W2VO4: Absorptie van vitamines en sporenelementen

Question 1

Absorptieproces vitamine B12

Answer 1

1. Eiwit-B12 complex afbraak in de maag
2. B12 bindt aan R-proteïne
3. In dunne darm afbraak RP door proteases
4. B12 bindt aan IF
5. B12-IF bindt aan receptor op darmcel
6. Endocytose van B12-IF-receptor complex
7. Lysosoom zorgt voor afbraak IF, vrije B12 naar bloedbaan
8. Opgeslagen in lever

Question 2

B12 deficiëntie

Answer 2

• macrocytaire anemie
• verstoorde aanmaak bloedcellen in het BM
• onbalans in rijping van cytoplasma en kernen
• minder cellen, abnormaal groot
• aantasting myelineschede

Question 3

Oorzaken B12 deficiëntie

Answer 3

• lage inname
• verstoorde eiwitafbraak, lage maagzuursecretie
• verlies receptor (zit alleen in terminale ileum)
• verlaagde IF productie bij verlies pariëtale cellen

Question 4

Vitamine D functies

Answer 4

• stimuleert opname calcium door de darm
• verlaagt uitscheiding calcium via urine
• belangrijk voor mineralisatie beenweefsel

Question 5

Opname vitamine D

Answer 5

• lipofiel: opgelost in vet van de voeding, eerst lipolyse en vorming van gemengde micellen
• opname in de darmcel via diffusie: micellen zijn water oplosbaar en diffunderen door de mucuslaag

Question 6

Vitamine D gereguleerde calcium absorptie

Answer 6

• in duodenum en proximale jejunum
• vitamine D is lipofiel: receptor zit in de cel -> bindt aan DNA, zorgt voor genexpressie
• Vit D stimuleert transcriptie van genen die coderen voor ECaC, calbindine en Ca-ATPase: meer eiwit, meer Ca-opname

Question 7

IJzer

Answer 7

• essentieel voor oa oxidatieve fosforylering, O2 transport
• toxisch in hoge concentraties: opname wordt afgestemd op lichaamsbehoefte
• terugkoppelingsmechanisme

Question 8

Hemochromatose

Answer 8

• hoge ijzeropname
• geen/minder sturing door Fe3+ in het bloed
• depositie van ijzer in organen
• huid kleurt brons kleurig
• mutatie HFE gen

Question 9

Fe2+ opname

Answer 9

• proximale dunne darm
  1. ferritine bindt Fe2+ irreversibel
  2. export via ferroportine, zorgt voor lage Fe2+ concentratie in de cel
  3. oxidatie
  4. transferrine (TF): eiwit in bloed, bindt Fe3+ en transporteert

Question 10

Regulatie ferroportine

Answer 10

• Fe3+-TF bindt aan een receptor op de levercel -> stimulatie van hepcidine -> bindt aan FP -> induceer receptor-gemedieerde endocytose -> Fe2+ transport via FP stopt
• hepcidine remt de ijzeropname in de darm