Dojrzewanie, ocena rozwoju, szczepienia, żywienie, gorączki itd Flashcards
Trzeciorzędowe cechy płciowe:
K: Piersi, owłosienie płciowe, proporcje ciała
M: Mięśnie pasa barkowego, tonacja głosu, owłosienie płciowe
Fizjologiczne granice początku dojrzewania:
K: 8-13 lat, średnio 10 lat
M: 9-14 lat, średnio 12 lat
Drugorzędowe cechy płciowe
K: SROM, POCHWA, MACICA, JAJOWODY
M: MOSZNA, PRĄCIE, NASIENIOWODY
Przedwczesne dojrzewanie - najczęstsze rodzaje zal. od płci
PRAWDZIWE = GnRH zależne:
90% przypadków u dziewcząt
RZEKOME = GnRH niezależne:
90% przypadków u chłopców
Najczęstsze przyczyny rzekomego przedwczesnego dojrzewania u chłopców
Wrodzony przerost nadnerczy
(niedobór 21 hydroksylazy)
Testotoksykoza
Guzy zarodkowe
Najczęstsze przyczyny rzekomego przedwczesnego dojrzewania u dziewcząt
Zespół McCune’a – Albrighta
Guzy jajników wydzielające estrogeny
Kiedy mówimy o opóźnionym dojrzewaniu?
BRAK ROZWOJU GRUCZOŁÓW
PIERSIOWYCH U DZIEWCZĄT
PO 13 r.ż.
BRAK ZWIĘKSZENIA OBJĘTOŚCI
JĄDER U CHŁOPCÓW (>4ml)
PO 14 r.ż.
BRAK PEŁNEJ DOJRZAŁOŚCI
PŁCIOWEJ PO
4-4,5 LATACH OD POCZĄTKU DOJRZEWANIA
Wzrost temperatury o 1stopień C powoduje:
Zwiększenie podstawowego metabolizmu o 20%
Zużycie tlenu o 15
Tory gorączki
Ciągła - wahania T <0,5C
Zwalniająca - septyczna/hektyczna - wahania T >1,5C bez powrotu do normy
Przerywana (intermittens) - okresy gorączki przedzielone prawidłową temp
Okresowa - w regularnych odstępach czasu
FWS -
fever without source -
gorączka bez uchwytnej przyczyny
Trwa >7 dni, a wywiad ani badanie fizykalne nie pozwalają określić jej przyczyny
FUO - gorączka nieznanego pochodzenia
Trwa >7 dni, bez uchwytnej przyczyny po wykonaniu rutynowych badań laboratoryjnych
(myśl o ch. Kawasaki, L-C, ch. reumatoidalnej, nowotworze)
Hematokryt - normy i kiedy zaburzenia
stanowi frakcję objętościową erytrocytów
w krwi pełnej
Zmniejszenie Ht: <30% - niedokrwistości, przewodnienie, ciąża
Zwiększenie Ht: >50% - nadkrwistości wtórne (przewlekłe infekcje, sinicze wady, ch. płuc), nadkrwistości pierwotne, wstrząs, odwodnienie
MCV - norma
Średnia objętość krwinek czerwonych
Norma 80 –92 fl-normocyty
Makrocytoza
MCV > 92 fl -niedokrwistość megaloblastyczna (wit. B12 i kw.foliowy) -noworodki, z Downa -niedokrwistości aplastyczne -niedoczynność tarczycy -po splenektomii
Mikrocytoza:
MCV <80fl -niedokrwistość hipochromiczna, syderopeniczna -sferocytoza wrodzona, talasemie -przewlekłe zakażenia
MCH
Średnia masa
Hb w krwince czerwonej
Norma: 27-32pg
Obniżenie - niedokrwistości mikrocytarne i niedobarwliwe
Zwiększenie - niedokrwistości makrocytarne
MCHC
Średnie stężenie Hb w krwince czerwonej
Norma: 32-38 g/dl (lub 20-24mmol/l)
Obniżenie - niedokrwistość hipochromiczna
Zwiększenie - sferocytoza wrodzona
Retikulocyty - norma, kiedy zmniejszona l/zwiększona l
Wskaźnik aktywności erytropoetycznej szpiku
