Zapalenia płuc Flashcards

1
Q

Zapalenie płuc - definicja

A

Stan zapalny miąższu płuc i/lub tk. śródmiąższowej - prowadzi do konsolidacji miąższu przez wysięk w przestrz. pęcherzykowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Kryteria rozpoznania zap. płuc

A

kaszel+gorączkoa+zap. miąższu płuc (duszność, trzeszczenia/rzężenia drobnobańkowe)
Kryt. uzupełniające: zacienienia miąższowe w RTG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Podział zap. płuc ze względu na obszar:

A

Jednoogniskowe: segmentowe, płatowe
Wieloogniskowe: miąższowe, śródmiąższowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - definicja

A

ZP poza szpitalem lub <48h od początku hospitalizacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - częstość

A

Zapadalność maleje z wiekiem

Jedna z najczęstszych przyczyn umieralności małych dzieci

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - najczęstsza bakteryjna przyczyna:

A

Streptococcus pneumoniae (14-36%; 70% hospitalizowanych z PZP)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - najczęstsze przyczyny u neonata (2)

A

GBS = Streptococcus gr. B

Pałeczki G(-) (enterobacteriaceae)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - najczęstsze przyczyny 1-3m.ż(6)

A
Ureaplasma urealiticum
Ch. trachomatis!! (u matki)
S. aureus
B. pertussis
S, pneumoniae
wirusy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - najczęstsze przyczyny w 4-12 m.ż(5)

A
wirusy
S. pneumoniae
H. influenzae
S. aureus
M. catarrhalis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - najczęstsze przyczyny w 1-5r.ż. (4)

A

wirusy
S. penumoniae
M. pneumoniae
Ch. pneumoniae

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - najczęstsze przyczyny >5 r.ż.

A

S. pneumoniae
M. pneumoniae
Ch. pneumoniae

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - najczęstszy czynnik etiologiczny

A

30-67% WIRUSY (RSV, paragrypy, grypy, rinowirusy, adenowirusy, metapenumowirusy) - zwł. do 4 r.ż.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - ile % PZP jest o etiologii mieszanej?

A

23-33%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - czynniki ryzyka

A
Wiek <1r.ż.
współistnienie innych chorób (serca, płuc, niedobory immuno, ukł. nerwowego, nerw.-mm., GER)
Środowisko zanieczyszczone
Żłobki i przedszkola
Rodzeństwo
Urodzenie jesień/zima
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - najczęściej poprzedzone..

A

infekcją GDO - aspiracja; rzadziej krwiopochodne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - co może sugerować etiologię S. pneumoniae?

A

Maska brzuszna płatowego zap. płuc (bóle brzucha, wymioty, biegunka)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - co może sugerować etiologię Mycoplasma pneumoniae?

A

Wysypki, fotofobia, obrzęki i/lub bóle stawów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - zjawiska osłuchowe

A

płatowe zap. płuc w fazie wysiękowej(środkowej) - szmer oskrzelowy (drożne oskrzele i zagęszczenia śródmiąższowe dookoła niego)
W fazie początkowej i końcowej - trzeszczenia/rzężenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - objawy alarmujące

A
T >=38,5C
Nasilona duszność (w tym tachypnoe)
Bezdechy
Sinica
Hipoksemia
Trudności w karmieniu
Odwodnienie
Tachykardia
Nawrót kapilarny >2s
Zmieniony stan świadomości
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - badania dodatkowe u szczepionych

A

Nie zaleca się badań laboratoryjnych (tak jak u tych leczonych w domu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - kiedy badanie mikrobiologiczne?

A

W POZ brak wskazań
W szpitalu do 2r.ż. wymaz z nosogardła na WIRUSY (nie posiewy)

Ciężkie PZP u starszych: posiew plwociny (posiew krwi w celu ustalenia lekooporności; PCR>hodowla)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP a stęż prokalcytoniny

A

Gdy jej wzrost - cięższy przebieg, udział etiologii bakteryjnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - badanie bakteriologiczne płynu opłucnowego - u ilu % z PZP dodatni?

A

30%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - jak potwierdzimy M.pneumoniae lub obecność wirusów?

