Hematologia - wstęp, podstawy Flashcards
Czynność krwiotwórcza w życiu płodowym - co i kiedy produkuje krew?
od 3 hbd - wysepki krwiotwórcze pęcherzyka żółtkowego (erytroblasty)
od 5 hbd - wątroba (główny narząd krwiotwórczy w 3-5 m-c ciąży) (działa też śledziona i ww.chł.)
od 5 mca ciąży - rozwój szpiku kostnego (od 7 mca ciąży główny narząd krwiotwórczy)
Czynność krwiotwórcza po porodzie - jakie narządy i kiedy?
Noworodek - gł. szpik (ogniska krwiotwórcze w wątrobie i śledzionie zanikają)
Od 7 rż. zanika krwiotwórczość szpiku (pozostaje w kręgach kręgosłupa, kk czaszki i talerzach biodrowych)
Różnicowanie krwiotwórczej komórki macierzystej (=komórka macierzysta hemopoezy)
W szpiku w kierunku 2 linii: mieloidalnej (szpikowej) i limfoidalnej
Linia mieloidalna → erytrocyty, granulocyty (neutro-, eozyno-, bazofile), monocyty, płytki krwi
Linia limfoidalna → (szpik, grasica, obwodowe narządy limfoidalne) → limf. T i B
Jak wyglądają erytrocyty noworodka? Ile żyją?
- makrocytoza
- żyją 65-80 dni
- HbF - zastępowana przez HbA, od 6m.ż. śladowe ilości
Tzw. niedokrwistość pierwszego kwartału - kiedy, czemu
m. 2 a 3 mż.
- bo dopiero od 3 mż. zwiększa się produkcja EPO
- bo RBC z HbF rozpadają się szybciej
Stężenie Hb u niemowlęcia - jak się zmienia?
Gdy od 3mż. rośnie liczba RBC, Hb nie rośnie (bo ok. 5 mż. wyczerpują się zapasy Fe od matki)
trwa to do ok. 2rż.
Od kiedy parametry krwi u dzieci są zbliżone do tych u dorosłych?
> 4rż., do okresu dojrzewania w sumie nie ma na nie wpływu płeć
Układ białokrwinkowy u dzieci - zmiany w rozmazie
Najpierw przewaga neutrofilów
4-7 dzień życia - pierwsze skrzyżowanie: ↑limfocytów, ↓neutrofilów
W 4 rż. - drugie skrzyżowanie: ↑neutrofilów
(ugułem leukocytów więcej niż u dorosłych - u noworodka 6-25 x 10^9/l)
Układ płytkotwórczy u dzieci - cechy char.
PLT mogą być niskie, ale po kilku dniach po porodzie są już tak jak u dorosłych
- niedobór protrombiny (bo brak wit. K i niedojrzałość wątroby)
- stęż. czynników krzepnięcia niższe niż u dorosłych
Wskazania do biopsji i trepanobiopsji szpiku kostnego
- Diagno wieloliniowych nieprawidł. w morfologii
- Blasty w rozmazie krwi obwodowej
- Ustalanie stopnia zaawansowania nowotworów
- Monitorowanie leczenia w hemato i onkologii
- Uporczywe gorączki o nieznanej przyczynie
- Diagno chorób spichrzeniowych
Trepanobiopsja - co ocenia?
Architekturę szpiku i struktury kostnej
Ilość komórek ukł. krwiotwórczego
Typowe choroby w jakich robimy trepanobiopsję
z. mielodysplastyczne