Week 12 - Hc. 3: Therapie van perifeer vaatlijden Flashcards
Intstabiele plaque
Ontstaat door schade aan de vaatwand (intima) door o.a. stress en nicotine
Reactie die plaatsvindt door beschadiging vaatwand
Macrofagen/WBC/Inflammatoire mediatoren infiltreren en die oxyderen het LDL -> foam cellen -> progressie van atherosclerose -> vicieuze cirkel
Necrose van foam cellen
- Soms stabiel met fibreuze kap
- Soms ruptuur -> stollingsreactie -> bloedstolsel om ‘gat te dichten’ -> vernauwing of zelfs afsluiting van vat
Goede cholesterol waarden
- LDL: onder de 2,4
- HL: eigenlijk zo hoog mogelijk
- Je wilt je totale cholesterol/HLD onder de 5 hebben
Waar vindt de meeste aderverkalking plaats
In de splitsingen van de vaten. Hier ‘botsen’ de rode bloedcellen tegen de vaatwand aan. Verder kan het ook zijn bij punten waar er veel beweging is -> bijv. in de lies omdat daar veel beweging is en het vat dus veel te verduren krijgt.
Risicofactoren perifeer vaatlijden
- Roken
- DM
- Hypertensie
- Hypercholesterolemie
- Familiaire belasting
- Geslacht
Presentatie van de patiënt met perifeer vaatlijden
- Etalagebenen: verzuring van de spieren
- Niet genezende wonden
- Acute vaatafsluiting
Etalagebenen: Fontaine classificatie
- Stadium 1: geen klachten
- Stadium 2: Cladicatio (etalagebenen)
-> A: >200m
-> B: < 200m - Stadium 3: rustpijn/nachtpijn
- Stadium 4: wonden, weefselverlies
Aanvullend onderzoek perifeer vaatlijden
- Doppler
- Teendruk
- Enkel/arm index
- MRA
- CTA
- Angiografie
Verschillende soorten uitslagen van Doppler
- Trifasisch
- Bifasisch
- Monofasisch
Enkel/arm index resultaten
- 1,2-0,9: Geen klachten
- 0,9-0,35: Claudicatio intermittens
- 0,6-0,25: Rustpijn
- 0,35-0,05: Weefselverlies
Duplex
- Lumen
- Stroomsnelheid
- Signaal
Verschillende stadia perifeer vaatlijden
- Stadium 1: Geen klachten
- Stadium 2: Claudicatio (A >200m, B <200m)
- Stadium 3: rustpijn/nachtpijn
- Stadium 4: Wonden, weefselverlies
Behandeling perifeer vaatlijden
Conservatief: Stadium 1 en 2
Endovasculair/operatief: Stadium 3 en 4 (en 2)
Conservatieve behandeling perifeer vaatlijden
- Stoppen met roken
- Medicamenteus
-> Clopidogrel
-> Statine - Looptraining (6 maanden)
-> Stimulerend effect collateralen
-> Efficiënter spiermetabolisme
PTA bij perifeer vaatlijden
Percutaneous transluminal angioplasty:
- Dotterbelandeling
- Afsluiten prikgat: angioseal of drukverband
OK bij perifeer vaatlijden
- Liesdesobstructie (TEA)
- Bypass
-> Fem Fem crossover
-> Perifere bypass - CERAB
- Amputatie
CERAB
- Endovasculaire optie voor een aortabifemorale bypass
- Of: een EVAR voor stenoserend lijden
Reden voor amputatie
- Vasculaire 55%
-> Perifeer vaatlijden
-> geen revascularisatie opties
-> Vaak icm DM (30-40%) - Trauma 45%
- Maligniteit 2%
Welke amputaties mogelijk
- Teen
- Voorvoet
- Onderbeen
-> Door knie
-> Onder knie - Bovenbeen
Prognose bij amputatie
Bij perifeervaatlijden
- 50% binnen 5 jaar overleden
- Slechtere prognose dan oncologische patiënten
Bij perifeer vaatlijden + DM
- 50% binnen 2-3 jaar amputatie andere zijde
Teen amputatie prognose
- 25-50% uiteindelijk nog een amputatie
- 35% binnen 1 jaar hogere amputatie
Onderbeen amputatie prognose
- Door de knie of onder de knie
- 10-20% uiteindelijk nog een amputatie
Complicaties amputatie
- (fantoom)pijn 5-85%
- Infectie/wonddehiscentie 20%
-> roken, DM, obesitas - Cardiaal 10%
-> 3% MI - Overlijden <30 dagen 3-18%
Na behandeling amputatie
Lopen/belasting
- Volledige genezing (>6 weken)
Bovenbeen vs. onderbeen
- 50% meer energie nodig bij bovenbeen
- <10% ouderen loopt na BBA
- 25% ouderen loopt buiten na OBA