A

4x wzrost IgG między ostrą fazą a rekonwalescencją

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - kiedy robić RTG?
Wskazania do 5 r.ż.: | Gdy T >39C, nieznana przyczyna, leukocyty >20tys
26
Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - co w RTG
Zagęszczenia/konsolidacje płatowe - najczęściej przez bakterie
27
Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - prewencja
Uwaga na dym tytoniowy, myć się
28
Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - kiedy do szpitala?
``` Ciężki przebieg Zmieniony stan świadomości Zab. wodno-elektrolitowe SpO2<92% PaO2<60mmHg PaCO2>50mmHg rozległe zmiany w RTG astma Wady serca wiek <6m.ż. leukocyty >20tys/<3tys Niemowlę (>70odd/min, AS: >160/min, duszność, bezdechy, trudne karmienie) Starsze dzieci (>70odd/min, AS >140/min, duszność) ```
29
Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - leczenie
Empiryczna antybiotykoterapia (chyba że podejrzewamy wirusy): - amoksycylina (przebieg łagodny: 75-100g/kg/d; ciężki: 100-200) - w ciężkim przebiegu ceftriakson 50-100mg/kg/d - bakterie atypowe -> klarytromycyna/doksycyklina (>12r.ż.)/lewofloksacyna(>18r.ż.) - S. pneumoniae odporne na penicyliny -> linezolid/lewofloksacyna
30
Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - kiedy nie zastosujemy empirycznej antybiotykoterapii?
Wiek 4m.ż.-5r.ż., bez gorączki wysokiej i łagodny przebieg - no bo wtedy to wirusy
31
Pozaszpitalne zap. płuc = PZP - rokowanie
dobre
32
Szpitalne zapalenie płuc = SZP - czynniki ryzyka
OIT Procedury zabiegowe Ch. przewlekłe
33
Szpitalne zapalenie płuc = SZP - co najczęściej na oddziałach niemowlęcych?
Wirusy (RSV)
34
Szpitalne zapalenie płuc = SZP - czynniki ryzyka etiologii antybiotykoopornymi szczepami bakterii
``` antybio w ostatnich 3mcach hospitalizacja >=5 dni Częste antybiotykooporne na oddziale Wrodz. niedob. odporności Immunosupresja Ciężki stan ```
35
Szpitalne zapalenie płuc = SZP - czy szukamy konkretnego czynnika etiologicznego?
TAK
36
Szpitalne zapalenie płuc = SZP - jaka etiologia w zależności od doby hospitalizacji?
do 5 dnia: to samo co w PZP ``` od 5 dnia: dominują pałeczki G(-) (P. aeruginosa, Acinetobacter, E.coli, Klebsiella pneum., Legionella) i G(+) (gronkowce - MRSE, MRSA(epidermidis/aureus)) ```
37
Szpitalne zapalenie płuc = SZP - leczenie empiryczne
``` Gdy nie ma ryzyka lekooporności: Augmentin Ceftriakson Imipenem Meropenem Lewofloksacyna ```
38
Szpitalne zapalenie płuc = SZP - leczenie gdy lekooporność
Terapia łączona: 1 z: cefalosporyna III gen (ceftazydym), karbapenem (imi-/meropenem), aztreonam + 1 z: fluorochinolon (ciprofloksacyna, lewofloksacyna), aminoglikozyd (gentamycyna, amikacyna) Można też kolistyną, a w przyp. MRSA dołączyć linezolid lub wankomycynę
39
Szpitalne zapalenie płuc = SZP - powikłania
Przedłużone ropne zak. płynu opłucnowego -> ropniak opłucnej (5%) Martwica i rozpad nacieku -> ropień płuca
40
ZP bakteriami atypowymi - jakie to bakterie?
Mycoplasma pneumoniae, Chlamydophila pneumoniae, Legionella pneumophila
41
ZP bakteriami atypowymi - jak przejawia się atypowość?
``` Namnażanie wewnątrzkomórkowe Odmienna budowa ściany komórkowej - brak peptydoglikanu ->wpływ na skuteczność antybiotyków betalaktamowych (penicyliny, cefalosporyny) Ani G(+) ani G(-) - bo nie mają peptydoglikanu ```
42
ZP bakteriami atypowymi - Mycoplasma pneumoniae - droga zakażenia
kropelkowa, bezpośredni kontakt
43
ZP bakteriami atypowymi - Mycoplasma pneumoniae - jej szczególna zdolność w odniesieniu do DO
