ZO.2 het oog: infectie- en immuunziekten Flashcards
waaruit bestaat het voorsegment van de oog
de cornea, voorste oogkamer en de iris
wat ligt achter het voorsegment van het oog
de lens en het corpus ciliare
wat is een hordeolum
pijnlijke abces van een haarfollikel
hoe heet een pijnlijke abces van een haarfollikel
hordeolum
wat is een chalazion
een veel voorkomende, pijnloze aandoening veroorzaakt door verstopping van de afvoer van de kliertjes van Meiboom. Vaak leidt dit tot een granuloom in de tarsale plaat.
hoe heet een een veel voorkomende, pijnloze aandoening veroorzaakt door verstopping van de afvoer van de kliertjes van Meiboom die vaak leidt tot een granuloom in de tarsale plaat.
chalazion
wat is een blefaritis
een ontsteking van de ooglidrand wat gepaard gaat met korstvorming roodheid en uitval van wimpers
hoe heet een een ontsteking van de ooglidrand wat gepaard gaat met korstvorming roodheid en uitval van wimpers
blefaritis
door wat kan blefaritis ontstaan
door een stafylokokken infectie
therapeutisch beleid als huisarts bij blefaritis
Goede hygiëne is belangrijk. De patiënt dient het oog te behandelen met warme kompressen en het schoonmaken kan gebeuren met verdunde baby-shampoo. Zo nodig worden antibiotica oogdruppels voorgeschreven.
wat is een preseptale cellulitis
een diffuse, rode zwelling van de oogleden en veelal pijnlijk bij aanraking. De gezichtsscherpte en oogbewegingen zijn niet beperkt en er is geen sprake van proptosis.
hoe heet een een diffuse, rode zwelling van de oogleden en veelal pijnlijk bij aanraking.
preseptale cellulitis
behandeling preseptale cellulitis
systemisch antibiotica en warme kompressen.
wat voor diagnose is cellulitis orbita
spoedeisende diagnose
symptomen cellulitis orbita
- roodheid, zwelling
- oogmotiliteit beperkt en pijnlijk
- proptosis
- opticus compressie: verminderde
- visus, afferent pupildefect,
- papiloedeem
beleid cellulitis orbita
- verwijzing naar de oogarts
- KNO-arts zal geconsulteerd worden voor eventuele orbitale decrompessie
- ziekenhuisopname kan noodzakelijk zijn
- kweek: conjunctiva, nasopharynx
- bloed
- CT-scan orbita en sinussen
behandeling cellulitis orbita
- breedspectrum antibiotica i.v.
- ontlasten van het abces (m.n.b. schimmelinfectie
mogelijke complicaties bij cellulitis orbita
sinus cavernosus
trombose
miningitis
waarvan is meestal sprake bij een rood oog
conjunctivitis
wanneer moet de arts geconsulteerd worden bij conjunctivitis
- de visus verslechterd
- de patient niet reageert op therapie binnen 3-4 dagen
belangrijkste oorzaken van een conjunctivitis
bacterieel en viraal, chemisch, door allergie of droge ogen.
Welke bacteriële verwekkers zijn verantwoordelijk voor conjunctivitis?
Haemophilus, pseudomonas, stafylokokken en streptokokken
wanneer kan de huisarts starten met behandeling bij conjunctivitis
In de aanwezigheid van een milde purulente afscheiding met een heldere cornea
behandeling conjunctivitis
- Povidon Jodium 0.3%
- Antibiotica druppels(oa. Fusidinezuur)
- Warme kompressen
- Oogleden goed schoonmaken
waar doet de aanwezigheid van overvloedig purulente afscheiding aan denken bij conjunctivitis
een pseudomonas of gonococcen infectie.
