Ukł. oddechowy bez ZP Flashcards
1
Q
Przeziębienie - definicja
A
Ostra, samoograniczająca się wirusowa inf. GDO
2
Q
Przeziębienie - objawy
A
Kichanie, przekrwienie bł.śluz. nosa, wodnisty wyciek z nosa, ból gardła, kaszel, gorączka, ból głowy
3
Q
Przeziębienie - ile przeziębień w roku w zal. od wieku?
A
<6r.ż. - 6-8 przeziębień/rok (trwają do 2tyg)
>6r.ż. - 2-5x/rok (trwają 5-7dni)
4
Q
Przeziębienie - jaki czynnik w zal. od miesiąca
A
Wrzesień - rinowirusy Paźdź/listopad - wir. paragrypy Zima -> RSV, grypa, koronawirusy Marzec/kwiecień - rinowirusy Lato - enterowirusy (ECHO, Coxsackie)
5
Q
Przeziębienie - droga szerzenia
A
Kontakt (ręce), kropelkowo
6
Q
Przeziębienie - zmiana koloru wydzieliny z nosa
A
Na żółty/zielony koreluje z NAPŁYWEM KOM. WIELOJĄDRZASTYCH
7
Q
Przeziębienie - osłuchowo
A
ok
8
Q
Przeziębienie - prewencja
A
szczepienia, mycie rąk
9
Q
Przeziębienie - leczenie
A
objawowe, ibuprofen/paracetamol gdy wysoka gorączka
10
Q
Przeziębienie - powikłania
A
Zap. ucha środkowego, zatok obocznych nosa (bakteryjne), zaostrzenie astmy, bakt. zap. płuc
11
Q
Angina - definicja
A
ch. zapalna gardłą i migdałków podniebiennych wywołana bakteriami
12
Q
Angina - etiologia
A
PAciorkowe b-hemolizujące gr A (Streptococcus pyogenes - 90%)
Rzadko: N. gonorrhoeae, M. pneumoniae
13
Q
Angina - złoty standard diagnostyki
A
posiew wymazu z gardła
a można też robić test na antygen
14
Q
Angina - jaka skala do oceny prawdopodobieństwa zakażeniem S. pyogenes?
A
Skala Centora/McIsaaca:
- gorączka >38C
- brak kaszlu
- powięk. ww. chł. szyjne przednie
- nalot włóknikowy
- obrzęk migdałków
- wiek 3-14 lat
> =4 -> antybiotyki i wymaz; gdy wymaz (-) to odstawić antybiotyki
15
Q
Angina - objawy
A
Ból, drapanie w gardle Gorączka Ból głowy, brzucha Białożółte naloty na migdałkach (po 2-3dniach) Objawy trwają 8-10dni
16
Q
Angina - leczenie S. pyogenes
A
fenoksymetylpenicylina lub amoksycylina p.o 10 dni
(ew. benzylpenicylina benzatynowa i.m lub amoksycylina+kw.klawulanowy i.v)
Gdy nadwrażliwość na penicyliny/nosiciele S. pyogenes: cefadroksyl (on też przy nawrotach)
Gdy reakcja natychmiastowa na b-laktamy: makrolidy
17
Q
Angina - powikłania
A
<1% - ropnie okołomigdałkowe, ropne zap. zatok przynosowych, zap. wyrostka sutkowatego
Późne: gorączka krwotoczna
18
Q
Angina - nawroty
A
20-30% dzieci w ciągu 3 m-cy (wtedy dać cefadroksyl)
19
Q
Angina - tonsillektomia
A
Można gdy 7x/rok, 5 rocznie w ciągu 2 lat, 3 rocznie w ciągu 3 lat
(gdy są z wysoką gorączkoą, powiększeniem ww.chł.)