N: 5-15‰
Zmniejszenie liczby - niedokrwistości aplastyczne
Zwiększenie liczby - niedokrwistości hemolityczne, leczenie preparatami Fe, stan po krwotoku
Krwinki białe - norma
N: 4tys-12tys/mm3
Przesunięcie w lewo/prawo rozmazu białych krwinek
Podwyższenie stosunku młodych neutrofili do wielosegmentowych - przesunięcie w lewo
(np. promielo-2, mielo-4, p-21, s-62, eo-1, l-8, m-2%)
Przesunięcie w prawo:
(np. s-8, eo-3, l-82, m-7)
Płytki krwi - norma
150tys-400tys/mm3
Pierwsze skrzyżowanie krwinek białych:
między 4 a 7 dniem życia
Zmniejszenie l. neutrofilów, zniknięcie z rozmazu krwi młodszych form granulocytów
Zwiększenie l. limfocytów - 60%
Zmniejszenie ogólnej liczby leukocytów
Niedokrwistość fizjologiczna u wcześniaków
Początek:
ok. 5 –7 dnia
Czas trwania : do 5–8 tygodnia
•Przyczyna–brak Erytropoetyny
•Czynniki nasilające: -skrócenie czasu przeżycia erytrocytów -szybki przyrost masy ciała -niedobór wit. E .
Drugie skrzyżowanie krwinek białych:
4-6 rok życia
Zwiększa się przewaga neutrofilów nad limfocytami (60%:40%)
Niedokrwistość z niedoboru Fe małych dzieci - kiedy, przyczyny
Typowy wiek ujawnienia: 6m.ż-2r.ż
Wyczerpanie się zapasów Fe od matki
Intensywny wzrost
Niedostateczna podaż w diecie
Niedokrwistość z niedoboru Fe małych dzieci - co w badaniach
•mikrocytoza erytrocytów
•obniżenie stężenia Fe i Ferrytyny w surowicy krwi
•zwiększenie TIBC
•brak syderocytów, syderoblastów i złogów
hemosyderyny w szpiku
Czas krzepnięcia - norma
4-10min
INR - norma
0,9-1,2
APTT - czas protrombinowo-kefalinowy - norma
37-46s.
fibrynogen - norma
1,5-3,5 g/l
Które węzły chłonne są wyczuwalne u osoby zdrowej?
Podżuchwowe
Pachowe
Pachwinowe
Co się dzieje w grudkach chłonnych?
Aktywacja i proliferacja limf. B w odpowiedzi na Ag
Najczęstsza przyczyna powiększenia węzłów chłonnych
Fizjologiczny wyraz reaktywności immunologicznej w wieku dziecięcym
Od ilu cm mówimy o powiększonych węzłach chłonnych?
Jeżeli największy wymiar przekracza 1cm
Wyjątki:
Zauszne, nadobojczykowe, dołu łokciowego: >0,5cm
Pachwinowe: >1,5cm
Podział limfadenopatii ze względu na zajęty obszar
*Miejscowa – jeden region anatomiczny
(zwykle spowodowana przez zakażenia i stany zapalne)
*Regionalna –obejmuje 2 lub 3 regiony
*Uogólniona –obejmuje 4 lub więcej regionów
(zwykle zakażenia krwiopochodne, choroby nowotworowe, choroby spichrzeniowe)
Zapalenie węzłów chłonnych z tendencją do rozmiękania i tworzenia przetok w:
gruźlicy, tularemii, chorobie kociego pazura, nieswoistym ropnym zapaleniu węzłów chłonnych
Powiększenie węzłów chłonnych w chorobach autoimmunologicznych - jakich?
RZS SLE Zapalenie skórno-mięśniowe Ch. Sjogrena Ch. Stilla
Powiększenie ww.chłonnych w jakich chorobach metabolicznych i spichrzeniowych?
choroba Gauchera choroba Niemanna-Picka choroba Fabry’ego choroba tangierska ostra hipertriglicerydemia choroba Kimura