: 1 oog
Visuele cortex: beide ogen
