HC 7.5 - Urineweginfecties

Question 1

Welke typen urineweginfecties zijn er?

Answer 1

• Hoog: urinewegen en nieren (pyelonefritis) -> hierbij is er weefselinvasie
• Laag: blaas (cystitis) en plasbuis (urethritis)

Question 2

Wat zijn tekenen van weefselinvasie?

Answer 2

Koorts, rillingen, malaise, pijn in flanken of perineum en acute verwardheid/delier

Question 3

Wat is een bacteriurie?

Answer 3

Bacteriën in de urine
- Significant: > 10^5 kve/ml in midstream urine

Question 4

waar staat KVE voor

Answer 4

kolonievormende eenheden

Question 5

wat us asymptomatische bacteriurie

Answer 5

significante bacteriurie zonder klachten of tekenen van infectie

Question 6

Hoe heten bacteriën die een urineweginfectie kunnen veroorzaken?

Answer 6

Uropathogenen

Question 7

Hoe worden urineweginfecties ingedeeld?

Answer 7

• cystitis bij Gezonde, niet zwanger vrouwen > 12 jaar
• cysitis bij Verhoogd risico op gecompliceerd beloop > 12 jaar
• uwi bij Tekenen van weefselinvasie > 12 jaar (man of vrouw)
• uwi Onder 12 jaar (wel of geen weefselinvasie)

Question 8

Wat zijn risicogroepen voor een gecompliceerd beloop van een urineweginfectie?

Answer 8

• Mannen
• Zwangeren
• Diabetes mellitus of verminderde weerstand
• Afwijkingen aan nieren of urinewegen
• Neurologische blaasfunctiestoornissen
• Verblijfskatheter

Question 9

Bij wie komen urineweginfecties het meest voor en waarom?

Answer 9

• Vrouwen: urethra is korter en afstand tussen de anus, vagina en de urethra is korter
• 15 tot 24 jaar: seksueel actief
• Boven 60 jaar: hormonen (vrouw) en prostaatvergroting (man)

Question 10

Door welke bacteriën worden de meeste urineweginfecties veroorzaakt?

Answer 10

Enterobacteriaceae: e.coli, klebsiella spp, proteus spp

Question 11

wat speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van UWI

Answer 11

residuvorming

Question 12

Hoe kan residuvorming ontstaan?

Answer 12

• Obstructie (bijv prostaat of nierstenen)
• Neurogene blaasfunctiestroonissen
• Te geringe mictiefrequentie
• Niet volledig ledigen vd blaas
• Zwangerschap

Question 13

Wat zijn predisponerende factoren voor het krijgen van een urineweginfectie?

Answer 13

• Postmenopauzale atrofie
• Verminderde weerstand
• Blaas/nier stenen
• Katheter
• Genetische factoren
• Anatomische afwijkingen

Question 14

Hoe kan een urineweginfectie ontstaan?

Answer 14

• Vanuit de darm: pili
• Hematogeen (zeldzaam)

Question 15

welke verwekkers van UWI kunnen hematogeen verspreiden

Answer 15

tuberculose, candida en adenovirus

Question 16

Wat zijn klachten van een urineweginfectie?

Answer 16

• Dysurie: pijnlijke of branderige mictie
• Pollakisurie: kleine beetjes plassen
• Toegenomen mictiefrequentie
• Hematurie
• Pijn in rug of onderbuik
  + Geen veranderde afscheiding!

Question 17

Wat zijn klachten van een urineweginfectie bij kinderen onder 1 jaar?

Answer 17

Slecht groeien, braken, > 3 dagen koorts

Question 18

Wanneer doe je lichamelijk onderzoek bij een urineweginfectie?

Answer 18

• Tekenen van weefselinvatie
• Recidiverende infecties (min 3x per jaar)
• Mannen
• Kinderen

Question 19

Waar let je op bij lichamelijk onderzoek bij een urineweginfectie?

Answer 19

Flankpijn, retentieblaas, peritoneale prikkeling, dehydratie en shock

Question 20

Hoe werkt een urinestick?

Answer 20

Meet nitriet en leukocyt esterase
- Leukocyten zijn altijd positief bij UWI
- Niet gebruiken bij verblijfskatheter

Question 21

Waarom is nitriet niet altijd positief bij een urineweginfectie?

Answer 21

• Niet alle uropathogene bacteriën hebben nitrietreductase
• Het duurt even voordat nitriet uit nitraat is gevormd

Question 22

Wat is de automated urinary screening?

Answer 22

Geautomatiseerd sediment: celtelling, bacterietelling en kristallen flowcytometrie

Question 23

Wat zijn indicaties voor een kweek met gevoeligheidsbepaling?

Answer 23

• 2x therapiefalen bij gezonde, niet zwangere vrouw
• 1x therapiefalen bij kwetsbare oudere
• Patiënt die antibiotische profylaxe gebruikt
  i.v.m. recidiverende urineweginfecties
• Patiënt uit een risicogroep (m.u.v. vrouwen met DM die verder gezond zijn)
• Kinderen < 12 jaar
• Tekenen van weefselinvasie
• Aanhoudend vermoeden van UWI, terwijl urinestick en dipslide of sediment negatief blijven

Question 24

Hoe verkrijg je materiaal voor een kweek?

Answer 24

• Midstream urine
• Clean catch (indien niet zindelijk)
• Plaszakje
• Eenmalige katherisatie
• Suprapubische punctie

Question 25

Wat is de behandeling van een urineweginfectie?

Answer 25

Antibiotica: nitrofurantoïne voor 5 dagen
- Eventueel afwachtend met veel drinken

Question 26

Waar let je op bij het gebruiken van empirische therapie?

Answer 26

• Focus (lokaal/systemisch, doelwitorgaan)
• Meest voorkomende verwekker
• Beste toedieningsweg en dosering

Question 27

Wat zijn bijzonderheden van de therapie van urineweginfecties?

Answer 27

• Actieve concentratie komt alleen in de urine
• Nierinsufficiëntie en G6PD deficiëntie als contraindicatie
• Risicogroepen langer behandelen

Question 28

Welke antibiotica geef je bij weefselinvasie?

Answer 28

Augmentin voor 10 dagen, cotrimoxazol of quinolonen voor 7 dagen
- Weefselpenetratie

Question 29

Hoe behandel je een urosepsis?

Answer 29

Systemisch/IV ceftriaxon met eenmalig gentamycine voor 10-14 dagen
- Switch naar oraal zodra mogelijk

Question 30

Wanneer verwijs je iemand met een urineweginfectie naar de 2e lijn?

Answer 30

• Zwangeren met tekenen van weefselinvasie
• Weefselinvasie zonder reactie op AB binnen 48 uur
• Vermoedelijke sepsis
• Kinderen met koorts zonder focus
• Kinderen die ernstig ziek zijn of braken
• Kinderen zonder reactie op AB binnen 48 uur

Question 31

Hoe werkt een gevoeligheidsbepaling?

Answer 31

Antibiotica disk op argarplaat -> relatie tussen remzone-diameters, bijbehorende MIC-breekpunten en therapeutisch bereikbare concentraties in vivo