wat moet er worden gedaan bij verdenking op een pseudomonas of gonococcen infectie bij conjunctivitis
- doorverwezen naar de oogarts
n. gonorrhoea is in staat door een intact cornea-epitheel te dringen en kan leiden tot een cornea perforatie
virale conjunctivitis
- uiterst besmettelijk en goede hygiene is van groot belang
- meest voorkomende veroorzaker is adenovirus
- de afscheiding is waterig
allergische conjunctivitis
- roodheid, jeuk, zwelling en tranen vloed
- afscheiding is veelal waterig/wit
- geassocieerd met hooikoorts, asthma, eczeem en contact allergie
- therapie bestaat uit anti-histaminica
wanneer kan een subconjunctivale bloeding ontstaan
na hoesten of persen
subconjunctivale bloeding
- roodheid zonder pijn en normale visus
- treden vaker op bij patienten met hypertensie of gebruikers van bloedverdunnende middelen
behandeling subconjunctivale bloeding
- patient geruststellen
- roodheid verdwijnt binnen 2 tot 3 weken
de lagen van cornea van hoog naar laag
- epitheel
- membraan van bowman
- stromalaag
- membraan van descemet
- endotheel
hoe kan de cornea bekeken worden
m.b.v. een lampje
waarmee kunnen afwijkingen in de cornea zichtbaar worden gemaakt
fluoresceïne + blauw licht + vergrootglas
kleuren groen-geel aan als gevolg van een verhoogde opname van fluoresceïne
wat dient er gedaan te worden bij de diagnose corneale infectie ofwel keratitis
snel vastgesteld worden
beleid keratitis
- spoedverwijzing naar een oogarts
- agressieve therapie ter voorkoming van aantasting van het cornea stroma, littekenvorming en blijvende visusdaling
waarmee presenteert bacteriele keratitis zich
- roodheid
-pijn - purulente afscheiding
- troebeling van de cornea
- verminderde visus
therapie bacteriele keratitis
antibioticum oogdruppels
wat is de meestvoorkomende oorzaak van beschadiging van de cornea
herpes simplex infectie
welke herpes type komt vaker voor
type 1 > type 2
hoe presenteert de primaire herpes simplex infectie zich
- conjunctivitis met rode waterige ogen
- kleine vesikeltjes op de oogleden
- vergrote lymfeklieren pre-auriculair
therapie herpes simplex infectie
lokale antivirale middelen, zoals aciclovir, genezing gebruikelijk binnen 2 weken.
terugkerende herpes infectie komt door
De terugkerende infectie is het gevolg van reactivatie van het virus, die latent in het ganglion van de n. trigeminus aanwezig blijft.
waarom moet het voorschrijven van locale steroïden bij Herpes Simplex keratitis worden afgeraden
i.v.m. potentiele bijwerkingen:
- verhoogd risico op herpes infectie
- met cornea-aantasting als gevolg
- verhoging intra oculaire druk
- ontstaan van glaucoom
- cataract
- keratitis op basis van schimmels en gisten
oorzaken van een iritis
systemische aandoening of trauma
symptomen iritis
- roodheid rond de gehele cornea
- pijn
- fotofobie
- visusdaling
- miosis
- intraoculaire druk daling
wat is van belang bij iritis
- snelle herkenning van het klinische beeld en spoedverwijzing
- onbehandelde iritis kan leiden tot het onstaan van een glaucoom en cataract
hoe heet een en bloeding van de voorste oogkamer
hymphaema
wat is een hymphaema
bloeding van de voorste oogkamer
wat kan een hymphaema veroorzaken
stomp oogtrauma -> gevolg is het scheuren van bloedvaten aan de irisbasis of afscheuren van de irisbasis van zijn insertie aan het corpus ciliare waarbij een D-vormige pupil ontstaat.
klachten en beleid van een hymphaema
een rood oog, visus daling en pijn.
beleid: verwijzen naar oogarts
waar is een acuut glaucoom het gevolg van
een plotse stijging van de intra oculaire druk als gevolg van een outflow belemmering van het kamerwater in de voorste oogkamer.
symptomen acuut glaucoom
- middelwijde lichtstijve en ovale pupil
- hevige oculaire pijn
- hoofdpijn
- wazig zien met halo’s
- misselijkheid en braken
- fotofobie
- rood oog
-wazige cornea
-sterk verhoogd oogdruk - veelal eenzijdig gelokaliseerd
beleid acuut glaucoom
spoed verwijzen
waar lijkt het beeld van een acuut glaucoom sterk op
een uveïtis anterior
welke systeem ziekte gaan gepaard met oogheelkundige problemen
- Syndroom van Sjögren
- M. Bechterew / HLA-B27
- (Juveniele) Reumatoïde Arthritis
- Systemische Lupus Erythematosus (SLE)
- Polyarteritis Nodosa
- Arteriitis Temporalis
syndroom van sjögren en oogheelkundige problemen
- auto-immuunziekte gepaard met droge ogen en een droge mond
- een ernstige traan deficientie reageert veelal niet meer op kunstranen en leidt tot afbraak van het cornea epitheel, ulceratie en perforatie
- patienten met een traan deficientie en aanhoudende pijnklachten of visusdaling dienen te worden verwezen naar de oogarts
ocullaire symptomen bij M. bechterew
Fotofobie
Roodheid (iritis)
Visusdaling
welke factor heeft een patient met M. bechterew meestal in het bloed
de erfelijke factor HLA-B27
beleid M. bechterew
verwijzen voor evaluatie en behandeling
ocullaire symptomen bij reumatoïde artritis
- droge ogen
- episcleritis
- scleritis
- cornea ulceratie
wat is ernstiger scleritis of episcleritis
scleritis
wat is episcleritis
een ontsteking van de oppervlakkige laag van de sclera en veroorzaakt milde klachten van gelokaliseerde roodheid en pijn.
wat is scleritis
- vaak geassocieerd met systemische aandoeningen van het vaatcollageenstelsel
- hyperaemie
- intense pijn an het oog
- actieve ontsteking
- roodheid oog
- Ernstige progressie van de aandoening geeft necrose en perforatie van de sclera (necrotiserende scleritis)
welke aandoening kan in uiterste geval leiden tot oculaire perforatie
scleromalacia perforans
wat is perifere cornea ulceratie
- uiting van reumatoïde artritis
- kan leiden tot cornea perforatie
waar hebben Patiënten met reumatoïde arthritis die perifere cornea ulceratie of een scleritis krijgen ook een verhoogd risico op het ontwikkelen van
een vasculitis
wat zijn de typische late complicaties bij een juveniele reumatoïde arthritis
- iritis
- catract
- bandkeratopathie: wittige calcium afzettingen in de cornea
retinale complicaties bij SLE
- retinale vasculitis met cotton-wool spots en hypertensieve retinopathie als gevolg van nierbeschadiging
- sle kan leiden tot ischaemische opticus neuropathie (er is dan bleke gezwollen papil zichtbaar)
- droge ogen
-scleritis
-perifere cornea ulceraties - retinopathie
waar gaat artritis temporalis mee gepaard
- hoofdpijn
- pijnlijke hoofdhuid
- pijn bij het kauwen
- polymyalgia rheumatica
complicaties bij artritis temporalis
- ischaemische opticus neuropathie
- infarcering van de kop van de nervus opticus
klachten bij artritis temporalis
- ernstig enkelzijdig visusverlies
- relatief afferent pupildefect of marcus-gunn pupil
- bleke gezwollen nervus opticus
hoe wordt de diagnose artritis temporalis gesteld
bepaling van BSE/CRP
biopt van de a. temporalis
bij welk ras heeft sarcoïdose een verhoogde incidentie
negroïde ras
hoeveel % van de mensen met sarcoidose heeft oculaire symptomen
25%
oculaire complicatie bij sarcoidose
- belangrijkste: granulomateuze uveïtis -> kenmerkend zijn de cellulaire precipitaten/ neerslagen tegen het cornea epitheel
- choroiditis en retinale vasculitis, veelal segmenteaal
- granulomen of oedeem van de nervus opticus kunnen voorkomen
hoe worden de karakteristieke grijze, periveneuze infiltraten genoemd bij sarcoidoise
candlewax drippings
wat is karakteristiek bij sarcoïdose
grijze, periveneuze infiltraten
welke HIV infecties kent aquired immune deficiency syndrome
- HIV seropositief
- AIDS-related complex (ARC)
- AIDS
met welke oculaire problemen kan AIDS gepaard mee gaan
- Herpes Zoster Ophthalmicus
- Kaposi sarcoom van ooglid of conjunctiva
- CMV retinitis
- Opticus atrofie
- Papiloedeem
- Hersenzenuw paralyse
wat zijn de belangrijkste bevindingen bij patienten met een HIV infectie en waar is dit het gevolg van
Cotton-wool spots, als gevolg van obstructie van precapillaire arteriolen met infarcering van de oppervlakkige retina
wat kunnen patienten met aids ontwikkelen
een infectieuze retinitis ontwikkelen secundair aan een verscheidenheid aan opportunistische organismen. De bekendste is de cytomegalovirus retinitis en wordt gekenmerkt door witte, retinale, necrotiserende plekken met bloedingen.
waar kan cytomegalovirus retinitis ontstaan en wat is het beleid
- in de periferie van de retina
- verwezen voor oogheelkundig onderzoek
visusbedreigende symptomen zijn
- afwijkende pupil
- visusdaling
- cornea oedeem
-oculaire pijn - verhoogde intraoculaire druk
welke oogafwijkingen zijn visusbedreigend
- hyphaemie
- iritis
- scleritis
- acuut glaucoom
- een cornea infectie
- orbitale cellulitis