20
Q
Rhinosinusitis - rozpoznanie
A
1 z: (główne)
- niedrożność/zatkanie nosa i/lub obrzęk bł. śluzowej
- wydzielina w nosie
Dodatkowe (gdy są 2 główne to niepotrzebne)
- ból, uczucie rozpierania twarzy
- kaszel (u starszych brak węchu)
21
Q
Rhinosinusitis - podział ze wzgl. na przebieg:
A
Ostre: <12tyg, ustępuje całkowicie
Przewlekłe: >12 tyg, mogą być polipy nosa
22
Q
Rhinosinusitis - podział ze wzgl. na etiologię
A
Wirusowe (<10dni)
Powirusowe (po 5 dniach nasilenie objawów po przejściowej poprawie LUB trwają >10 dni)
Bakteryjne (objawy >10 dni, ostry ból miejscowy, ropny wyciek, >38C, obrzęk oczodołu) - S. pneumoniae, H. influenzae, Moraxella catarrhalis, S.pyogenes
23
Q
Rhinosinusitis - najczęstsza przyczyna przewlekłego
A
Przerost migdałka gardłowego
24
Q
Rhinosinusitis - badania dodatkowe
A
Niezalecane, chyba że powikłania: TK z kontrastem+konsultacja laryngologiczna
Wymazy gdy empiryczne antybio nie działają
25
Rhinosinusitis - leczenie gdy lekki przebieg
Samoograniczające w 5-7dni
| Nawadnianie, p/gorączkowe, obkurczanie naczyń, donosowe GKS (furoinian mometazonu >3r.ż.)
26
Rhinosinusitis - leczenie bakteryjnego
Amoksycylina 75-90mg/kg/d w 2 dawkach, 10 dni
Jak nie skuteczna po 7 dniach: rozważyć augmentin, klindamycynę, fluorochinolon
Przy uczuleniu na b-laktamy -> makrolid
W przewlekłym rhinosinusitis - antybiotyki 3-6tyg
27
Rhinosinusitis - powikłania
szerzenie infekcji na oczodoły, wewnątrzczaskowo (ropnie, ZOMRy, zakrzepowe zap. zatok opony twardej)
28
Krup - definicja
Zapalenie podgłośniowe krtani -> zwężenie szpary głośni
29
Krup - jedna z najczęstszych przyczyn...
Nagłych zab. oddechowych u dzieci (szczególnie pozatorakalnych)
30
Krup - w jakim wieku?
6m.ż. - 3 r.ż. (szczyt - 2 r.ż.)
| M>K
31
Krup - najwięcej w jakich porach roku?
jesienno-zimowo
32
Krup - jaka etiologia?
WIRUSY paragrypy t.1 i 3 (50-75%)
grypy t. A i B, adenowirusy, RSV, metapneumowirus, wirus odry
rzadko możliwy udział bakterii: Mycoplasma pneumoniae, maczugowiec błonicy
33
Krup - charakterystyczny objaw
```
stridor wdechowy
(duszność wdechowa -> NO)
```
34
Krup - co dodatkowo może zająć zapalenie?
Struny głosowe (chrypka)
| Tchawicę, oskrzela -> duszność mieszana (wdech.-wydech.)
35
Krup - rozpoznanie
Kliniczne, bez badań
36
Krup - co go poprzedza?
2-3 dni przed: nieżyt bł. śłuzowej nosa i NAGLE nocą/ ranem objawy krupu
37
Krup - T
zwykle <38C
38
Krup - kaszel jest
szczekający
39
Krup - Skala ciężkości krupu - łagodny
sporadyczny kaszel
40
Krup - Skala ciężkości krupu - umiarkowany
Częsty kaszel
Stridor w spoczynku
Zaciąganie KP w spoczynku
Niewielki niepokój
41
Krup - Skala ciężkości krupu - - ciężki
częsty kaszel
Stridor znaczny wdechowy+czasem wydechowy
Znaczne zaciąganie KP
Znaczny niepokój
42
Krup - Skala ciężkości krupu - zagrażająca NO
```
Kaszel niezbyt głośny
Wdechowy stridor w spoczynku -> UWAGA NA USTĘPOWANIE STRIDORU
Zaciąganie KP
Splątanie
Sinica
```
43
Krup - OBJAW ALARMOWY
ustępowanie stridoru
44
Zap. nagłośni - etiologia
H. influenzae t.B
45
Zap. nagłośni - wiek
3-7r.ż.