Umie przylegać do nabłonka DO białkami adhezyjnymi -> przy tym wytwarza się H2O2 -> uszkodzenie kom. nabłonka i związanych z nimi rzęsek
44
ZP bakteriami atypowymi - Mycoplasma pneumoniae - infekcja u małych dzieci - objawy
Nie rozwijają pełnoobjawowej infekcji bo to zal. od mechanizmów immunologicznych
45
ZP bakteriami atypowymi - Mycoplasma pneumoniae - reakcja krzyżowa
P/c przeciw glikolipidowemu Ag M.pneumoniae mogą reagować krzyżowo z erytrocytami, kom. ukł. oddechowego i mózgowymi
46
ZP bakteriami atypowymi - Mycoplasma pneumoniae - objawy w pierwszym okresie zachorowania
Nie ma często zjawisk osłuchowych, kaszel zwykle nieproduktywny
47
ZP bakteriami atypowymi - Mycoplasma pneumoniae - inne objawy
wysypki, obrzęki i bóle stawów, biegunka, wymioty, niedokrwistość hemolityczna, zab. rytmu serca, zab. OUN
48
ZP bakteriami atypowymi - Mycoplasma pneumoniae - RTG
Zmiany zwykle w dolnych polach płucnych, może być mierny wysięk opłucnowy
49
ZP bakteriami atypowymi - Mycoplasma pneumoniae - badania dodatkowe
p/c IgM i IgG (patognomoniczny wzrost 4x IgG między f. ostrą a po 4-6tyg.)
50
ZP bakteriami atypowymi - Mycoplasma pneumoniae - leczenie
Makrolid: klarytromycyna 15mg/kg/d w 2 dawkach LUB azytromycyna 10mg/kg/d w 1 dawce Tetracykliny: doksycyklina 4mg/kg/d w 2 dawkach, max. 0,2g/d; >12r.ż. Fluorochinolony: lewofloksacyna 8-10mg/kg w 1 dawce, max 0,5g/d; >18r.ż. moksyfloksacyna 400mg w 1 dawce >18r.ż. (.............w dużym lidlu przecena na 4 rowery i pastę do zębów..............czy coś.....)
51
ZP bakteriami atypowymi - Chlamydophila pneumoniae - charakterystyka bakterii
Wewnątrzkomórkowa, może długo bytować na wilgotnych powierzchniach (nawilżacze powietrza, klimatyzacja)
52
ZP bakteriami atypowymi - Chlamydophila pneumoniae - jaką drogą
kropelkowa
53
ZP bakteriami atypowymi - Chlamydophila pneumoniae - patofizjologia
Namnaża się w makrofagach pęcherzykowych, monocytach, kom. nabłonka -> uszkadza je -> upośledzone oczyszczanie śluzowo-rzęskowe -> sprzyja zakażeniu innymi patogenami
54
ZP bakteriami atypowymi - Chlamydophila pneumoniae - objawy
Najczęśćiej bezobjawowo/jako zap. gardła z chrypką, objawami zap. zatok poprzedzającymi o 2 tyg. ZP
55
ZP bakteriami atypowymi - Chlamydophila pneumoniae - osłuchowo
najpierw ok/skąpo
56
ZP bakteriami atypowymi - Chlamydophila pneumoniae - inne objawy
reaktywne zap. stawów, zap. m. sercowego, ZOMR i mózgu, z. Guillaina-Barrego
57
ZP bakteriami atypowymi - Chlamydophila pneumoniae - diagnostyka
ciężka, można wykrywać immunofluorescencją, PCR | Niska immunogenność -> metody serologiczne mało przydatne
58
ZP bakteriami atypowymi - Chlamydophila pneumoniae - leczenie
Makrolid: klarytromycyna 15mg/kg/d w 2 dawkach LUB azytromycyna 10mg/kg/d w 1 dawce Tetracykliny: doksycyklina 4mg/kg/d w 2 dawkach, max. 0,2g/d; >12r.ż. Fluorochinolony: lewofloksacyna 8-10mg/kg w 1 dawce, max 0,5g/d; >18r.ż. moksyfloksacyna 400mg w 1 dawce >18r.ż. (.............w dużym lidlu przecena na 4 rowery i pastę do zębów..............czy coś.....)
59
ZP bakteriami atypowymi - Legionella pneumophila - jaka droga
wdychanie aerozolu, zachłyśnięcie zakażoną wodą
60
ZP bakteriami atypowymi - Legionella pneumophila - charakterystyka bakterii
G(-) pałeczka, gł. wewnątrzkomórkowa, większość wytwarza betalaktamazy -> oporne Siedzi na klimatyzatorach, kranach, wodociągach
61
ZP bakteriami atypowymi - Legionella pneumophila - jakie rodzaje ZP?
PZP | SZP
62
ZP bakteriami atypowymi - Legionella pneumophila a makrofagi
Fagocytują ją, ale nie łączą się z lizosomem -> namnaża się w nich, potem kom. się rozpada ->itd
