Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Pediatria > NTK u dzieci i młodzieży > Flashcards

NTK u dzieci i młodzieży Flashcards

1
Q

Częstość wykonywania pomiarków CTK u dzieci:

A

<3r.ż. w wybranych grupach ryzyka

>3r.ż. co najmniej 1/rok

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Pozycja przy pomiarze CTK, posiłek, aspekty techniczne pomieszczenia

A
  • siedząca, po uprzednim 5-10minutowym odpoczynku
  • nie spożywać posiłków, napojów, leków wpływających na CTK
  • gabinet ogrzany (20-25C)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Technika pomiaru:

A
  • mankiet na PKG podpartej, zgiętej w stawie łokciowym (mankiet na wysokości serca)
  • szerokość mankietu co najmniej 40% długości ramienia (długość gumowej części - między 80-100% obwodu ramienia)
  • dolna krawędź mankietu 2cm powyżej dołu łokciowego
  • mankiet napełnić do wartości 20-30mmHg powyżej spodziewanej wartości skurczowego ciśn.tętn.
  • prędkość opróżniania mankietu nie przekracza 2-3 mmHg na uderzenie serca
  • słuchawka stetoskopu nie dotyka mankietu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Najbardziej miarodajna metoda pomiaru CTK:

A

OSŁUCHOWA!!

za pomocą aparatu rtęciowego (ale one nie są używane C: więc aparaty aneroidowe po kalibracji - to te standardowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Które tony Korotkowa dla ciśnień?

A

skurczowe - K1

rozkurczowe - K5

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Rozpoznaliśmy NT przy użyciu aparatu oscylometrycznego, potwierdzać to jakoś?

A

Yis, osłuchowo

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Podział NT ze względu na przyczynę

A
  • pierwotne=idiopatyczne (przyczyna nieznana) (>6r.ż. zaczyna przeważać, najczęstsza przyczyna u młodzieży)
  • wtórne (towarzyszy jednostce chorobowej) (do 6 r.ż. główna przyczyna NT)
  • monogenowe (mutacja jednego genu)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Najczęstsze przyczyny nadciśnienia w zależności od wieku:

A

Niemowlęta:

  1. oddechowa
  2. nerkowa
  3. leki (kofeina, teofilina, krople oczne)

przedszkolne (1-5r.ż.)

  1. i 2. jw.
  2. Pierwotne

Szkolne (6-12r.ż.)

  1. Pierwotne
  2. Nerkowe
  3. Neurologiczne

Nastolatki (13-19r.ż.)
1 i 2 jw.
3. Leki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Główne determinanty CTK u noworodków: (2)

A
  • masa urodzeniowa u zdrowych noworodków

- wiek postkoncepcyjny u wcześniaków

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Częstość NT u noworodków

A

0,2-0,3% u zdrowych donoszonych

0,8-1% u pacjentów OITN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Noworodki są szczególnie narażone na rozwój powikłań:/najczęstsze przyczyny NT u niemowląt:

A

zakrzepowych, więc często zakrzep t./ż nerkowej jest częstą przyczyną NT

inne przyczyny: wady ukł. moczowego, CoAo, dysplazja oskrzelowo-płucna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Najczęstsze przyczyny NT u niemowląt:

A

wrodzone wady nerek, choroby nerek i naczyń nerkowych, CoAo, przyczyny jatrogenne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Grupy ryzyka wystąpienia NT u dzieci <3r.ż. (7)

A
  • obciążony wywiad okołoporodowy: wcześniactwo, mała masa urodzeniowa, intensywna terapia w okresie okołoporodowym
  • WWS (szczególnie CoAo)
  • nawracające ZUM, choroba nerek i/lub układu moczowego
  • nowotwory
  • transplantacja narządów, przeszczep szpiku
  • leki podwyższające CTK
  • wzrost ciśn. śródczaszkowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Grupy ryzyka NT u dzieci >3r.ż. (10 ale 4 nowe)

A
    1. nadwaga i otyłość
  • (+) wywiad rodzinny w kierunku NT
  • ch. nerek i naczyń nerkowych (lub (+) wyw. rodzinny)
  • leki (sterydy, inh. kalcyneuryny, pseudoefedryna), używki
  • CoAo (przed i po zabiegu)
  • ch. endokrynne (tarczycy, nadnerczy, przysadki, przytarczyc)
  • stan po przeszczepie narządów miąższowych lub szpiku
  • stan po nowotworze
  • obciążony wyw. okołoporodowy
  • wzmożone ciśn. śródczaszkowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Objawy kliniczne NT:

A

(długo może przebiegać skąpoobjawowo)
!Bóle głowy, zawroty głowy
!Krwawienia z nosa

Męczliwość, obniżona wydolność
Duszność
Trudności z koncentracją
Zaburzenia nastroju
Neurologiczne (drgawki, porażanie n.VII, zab. widzenia, utrata wzroku, zab. świadomości, utrata przytomności, objawy udaru)
Objawy niewyd. serca lub nerek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Rozpoznanie NT - kryteria

A

ciśnienie skurczowe i/lub rozkurczowe >=95 centyla dla wieku, płci i centyla wzrostu z pomiarów podczas 3 niezależnych wizyt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jakie siatki centylowe w przesiewowym rozpoznawaniu NT?