46
Zap. nagłośni - początek
6-24h
47
Zap. nagłośni - objawy
Znaczna toksykoza, znaczne zab. połykania (ślinotok), kaszel nieczęsty, głos matowy(nie chrypka), wysoka leukocytoza (przesunięcie obrazu w lewo - młode komórki)
48
Krup - przesunięcie leukocytów w:
prawo
49
Bakteryjne zapalenie tchawicy (różnicowanie z krupem)
Poprzedzone inf. wirusową, nagłe pogorszenie stanu, wysoka gorączka
50
Krup - leczenie w większośći przypadków
Wystarczy obserwacja+leczenie wspomagające
51
Krup - leczenie - algorytm(1)
Czy jest: zagrażająca NO/sinica centralna/zab. świadomości:
TAK - 100% O2 przez maskę, adrenalina 5ml (stęż 1mg/ml) w nebulizacji (jednorazowo), wezwij anestezjologa
NIE - w zależności od nasilenia krupu
52
Krup - leczenie krupu łagodnego
Spokój
Ew. deksametazon jednorazowo 0,15-0,3 mg/kg p.o
Pouczyć rodziców o przebiegu i objawach niewyd. oddechowej
Wypis do domu
53
Krup - leczenie krupu umiarkowanego (najczęstszy)
Spokój
Ew. deksametazon jednorazowo 0,15-0,3 mg/kg p.o
Obserwuj 1-4h:
-poprawa -> poucz rodziców i wypad do domu
-brak/minimalna poprawa -> hospitalizacja na Oddz. Pediatrycznym
54
Krup - leczenie krupu ciężkiego
Spokój
Adrenalina 5ml (stęż. 1mg/ml) w nebulizacji jednorazowo + 100% O2
Deksametazon 0,6mg/kg i.m/i.v:
- >
- poprawa: obserwuj 2-4h:
* nawrót ciężkich zaburzeń - powtórz adrenalinę, hospit. na Oddz. Pediatrycznym
* objawy łagodne - poucz rodziców i do domu
- niedostateczna poprawa: powtórz adrenalinę, OIT
55
Krup - leczenie krupu - maksymalna dawka deksametazonu
10mg
56
Krup - leczenie krupu - co w razie wymiotów
Rozważ nebulizację z 2mg budezonidu (jednorazowo)
57
Krup - ile % dzieci wymaga intubacji?
1-3% hospitalizowanych dzieci wymaga intubacji przejściowej
58
Krup - co po podaniu adrenaliny?
Obserwujemy min. 2h (nawet gdy poprawa)
59
Krup - nawilżanie powietrza?
nic nie daje
60
Zap. oskrzeli = bronchitis - osobno czy z innymi chorobami?
U dzieci nie jest osobną jednostką, towarzyczy zak. GDO/przewlekłej ch. ukł. odd.
61
Zap. oskrzeli = bronchitis - jakie postaci?
Ostra <3 tyg
Podostra 3-8tyg
Przewlekła >8tyg
Lub nawrotowa
62
Zap. oskrzeli = bronchitis - najczęstsza postać
Ostra -> obejmuje tchawicę i duże oskrzela, kaszel trwa 2-3 tyg., często poprzedzony infekcją GDO
63
Zap. oskrzeli = bronchitis - najczęstsza przyczyna
Wirusy grypy A i B, paragrypy, RSV, koronawirusy, adenowirusy, rinowirusy
64
Zap. oskrzeli = bronchitis - inne niż najczęstsza przyczyny
<10% - bakteryjne: atypowe (M.pneumoniae, Bordetella pertussis u nieszczepionych)
65
Zap. oskrzeli = bronchitis - wywiad, objawy
Infekcja GDO -> 3-4 dni -> zstępuje -> kaszel (suchy, potem produktywny), niekiedy napadowy (może wywołać wymioty i ból zamostkowy)
66
Zap. oskrzeli = bronchitis - gorączka?
Najczęściej bez gorączki
67
Zap. oskrzeli = bronchitis - osłuchowo
Możliwe rzężenia grubo- i średniobańkowe,
| u młodszych możliwe cechy obturacji drzewa oskrzelowego (ściszenie szm. pęcherzykowego, świsty, wydłużony wydech)
68
Zap. oskrzeli = bronchitis - jaki główny objaw w prewlekłym zap. oskrzeli?