63
ZP bakteriami atypowymi - Legionella pneumophila - przebieg
``` Najczęściej ciężki: kaszel napierw łagodny, potem produktywny z krwiopluciem Wysoka gorączka Duszność Dreszcze Bóle w KP Bóle mm. i stawów Wymioty, biegunka ```
64
ZP bakteriami atypowymi - Legionella pneumophila - leczenie
Może wymagać wentylacji mechanicznej! Makrolid: klarytromycyna 15mg/kg/d w 2 dawkach LUB azytromycyna 10mg/kg/d w 1 dawce Tetracykliny: doksycyklina 4mg/kg/d w 2 dawkach, max. 0,2g/d; >12r.ż. Fluorochinolony: lewofloksacyna 8-10mg/kg w 1 dawce, max 0,5g/d; >18r.ż. moksyfloksacyna 400mg w 1 dawce >18r.ż. (.............w dużym lidlu przecena na 4 rowery i pastę do zębów..............czy coś.....)
65
ZP bakteriami atypowymi - Legionella pneumophila - łagodna postać kliniczna
=gorączka Pontiac - objawy grypowe, biegunka, suchy kaszel
66
ZP bakteriami atypowymi - Legionella pneumophila - diagnostyka
wzrost leukocytów spadek płytek krwi, Na, P Hematuria i proteinuria Uszkodzenie wątroby Szybki test wykrywania Ag L. pneumophila w plwocinie i moczu Serologia mało przydatna
67
Najczęstsze bakterie atypowe wywołujące ZP u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym
Mycoplasma pneumoniae | Chlamydophila pneumoniae
68
Powikłane ZP: martwicze ZP - co się dzieje w płucach?
Ogniska martwicy tk. płucnej, jamy w miąższu płucnym + często wysięk w j. opłucnowej
69
Powikłane ZP: martwicze ZP - najczęstsza etiologia
Bakterie: S. pneumoniae (zwłaszcza oporne na metycylinę/nieobjęte szczepionkami) S. aureus (zwł. szczepy produkujące leukocydynę Pantona-Valentine'a ) S. pyogenes, Klebsiella pneumoniae Mycoplasma pneumoniae Pseudomonas Fusobacterium ``` Sporadycznie wirusy (grypa, adenowirus, HSV, ZVZ, EBV) Grzyby ```
70
Powikłane ZP: martwicze ZP - patofizjologia
Drobnoustroje + zakrzepica nn. płucnych -> martwica, jamy z gazem/ropą
71
Powikłane ZP: martwicze ZP - objawy
podobne do ZP, ale duże nasilenie, brak poprawy po antybio, duży wzrost T
72
Powikłane ZP: martwicze ZP - kiedy niekorzystny przebieg?
Krwawienie do płuc Leukopanie Erytrodermia -> LECZYĆ AGRESYWNIE
73
Powikłane ZP: martwicze ZP - badania
Posiew z krwi Bad. serologiczne U starszych -> mikrobiolo. z plwociny Rozważyć bronchoskopię z pobraniem popłuczyn Rozważyć nakłucie opłucnej -> płyn na posiew+w kierunku gruźlicy
74
Powikłane ZP: martwicze ZP - leczenie antybiotyki
Dożylne: 1.ceftriakson 50-100mg/kg/d w 1-2 dawkach, max 4g LUB cefotaksym 50-180mg/kg/d w 3-4 dawkach + 2.klindamycyna 30-40mg/kg/d w 3-4dawkach, max 3,6g/d LUB wankomycyna 40-60mg/kg/d w 3-4 dawkach, max 4g/d
75
Powikłane ZP: martwicze ZP - leczenie wspomagające
Tlen, ew. wentylacja mechaniczna Analgezja Nawadnianie Ciężki przebieg -> substytucja Ig
76
Powikłane ZP: martwicze ZP - co skraca czas hospitalizacji w wysięku opłucnowym?
wczesna minitorakoskopia/wideotorakoskopia
77
Powikłane ZP: martwicze ZP - rokowanie
wysoka śmiertelność (chyba że dziecko wcześniej zdrowe i leczone w super ośrodku) Powrót do zdrowia w kilka m-cy
78
Ropień płuca - definicja + podział na typy
Ograniczone ognisko martwicy z jamą (zwykle >2cm) z ropą - pierwotny - wtórny ropień płuca - w posocznicy, ch. układowych
79
Ropień płuca - najczęstsza etiologia
Bakterie beztlenowe, S aureus (zwł. PVL), S. pyogenes, S. pneumoniae, K. pneumoniae
80
Ropień płuca - co predysponuje?
aspiracja c. obcego zab. połykania słaby odruch kaszlowy Zab. świadomości
81
Ropień płuca - obraz, diagnostyka i leczenie podobne do...
Martwiczego zapalenia płuc + drenaż ułożeniowy | Leczyć 4-6tyg.