A
  • może być aparat oscylometryczny + polskie normy

- gdy pomiary podwyższone: metoda osłuchowa+amerykańskie siatki centylowe dla CTK i wzrostu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Jakie wartości CTK są normą na siatkach?

A

<90 centyla to norma

90-95 centyl to ciśnienie wysokie prawidłowe (lub u młodzieży BP>=120/80)

> =95 centyla to ciśnienie podwyższone:
>=95 centyl do 99 centyla +5mmHg: NT stopnia 1
=99 centyla +5mmHg: NT stopnia 2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Definicja - nadciśnieniowy stan pilny

A

nagły wzrost CTK bez objawów dysfunkcji narządowej OUN, nerek, ukł. krążenia
-pacjent wymaga leczenia hipotensyjnego p.o. z obniżeniem CTK o 25% w ciągu 24h

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Definicja - nadciśnieniowy stan nagły=naglący

A

nagły wzrost CTK (o 50%>normy lub >180-120mmHg) z objawami dysfunkcji narządowej OUN, niewyd. nerek lub ukł. krążenia
-pacjent wymaga pilnej hospitalizacji w OIT oraz leczenia hipotensyjnego i.v. z obniżeniem CTK o 25% w ciągu 6-8h

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

NT u młodzieży (>16 r.ż.) - kryteria

A

> 140/90

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

24h ambulatoryjny pomiar ciśnienia(ABPM) - w jakim celu?

A
  • wykluczenie NT białego fartucha
  • potwierdzenie NT przed leczeniem farmakologicznym
  • kontrola skuteczności leczenia (szczególnie u chorych z PChN lub cukrzycą)
  • poszukiwanie przyczyn nieskuteczności leczenia farmakologicznego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Nadciśnienie tętnicze maskowane (ukryte)

i białego fartucha - kryteria

A

NT maskowane:
w gabinecie <90centyla
24h(ABPM) - >=95 centyla

NT białego fartucha:
w gabinecie >=95 centyla
24h(ABPM) - <95 centyla

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jakie trzy cele mamy po potwierdzeniu NT?

A

Wszystkie realizujemy naraz:

  1. Diagno przyczyny NT (pierwotne/wtórne)
  2. Dodatkowe czynniki ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych
  3. Diagno subklinicznych powikłań narządowych (OUN, ukł. krążenia, nerki)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Przyczyny NT w 1-6r.ż.
choroby nerek i naczyń nerkowych, CoAo, nowotwory, | przyczyny endokrynne, jatrogenne(rzadko)
26
6-10 r.ż. - przyczyny NT
Choroby nerek, nadciśnienie pierwotne samoistne, ch. naczyń nerkowych, CoAo
27
Nastolatki, 12-18r.ż. - przyczyny NT
Nadciśnienie pierwotne samoistne, przyczyny jatrogenne, | ch. nerek, przyczyny endokrynne(rzadziej)
28
Pierwszy etap diagnostyki przyczyn NT:
- wywiad (rodzinny, okres okołoporodowy, przebyte choroby!) - bad. fizykalne - morfologia, bad. ogólne moczu z oceną albuminurii, posiew moczu, kreatynina, eGFR, jonogram, kwas moczowy, stęż. glukozy na czczo, lipidogram - USG jamy brzusznej - echo - też dno oka - może być polisomnografia gdy zaburzenia snu
29
Postać soli i pieprzy w nerce w USG - char. dla:
wrodzonej autosomalnej recesywnej wielotorbielowatości nerek (ARPKD)
30
Jakie objawy w wywiadzie wskażą na chorobę nerek?(4)
trudności w oddawaniu moczu, wzmożone pragnienie, wielomocz, krwiomocz
31
Jakie objawy w wywiadzie mogą wskazywać na pheochromocytoma?(4)
Kołatanie serca, nadmierne pocenie, gorączka, bladość
32
Jakie substancje (/używki) podnoszą ciśnienie?(6)
amfetamina, steroidy anaboliczne, kokaina, kofeina, pseudoefedryna, doustne środki antykoncepcyjne
33
Jakie leki immunosupresyjne mogą podnieść CTK?(2)
cyklosporyna, takrolimus
34
Plamy typu kawy z mlekiem mogą świadczyć o:
neurowłókniakowatości
35
Twarz elfa może być w:
z. Williamsa
36
Nieprawidłowe narz. płciowe mogą być w
wrodzonym przeroście nadnerczy
37
Bladość, wzmożona potliwość, niepokój, tachykardia, zab. snu są char. dla
guza chromochłonnego
38
Niskorosłość może świadczyć o:
PChN
39
Guz w jamie brzusznej - diagno różnicowa(5)
``` guz Wilmsa torbielowatość nerek guz chromochłonny neuroblastomę wodonercze ```
40
U kogo oceniamy dodatkowe czynniki ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych i wczesnych powikłań narządowych?
u dzieci z NT i z wysokim prawidłowym(u których istnieją dodatkowe czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego)
41
Dodatkowe czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u dzieci z NT i prawidłowym wysokim CTK:(5)
- nadwaga i otyłość - wrodzone/nabyte zab. lipidowe (hiperlipidemie rodzinne, z. metaboliczny, leki np. tiazydy, b-blokery) - zab. gospodarki węglowodanowej (hiperinsulinemia, nietol. glukozy, cukrzyca) - ch nerek (PChN) - (+) wywiad rodzinny w kierunku wczesnego występowania schorzeń układu krążenia
42
Ocena wczesnych powikłań narządowych NT obejmuje:
- echo z oceną przerostu LK (95 centyl) - dno oka - ocenę eGFR i albuminurii
43
Im wyższe NT, tym większe prawdopodobieństwo, że jest to nadciśnienie:
wtórne (i jest większe reyzyko rozwoju powikłań nadciśnienia) -> więc w 2 stopniu NT - skierować do specjalisty i leczyć hipotensyjnie
44
Stopień 1 NT - po kolei postępowanie od 1 wizyty
Jak nam wyjdzie za wysokie ciśnienie to zapraszamy na kolejne wizyty Jak jest NT to proces diagnostyczny+ocena powikłań Leczenie: Wtórne NT -> leczenie przyczyny (jeżeli nie wystarcza to włączyć leki hipotensyjne) Pierwotne NT -> zmiana stylu życia, prawidłowe BMI (jak nie wystarcza to leki hipotensyjne)
45
Wysokie prawidłowe NT - postępowanie
Zmiana stylu życia, edukacja | Powtórny pomiar CTK po 6 m-cach
46
Częstość występowania NT przy BMI >=95centyla(otyłość)
1/3
47
Jakie badania (dot. gosp. węglowodanowej) musimy zrobić u dziecka z NT w przebiegu otyłości/nadwagi?
OGTT, kontrola stęż. insuliny
48
Czynniki ryzyka OBS
Otyłość, przerost migdałka gardłowego, wcześniactwo, bud. anatomiczna (zwiększony opór w DO), bierne palenie
49
Wpływ nasilenia OBS na NT: Ile % dzieci z ciężkim OBS ma NT?
52%
50
OBS - patomechanizm rozwoju NT i uszk. narządowych
Liczne epizody hipoksemii i hiperkapni, mikrowybudzenia, zmiany w ciśnieniu wewnątrz KP ->aktywacja stresu oksydacyjnego, stanów zapalnych, aktywacja RAA (i ukł. sympatykomimetycznego) ->NT, udary, przerost LK serca, arytmie, niewyd. serca
51
Co poprawi kontrolę leczenia ciśnienia tętniczego u dzieci z OBS?
CPAP na noc
52
Rozpoznanie przerostu LK serca jest wskazaniem do:
rozpoczęcia leczenia farmakologicznego (no bo są już powikłanka NT...)
53
