tolerantie en auto-immuniteit Flashcards
wat is immunologische tolerantie en wat zijn centrale tolerantie en perifere tolerantie
Immunologische tolerantie voorkomt reactiviteit tegen auto-Ag
Gecontroleerd niet reageren van lymfo’s op (auto)Ag waartegen potentieel een reactie kan plaatsvinden, Ag-specifiek en via 2 mechanismen:
- Centrale tolerantie inductie (deletie) in primaire lymfoïde organen: BM en T
- Perifere tolerantie inductie (anergie, supp) in sec lymf organen: milt, LK, MALT
anergie
inactivatie lymfo’s door binding van (auto)Ag aan de Ag-receptor in afwezigheid van co-stimulatoire signale
signaal 1 zonder signaal 2
wat doen perifere auto-reactieve T-cellen
Perifere auto-reactieve T-cellen kunnen met hun auto-reactieve TCR auto-Ag’s zien, gepresenteerd door MHC maar dat levert geen reactie op want geen co-stimulatie
wat doen Treg en hoe (4)
Treg kunnen in de periferie actief ontsnapte auto-reactieve T- en B-cellen onderdrukken door:
- Deprivation van groeifactor = wegvangen GF IL-2 door hoog affine receptor CD25
- Expressie van CTLA-4: hoge aff voor CD80 en CD86, hoger dan de CD28-R voor activatie
- Uitscheiding suppressieve cytokines: IL-10 en TGF-ß
- Cytotoxische granzymes productie–> gaten–> lek
doorbraak tolerantie door polyklonale activatie (EBV)
hoe produceren EBV en COVID auto antistoffen
EBV kan B-cel infecteren–> B-cel groter–> extra infecteren door andere virussen en grote B-cellen rijpen uit tot plasmacellen–> prod AS die ze op hun oppervlak hebben = prod van auto-AS
SARS-CoV 2 ook: auto-AS prod door polyklonale activeert immuunsysteem = virus driven bijdragen aan AIZ
doorbraak tolerantie door superantigenen
wat zijn superantigenen en hoe werken ze
SuperAg kunnen onafhankelijk van de peptide die gepresenteerd wordt de MHC en TCR naar zich toe trekken en onafhankelijk van de Ag-herkenning een activatie van die T-cellen geven–> activation induced cell-death–> staphylokokken heeft vrij spel
doorbraak tolerantie door moleculaire mimicry
Moleculaire mimicry: epitoop van AS is geconserveerd in lichaamseigen structuur–> ook auto-AS reactiviteit–> weefselschade
doorbraak tolerantie door bystander activatie
Bystander activatie: normale immuunrespons maar dan kunnen auto-reactieve T- en B-cellen zonder dat ze goede Ag-specifieke signalen ontvangen misbruik maken van het milieu–> expanderen, geactiveerd raken en zo probleem veroorzaken
hoe doorbraak tolerantie door guillain barré
en wat is GBS
en waardoor wordt GBS veroorzaakt (6)
Guillain-Barré (GBS) door moleculaire mimicry: zenuwbeschadiging door kruisreactiviteit want Ag’s op micro-organisme zitten ook op het membraan van zenuwweefsel
GBS: post-infectieuze AI-polyneuropathie: snelle verlamming armen en benen, bij 1/2000–5000 infecties
Door: campylobacter jejuni, HBV, EBV, CMV, zikavirus en microplasma pulmonis
doorbraak tolerantie door immune privileged sites
Immune-privileged site: voor immuunsysteem afgeschermd door barrière zoals bloed-hersen-barrière
T-cel kan niet door BHB–> niet goed gezien (ook bij bloed-testes en bloed-retina barrière)
Maar als barrière door trauma kapot gaat kan immune-privileged site doorbroken worden–> daar aanwezige auto-Ag’s die nooit aan IS zijn geëxposed en waar nooit tolerantie tegen is opgebouwd kunnen immuunrespons opwekken–> probleem in 2e instantie
doorbraak tolerantie door neoantigenen
Neo-Ag: bij geneesmiddelen (antibiotica zoals penicilline)–> plakken aan RBC–> bepaalde bloedgroep Ag worden dan ineens gezien als lichaamsvreemd ipv lichaamseigen want die veranderen (haptenisatie)–> immuunrespons = 1 vd belangrijkste oorzaken van een auto-hemolytische anemie
Of infecties kunnen post-translationeel gemodificeerd worden–> kan ook leiden tot structuren waar geen AS tegen was–> tolerantie doorbroken–> respons opwekken
Sympatische oftalmopathie
- wat is het
- hoe ontstaat het
- wat is het effect
Symp oftalmopathie: doorbraak immune-priv sites en inductie AI-reactiviteit door geen tolerantie
Als Treg niet goed werkt/ er niet zijn–> alle tolerantie-inducerende mechanisme waar de Treg verantwoordelijk voor is vallen weg–> completeert alle mechanismen die de tolerantie onvoldoende laten zijn of doorbreken
kan leiden tot doorschietende immuunrespons
IPEX syndroom:
- wat is het
- welke mutatie
- effect van deze mutatie
IPEX syndroom: immuundysregulatie, polyendocrinopathie, enteropathie, X-gebonden
FOXP3 mutatie–> geen Treg ontwikkeling–> orgaanspecifieke en systemische AIZ
MHC bijdrage aan AIZ ontwikkeling
MHC draagt prominent bij aan ontwikkeling van AIZ door betere presentatie van auto-Ag
mutaties die leiden tot ontwikkeling van AIZ
Mutaties in bepaalde immuunregulatoire genen dragen bij aan de ontwikkeling van AIZ
- FOXP3
- AIRE (minder klonale deletie tbv centrale tolerantie inductie),
- CTLA4 (lage Treg suppressie)
- C1q (gestoorde opruiming apoptotische cellen: C3b fagocytose)
Apoptotische cellen niet opruimen–> cellen worden necrotisch–> immuun stimulatie–> immunologisch2122 respons
auto immuniteit vs auto immuun ziekte
Auto-immuniteit: normale immunologische reactie op lichaamseigen structuren
AIZ: abnormale immunologische reactie op lichaamseigen structuren–> verstoring homeostase–> weefselbeschadiging en functieverlies–> ziekte
spectrum orgaan - systemisch
postulaten van witebky
pathogenese van AIZ en de 4 belangrijkste effector-mechanismen hierbij
verschillende typen auto-antistoffen en klinisch belang van deze aantonen