Kaszel
69
Zap. oskrzeli = bronchitis - badania dodatkowe
RTG KP do wykluczenia zap. płuc i niedodmy
| Jeżeli jest astma/mukowiscydoza/pierwotna dyskineza rzęsek (>5r.ż.)-> badania czynnościowe
70
Zap. oskrzeli = bronchitis - rozpoznanie...
kliniczne
71
Zap. oskrzeli = bronchitis - leczenie ostrego niepowikłanego:
Objawowe:
1. Toaleta nosa
2. gdy obturacja oskrzeli: leki rozszerz. oskrzela/teofilina; GKS systemowe
3. Bakteryjne -> antybio empiryczne (w mukowiscydozie celowana)
4. Leki p/kaszlowe doraźnie (wykrztuśne nic nie dają)
5. Nawilżanie powietrza, unikanie drażnienia (fajki)
72
Zap. oskrzeli = bronchitis - co w aspiracji c. obcego?
Bronchoskop sztywny Storza z optyką Hopkinsa
73
Zap. oskrzeli = bronchitis - leczenie w niedodmie powodującej niewyd, oskrzela
Inwazyjne
74
Zap. oskrzeli = bronchitis - leczenie w plastycznym zap. oskrzeli
(najczęściej wyst. gdy operujemy WWS metodą Fontany)
| Inwazyjne
75
Zap. oskrzeli = bronchitis - rokowanie
Ostre -> objawy 10-14 dni, gdy niepowikłane to rokowanie dobre
Zależy od choroby podstawowej (gdy taka jest)
76
Laryngomalacja - definicja
wrodzona wiotkość krtani = wrodzony świst krtaniowy
| Zapadanie krtani we wdechu
77
Laryngomalacja to najczęstsza przyczyna...
stridoru u niemowląt
78
Laryngomalacja - przebieg
najczęściej łagodny, objawy ustępują w ciągu pierwszych 2 lat
79
Laryngomalacja - pierwsze 2 tyg życia - objawy
Stridor, głośniejszy przy płaczu
80
Laryngomalacja - objawy
Stridor
Problemy z karmieniem (słaby przyrost m.c.)
Mogą być bezdechy - zagrożenie życia
Wysiłek oddechowy
81
Laryngomalacja - leczenie
Wzrost kaloryczności karmień
Prewencja infekcji
U wybranych chirurgia (plastyka krtani)
82
Tracheobronchomalacja - definicja
Wiotkość tchawicy/ oskrzela/ oskrzeli
| Wpuklanie części ściany tchawicy/oskrzela w WYDECHU (bo ciśń. w KP jest wyższe niż w DO)
83
Tracheobronchomalacja - objawy
Dziwny, przewlekły kaszel (metaliczny), szczególnie przy hiperwentylacji
Kaszel po infekcji dłużej się utrzymuje
Skłonność do infekcji ukł. odd (przez upośledzony mechanizm oczyszczania DO)
Przy nasilonym wydechu może być świst odłuchowo (wydechowy)
84
Tracheobronchomalacja - często błędnie rozpoznawana jako
Astma
85
Tracheobronchomalacja - leczenie
Leczenie infekcji ukł. oddechowego
Rehabilitacja oddechowa
UNIKANIE ROZSZERZACZY OSKRZELI
U wybranych chirurgia (tracheoplastyka, aortopeksja lub stent)
86
Tracheobronchomalacja - rokowanie
Z wiekiem objawy mniejsze, dziwny kaszel utrzymuje się całe życie
87
Tracheobronchomalacja i laryngomalacja - częstość
1:1,5tys-4,5tys
| Mogą współistnieć ze sobą
88
Tracheobronchomalacja i laryngomalacja - badanie jednoznacznie potwierdzające
Fiberolaryngobronchoskopia
89
Tracheobronchomalacja i laryngomalacja - ciężkie postaci mogą być wskazaniem do...
tracheostomii
90
Ostre zapalenie oskrzelików - co to oskrzeliki
Rozgałęzienia 11-16 rzędu, średnicy 1-2mm
91
Ostre zapalenie oskrzelików - częstość
jedna z najczęstszych chorób ukł. oddechowego we wczesnym dzieciństwie
M>K
92
Ostre zapalenie oskrzelików - szczyt zachorowań w jakim wieku?
3-6m.ż.
93
Ostre zapalenie oskrzelików - droga zakażenia
kontakt (rzadziej kropelkowo)
94
Ostre zapalenie oskrzelików - szczyt zapadalności w jakich miesiącach?
listopad - kwiecień
95
Ostre zapalenie oskrzelików - ile % dzieci wymaga hospitalizacji?
1% (10% z grupy ryzyka ciężkiego przebiegu)
96
Ostre zapalenie oskrzelików - czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu/hospitalizacji:
Wiek <6mca życia
Wcześniaki (zwł. <33tyg.ciąży)
WWS
PChP niemowląt
Skrócone karmienie piersią (<2 m-ca życia)
Rodzice palący fajki, niekorzystne warunki socjoekonomiczne, starsze rodzeństwo w przedszkolu
97
Ostre zapalenie oskrzelików - co można podawać dzieciom z grupy ryzyka ciężkiego przebiegu, i kiedy?
p/c monoklonalne anty-RSV = PALIWIZUMAB i.m od listopada do kwietnia 1x/m-c
98
Ostre zapalenie oskrzelików - najczęstsza etiologia
RSV (75% hospitalizacji)
Inne: rinowirusy, paragrypy, grypy, adenowirus, hMPV,
Rzadko atypowe bakterie
99
Ostre zapalenie oskrzelików - patofizjologia
Wirus namnaża się w nabłonku nosogardła i zstępuje (z kom. do kom./ przez aspirację)
100
Ostre zapalenie oskrzelików - dlaczego obturacja oskrzelików?
Bo: zap. bł. śluz oskrzelików, wzrost produkcji śluzu, gromadzenie śluzu i debris komórkowego, uszkodz. komórek rzęskowych
101
Ostre zapalenie oskrzelików - rozpoznanie
Wiek <24mca + poprzedzające 2-5 dni objawy nieżytu GDO + zmiany nad polami płucnymi (świsty wydechowe/krepitacje=trzeszczenia, wydłużony wydech)
102
Ostre zapalenie oskrzelików a temperatura ciała
Normalna albo wysokie gorączki
103
Ostre zapalenie oskrzelików - ciężkie objawy
<2mca życia uwaga na bezdechy
| Uwaga na NO z narastaniem PaCO2
104
Ostre zapalenie oskrzelików - robić wymazy z nosogardła?
Na RSV, ale nie trzeba...
105
Ostre zapalenie oskrzelików leczenie w domu
BRAK CZYNNIKÓW ISTOTNIE MODYFIKUJĄCYCH PRZEBIEG
106
Ostre zapalenie oskrzelików - leczenie w szpitalu
Wspomagające:
płyny / gdy nie toleruje to zgłębnik dożołądkowy, jak też nie to i.v.
Tlenoterapia bierna (wąsy/maska) gdy SpO2 <90-92% w kolejnych odczytach
Odsysanie wydz. z nosogardła
U 5-10% hospitalizowanych NO wymagająca mechanicznej wentylacji
107
Ostre zapalenie oskrzelików - ile % hospitalizowanych umiera?
0,2-1,4%
108
Ostre zapalenie oskrzelików - co może się potem rozwinąć?
Nawracające zakażenia DDO -> nadreaktywność oskrzeli
109
Ostre zapalenie oskrzelików - powikłania
60% - zap. ucha środkowego
| 1% ZUM
110
Kiedy jest asymetria ruchu KP?
Przy "suchym" zap. opłucnej lub masywnym wysięku w j. opłucnowej
111
Drżenie głosowe:
Wzmożone przy nacieku zapalnym
| Zmniejszone przy wysięku w opłucnej/niedrożnym oskrzelu
112
Szmery wilgotne=trzeszczenia, rzężenia typowo w:
odoskrzelowym zap. płuc
113
Szmery suche:
Świsty (w zap. oskrzeli, przy aspiracji c. obcego); wydechowe typowo w napadzie duszności astmatycznej
Ale w ciężkim zaostrzeniu astmy jest cisza
114
Objawy niedodmy w bad fiz:
Zniesione szmery oddechowe
Stłumienie opukowe
Mniejsza ruchomość po stronie zmiany