U każdego dziecka z NT lub wysokim prawidłowym wprowadzamy leczenie
niefarmakologiczne: 1. Redukcja m.c. (przy nadwadze/otyłości) 2. Regularna aktywność 3. Zdrowa dieta (np. redukcja podaży sodu: - do 1,2g/d w wieku 4-8lat - do 1,5g/d >8r.ż.) 4. unikanie alkoholu, papierosów
54
Zjawisko trackingu mówi o:
ciśnienie w dzieciństwie przeniesie się na ciśnienie w dorosłym życiu (no i nie tylko ciśnienie - też otyłość i hiperlipidemia) - mogą być powikłania jak to tak długo trwa...
55
Leczenie farmakologiczne u pacjentów z otyłością i NT
ACEI (inh. konwertazy angiotensyny) ARB (blokery receptora angiotensyny = sartany) ->hamują RAA, zmniejszają stres oksydacyjny blokery kanału wapniowego - znoszą wazokonstrykcję >:// b-blokery i diuretyki - działania uboczne na zab. metaboliczne - niewskazane do leczenia NT w otyłości
56
Kiedy rozpoczynamy farmakologiczne leczenie NT?
- wtórne NT - objawy uszk. narządowego NT - objawowe NT - NT towarzyszące cukrzycy (t.1 i 2) - NT samoistne, u których 6-miesięczne leczenie niefarmakologiczne nie przyniosło efektu
57
Cel leczenia farmakologicznego NT u dzieci bez PchN:
CTK <90 centyla (no czyli norma...)
58
Cel leczenia farmakologicznego NT u dzieci z PchN bez białkomoczu
obniżenie średniego ciśnienia tętniczego (MAP) (24h ABPM?) do 50-90 centyla ->zwalnia progresję PchN
59
Cel leczenia farmakologicznego NT u dzieci z PchN i białkomoczem (>0,5g/d)
obniżenie średniego ciśń. tętniczego (MAP) mierzonego 24h(ABPM) <50 centyla ->zwalnia progresję PchN
60
Algorytm postępowania farmakoligcznego u dzieci z NT (bez konkretnych grup leków)
Monoterapia - 1 lek - po 4-6 tyg. CTK nadal wysokie: a. ten sam lek w pełnej dawce (jak nadal wysokie to leczenie skojarzone 2-3 leki) b. zmień na inny lek (jak nadal wysokie to leczenie skojarzone 2-3 leki lub monoterapia w pełnej dawce) Lepiej mieszać leki w miałych dawkach niż na fulla ładować jeden(działania niepożądane)
61
U niemowląt i małych dzieci mamy duże doświadczenie ze stosowaniem (...) w NT:
enalapryl (ACEI)
62
U dzieci z PchN jest duże doświadczenie ze stosowaniem (...) w NT
ramipril (ACEI)
63
ARB (sartany) - jakie są dobrze przebadane u dzieci?
- kandesartan | - walsartan
64
Blokery kan. wapniowego stos. u dzieci (1):
amlodypina 1x/d (ale u niemowląt 2x/d bo szybciej metabolizują)
65
b-bloker o przedłużonym działaniu u dzieci z NT:
metoprolol
66
Zalecane połączenia leków w terapii skojarzonej NT:
ARB + diuretyki tiazydowe + blokery kan. wapniowego (ALE NIE ŁĄCZYĆ ARB I ACEI -> hiperkaliemia, AKI, hipotensja) ACEI + diuretyki tiazydowe + blokery kan. wapniowego diuretyki i blokery kan. wapniowego się lubią
67
Kiedy mówimy o opornym na leczenie NT?
Gdy pomimo trójlekowej terapii (w tym diuretyku w pełnych dawkach) oraz zmiany stylu życia nie mamy docelowych wartości skurczowego i/lub rozkurczowego CTK
68
Kiedy dziecko z NT wymaga pilnej interwencji (OIT)?
kiedy ma objawy: - ostrego uszkodzenia OUN - niewydolności serca lub nerek
69
Kiedy dziecko z NT wymaga pilnego skierowania do leczenia i diagnostyki w oddziale specjalistycznym?
kiedy ma NT i objawy kliniczne(inne niż ostre uszk. OUN, niewyd. serca, niewyd. nerek)
70
Stany naglące w NT:(przykłady)
Najczęściej: encefalopatia nadciśnieniowa, NT okołooperacyjne Rzadziej: NT zw. z amfetaminą, kokainą, LSD; przełom nadciśnieniowy w guzie chromochłonnym nadnerczy
71
Przyczyny ostrego(przejściowego) wzrostu CTK u dzieci
dominują ch. nerek (np. rzut choroby systemowej w toczniu czy zapaleniach naczyń, AKI np w przebiegu gwałtownie postępującego KZN, w zakrzepie żył nerkowych) ``` Inne: Przyczyny neurologiczne (np.wzrost ciśnienia śródczaszkowego) Leki (NLPZ, doustne antykoncepcyjne, sympatykomimetyki, za duże dawki erytropoetyny, alkohol) ```
72
Przyczyny stanu naglącego w NT u niemowląt i dzieci <12 r.ż.
Przeważają ch. nerek i naczyń nerkowych Mogą być też guzy (np. pheochromocytoma), ch. endokrynologiczne, CoAo
73
Przyczyny stanu naglącego w NT u młodzieży
Przeważa NT pierwotne Inne: uzależnienia, sterydy anaboliczne + to co u młodszych
74
Jakie leki hipotensyjne zastosujemy w stanach naglących u dzieci?
dożylne, krótkodziałające o szerokim zakresie dawek: W OIT najczęściej - nitroprusydek sodu, esmolol (krótkodział. b-bloker) Poza OIT możemy stosować- labetalol(a,b-bloker) Jak nie mamy tych to w drodze na OIT zabezpieczamy dziecko kaptoprylem p.o

Pediatria (28 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions