HC 7.5 - Urineweginfecties Flashcards
Welke typen urineweginfecties zijn er?
- Hoog: urinewegen en nieren (pyelonefritis) -> hierbij is er weefselinvasie
- Laag: blaas (cystitis) en plasbuis (urethritis)
Wat zijn tekenen van weefselinvasie?
Koorts, rillingen, malaise, pijn in flanken of perineum en acute verwardheid/delier
Wat is een bacteriurie?
Bacteriën in de urine
- Significant: > 10^5 kve/ml in midstream urine
waar staat KVE voor
kolonievormende eenheden
wat us asymptomatische bacteriurie
significante bacteriurie zonder klachten of tekenen van infectie
Hoe heten bacteriën die een urineweginfectie kunnen veroorzaken?
Uropathogenen
Hoe worden urineweginfecties ingedeeld?
- cystitis bij Gezonde, niet zwanger vrouwen > 12 jaar
- cysitis bij Verhoogd risico op gecompliceerd beloop > 12 jaar
- uwi bij Tekenen van weefselinvasie > 12 jaar (man of vrouw)
- uwi Onder 12 jaar (wel of geen weefselinvasie)
Wat zijn risicogroepen voor een gecompliceerd beloop van een urineweginfectie?
- Mannen
- Zwangeren
- Diabetes mellitus of verminderde weerstand
- Afwijkingen aan nieren of urinewegen
- Neurologische blaasfunctiestoornissen
- Verblijfskatheter
Bij wie komen urineweginfecties het meest voor en waarom?
- Vrouwen: urethra is korter en afstand tussen de anus, vagina en de urethra is korter
- 15 tot 24 jaar: seksueel actief
- Boven 60 jaar: hormonen (vrouw) en prostaatvergroting (man)
Door welke bacteriën worden de meeste urineweginfecties veroorzaakt?
Enterobacteriaceae: e.coli, klebsiella spp, proteus spp
wat speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van UWI
residuvorming
Hoe kan residuvorming ontstaan?
- Obstructie (bijv prostaat of nierstenen)
- Neurogene blaasfunctiestroonissen
- Te geringe mictiefrequentie
- Niet volledig ledigen vd blaas
- Zwangerschap
Wat zijn predisponerende factoren voor het krijgen van een urineweginfectie?
- Postmenopauzale atrofie
- Verminderde weerstand
- Blaas/nier stenen
- Katheter
- Genetische factoren
- Anatomische afwijkingen
Hoe kan een urineweginfectie ontstaan?
- Vanuit de darm: pili
- Hematogeen (zeldzaam)
welke verwekkers van UWI kunnen hematogeen verspreiden
tuberculose, candida en adenovirus
Wat zijn klachten van een urineweginfectie?
- Dysurie: pijnlijke of branderige mictie
- Pollakisurie: kleine beetjes plassen
- Toegenomen mictiefrequentie
- Hematurie
- Pijn in rug of onderbuik
+ Geen veranderde afscheiding!
Wat zijn klachten van een urineweginfectie bij kinderen onder 1 jaar?
Slecht groeien, braken, > 3 dagen koorts
Wanneer doe je lichamelijk onderzoek bij een urineweginfectie?
- Tekenen van weefselinvatie
- Recidiverende infecties (min 3x per jaar)
- Mannen
- Kinderen
Waar let je op bij lichamelijk onderzoek bij een urineweginfectie?
Flankpijn, retentieblaas, peritoneale prikkeling, dehydratie en shock
Hoe werkt een urinestick?
Meet nitriet en leukocyt esterase
- Leukocyten zijn altijd positief bij UWI
- Niet gebruiken bij verblijfskatheter
Waarom is nitriet niet altijd positief bij een urineweginfectie?
- Niet alle uropathogene bacteriën hebben nitrietreductase
- Het duurt even voordat nitriet uit nitraat is gevormd
Wat is de automated urinary screening?
Geautomatiseerd sediment: celtelling, bacterietelling en kristallen flowcytometrie
Wat zijn indicaties voor een kweek met gevoeligheidsbepaling?
- 2x therapiefalen bij gezonde, niet zwangere vrouw
- 1x therapiefalen bij kwetsbare oudere
- Patiënt die antibiotische profylaxe gebruikt
i.v.m. recidiverende urineweginfecties - Patiënt uit een risicogroep (m.u.v. vrouwen met DM die verder gezond zijn)
- Kinderen < 12 jaar
- Tekenen van weefselinvasie
- Aanhoudend vermoeden van UWI, terwijl urinestick en dipslide of sediment negatief blijven
Hoe verkrijg je materiaal voor een kweek?
- Midstream urine
- Clean catch (indien niet zindelijk)
- Plaszakje
- Eenmalige katherisatie
- Suprapubische punctie
Wat is de behandeling van een urineweginfectie?
Antibiotica: nitrofurantoïne voor 5 dagen
- Eventueel afwachtend met veel drinken
Waar let je op bij het gebruiken van empirische therapie?
- Focus (lokaal/systemisch, doelwitorgaan)
- Meest voorkomende verwekker
- Beste toedieningsweg en dosering
Wat zijn bijzonderheden van de therapie van urineweginfecties?
- Actieve concentratie komt alleen in de urine
- Nierinsufficiëntie en G6PD deficiëntie als contraindicatie
- Risicogroepen langer behandelen
Welke antibiotica geef je bij weefselinvasie?
Augmentin voor 10 dagen, cotrimoxazol of quinolonen voor 7 dagen
- Weefselpenetratie
Hoe behandel je een urosepsis?
Systemisch/IV ceftriaxon met eenmalig gentamycine voor 10-14 dagen
- Switch naar oraal zodra mogelijk
Wanneer verwijs je iemand met een urineweginfectie naar de 2e lijn?
- Zwangeren met tekenen van weefselinvasie
- Weefselinvasie zonder reactie op AB binnen 48 uur
- Vermoedelijke sepsis
- Kinderen met koorts zonder focus
- Kinderen die ernstig ziek zijn of braken
- Kinderen zonder reactie op AB binnen 48 uur
Hoe werkt een gevoeligheidsbepaling?
Antibiotica disk op argarplaat -> relatie tussen remzone-diameters, bijbehorende MIC-breekpunten en therapeutisch bereikbare concentraties in vivo
