Urineweginfecties Flashcards
Definities:
bacteriurie
significantie bacteriurie
asymptomatische bacteriurie
uropathogenen
urineweginfecte
urineweginfectie: bacteriurie met klinische verschijnselen passend bij een UWI, zonder klachten is het dus geen UWI.
2 type urineweginfecties
Weefselinvasie heb je alleen bij een hoge UWI
Indeling urineweginfecties
cystitis zit dus in de blaas–> lage UWI
en met weefselinvasie–> hoge UWI
deze indeling in 4 groepen wordt gemaakt omdat dit invloed heeft op de behandeling
epidemiologie UWI (verschil man en vrouw)
Belangrijkste uropathogenen in huisartsen praktijk
Waarom vrouwen vaker UWI dan mannen
risicofactoren UWI
Deze bacterien zijn commensale bewoners in de darmen, ze lopen omhoog (na poepen) de urinewegen in en veroorzaken daar een infectie
vrouwen hebben vaker een UWI dan mannen omdat de uretrha veel korter is
risicofactoren: colitis of gebruik van condoom met spermadodend glijmiddel–> zorgt voor verandering van commensale flora
Pathogenese UWI
Ontstaat door rediduvorming van urine in de blaas, hier kunnen bacterien goed in vermenigvuldigen.
obstructie komt vaak voor bij ouderen, maar kan ook door zwangerschap
predisponerende factoren UWI
anatonomische afwijkingen:bij 1/3 van alle kinderen die UWI’s ontwikkelen is sprake van vesico-uretrale reflux. Door kleppen in urethra, is de weerstand bij het ledigen van de blaas groot en gaat de urine terug naar de nieren. Dit kan leiden tot nierschade. Bij kinderen gaat dit meestal vanzelf over in de loop van de tijd. Wel altijd op alert zijn bij kinderen die een UWI hebben.
Wat voor bacterien zijn enterobacterales?
Hoe hechten ze aan de blaas?
Werking cranberry sap?
Gram negatieve staven met fibriae en pili (draadjes), dit zijn receptoren waarmee ze zich kunnen vastgrijpen aan eiwitcomplexen in de mucosa van de blaas. Hier vermenigvuldigen ze zich. Doordat ze vastzitten blijven ze zelfs zitten bij blaaslediging.
Cranberrie sap zorgt voor een andere pH in de urine–> bacterien kunnen minder goed vastgrijpen aan de mucosa en worden sneller uitgeplast.
Hematogene verspreiding bij UWI
tubercalose en candida (gist) kunnen zich hematogeen verspreiden en zorgen voor nierabcessen.
Maar dit is wel veel minder frequent want 95% van uwi’s wordt veroorzaakt door enterobacterales vanuit de darmen.
Klachten bij cystitis
Als er wel een veranderde fluor is dan is de oorzaak vaan een soa of gist klachten in de vagina
LO bij UWI
Hoeft dus niet altijd alleen bij redenen op plaatje
mannen: altijd kijken naar buik om te kijken of er een retentieblaas is en naar uitwendige genitalien kijken.
Kinderen: kijk naar dehydratie, obstipatie of retentieblaas. Bij kinderen komt UWI minder vaak voor, dus je hebt sneller dat er een achterliggende oorzaak voor is.
Dipstick UWI
nitriet: normaal zit er nitraat in de urine, maar de bacterien die uwi veroorzaken zetten dit om in nitriet.
leukos: omdat er een infectie is komt het afweersysteem om gang
Flowcytometrie UWI
Hiermee kijk je naar het urinesediment
je telt de aanwezige cellen en bacterien en eventueel kunnen kristallen in kaart worden gebracht.
In het zh wordt vaak alleen dit gedaan en de stap met de dipstick overgeslagen.
Valkuilen van dipstick en sediment
Dus als je geen leuko’s hebt–> kans op UWI klein en als je ze wel hebt kan je het hebben maar kan ook door iets anders komen.
niet alle bacs kunnen nitraat omzetten in nitriet omdat ze geen nitraatreductase hebben, dus zonder nitriet in urine kan je nogsteeds UWI hebben
Bij katheter is dipstick niet betrouwbaar, omdat er door de katheter altijd leuko’s en bacs gevonden worden
flowchart UWI
indicaties voor kweek en gevoeligheidsbepaling
kweek en gevoeligheidsbepaling, hoe urine opvangen?
midstream: eerst plassen dan stoppen en dan in potje plassen–> om commensale genitale flora weg te spoelen eerst
plaszakje: hier wel contaminatie met commensale genitale flora
kweek en gevoeligheidsbepaling
Op een agarplaat worden de bacterien gekweekt
Moet je ongecompliceerde infectie behandelen met antibiotica?
Vergeleken met placebo zijn mensen die ab krijgen sneller genezen en zijn de bacterien sneller verdwenen. Maar dit geeft wel meer bijwerkingen.
Als ab niet nodig is kan je dus in overleg met de pt een afwachtend beleid hanteren. Dan veel water dringen om bacs weg te spoelen.
Vaak wordt er een uitstelrecept voorgeschreven–> pt kan dit zelf ophalen als ze niet vanzelf opknappen.
behandeling cystitis (antibiotica)
nitrofurantoine wordt door het lichaam gelijk uitgescheiden en werkt alleen in de urine, dus heeft geen invloed op andere weefsels
risicogroepen is bv zwangeren en mannen
Behandeling bij UWI met tekenen van weefselinvasie (antibiotica)
Wanneer pt verwijzen naar de 2e lijn?
behandeling urosepsis
antibiotica bij urosepsis
