Stany artykulacyjne żuchwy Flashcards
Jakie zasadnicze pozycje względem siebie przyjmują łuki zębowe w trakcie ruchów żuchwy?
- w zwarciu (wzajemne kontakty zębów przeciwstawnych)
* w rozwarciu (bez wzajemnych kontaktów zębów przeciwstawnych)
Czym jest artykujacja żuchwy?
ruchy żuchwy w stosunku do szczęki, związane z przemieszczaniem się odpowiadających sobie powierzchni w SSŻ
Czym są stany artykujacyjne żuchwy?
różne położenia i ruchy żuchwy skorelowane z dynamiką mięśniowo-stawową tkanek i narządów US
Czym jest spoczynkowe położenie żuchwy?
odruchowo przyjmowana (bez udziału świadomości), statyczna pozycja żuchwy występująca w stanie fizjologicznej równowagi mięśni żucia, bez kontaktu zębów przeciwstawnych, przy obustronnie jednakowym ułożeniu głów żuchwy (w pionowej pozycji ciała), przesunięte ku dołowi i przodowi od pozycji centralnej
pozycja niezależna od obecności zębów
najczęściej przyjmowana pozycja żuchwy, jest indywidualną cechą osobniczą, następuje nieznaczne przesunięcie żuchwy ku dołowi i przodowi przy swobodnym (bez napięcia), linijnym kontakcie wargi górnej i dolnej
Czym jest szpara spoczynkowa?
wolna przestrzeń między powierzchniami żującymi zębów, kiedy żuchwa jest w położeniu spoczynkowym
wynosi 2-4 mm
Z jakiej pozycji żuchwy rozpoczyna się większość jej ruchów?
z położenia spoczynkowego
Jaką pozycją żuchwy kończy się większość jej ruchów?
położeniem spoczynkowym
Co jest niezbędne do utrzymania położenia spoczynkowego żuchwy?
- równowaga mięśniowa (mięśni przywodzących i odwodzących oraz wysuwających i cofających)
- (niewielkie znaczenie) podciśnienie w przestrzeni Dondersa
Przestrzeń Dondersa - gdzie się znajduje?
powstaje po zamknięciu JU pomiędzy grzbietem języka, podniebieniem, wargami i linią zetknięcia języka z podniebieniem miękkim
Do czego prowadzi nadmierne pomniejszenie lub powiększenie szpary spoczynkowej (nagłe podwyższenie lub obniżenie wysokości zwarciowej)?
zaburza złożony system fizjologicznej równowagi w całym US → zaburzenia neuromięśniowe, stawowe i okluzyjne
Jakie czynniki mogą wpływać na nieznaczną i zwykle przejściową zmianę położenia spoczynkowego żuchwy?
- czynniki zmieniające stan napięcia mięśni (pobudzenie emocjonalne, pozycja ciała, zmęczenie i sen)
- stany patologiczne mięśni żucia i SSŻ
Czym jest spowodowana zmiana położenia spoczynkowego żuchwy związana z wiekiem?
zwiotczeniem mięśni → zwiększenie szpary
Jakie znaczenie ma istnienie szpary spoczynkowej?
odciążenie struktur US (kości, mięśni, więzadeł, ozębnej, SSŻ)
Czym jest relacja centralna?
pozycje przyjmowane przez żuchwę, gdy w SSŻ jest wykonywany ruch obrotowy wokół stawowej osi zawiasowej - głowy stawowe są ułożone centralnie w przedniej części dołu stawowego (z tej niewymuszonej pozycji możliwe jest wykonywanie ruchów bocznych)
Od czego zależy relacja centralna?
od morfologii SSŻ i neuromięśniowej kontroli położenia żuchwy
Kiedy ustalenie relacji centralnej jest trudne?
- w bólowej postaci dysfunkcji US
- w zaburzonej pracy mięśni
- w przypadkach patologicznych zmian wew-stawowych (przemieszczenie krążka, stany zap. i zwyr.)
Jakie jest położenie wyrostka kłykciowego i krążka stawowego w relacji centralnej?
kompleks głowa żuchwy-krążek znajduje się w przednio-górnej części dołu stawowego, sytuując się naprzeciw tylnego stoku guzka stawowego, a krążek przylega do głowy żuchwy swoją najcieńszą częścią pośrednią
Czym jest dotylne położenie kontaktowe?
pozycja żuchwy w relacji centralnej
= położenie dotylne / retruzyjne / więzadłowe
głowy stawowe żuchwy położone są symetrycznie w najbardziej dotylnym położeniu, pozycja żuchwy ograniczona jest przez mięśnie i więzadła (występuje wtedy kiedy cofniemy żuchwę do tyłu, do pozycji ograniczonej przez mięśnie i więzadła), głowy stawowe położone symetrycznie, w najbardziej dotylnym położeniu w dołach stawowych, zęby górnego i dolnego łuku uzyskują pierwsze (niepełne) kontakty w obrębie ich stoków
powtarzalna pozycja żuchwy mogąca stanowić punkt wyjścia w ustaleniu zwarcia centralnego w płaszczyźnie horyzontalnej
dla 10% populacji położenie więzadłowe jest położeniem, w którym żuchwa znajduje się w zwarciu centralnym
Czym jest okluzja centralna?
= zwarcie centralne = okluzja prawidłowa = pozycja mięśniowa = okluzja statyczna = okluzja prawidłowa = maksymalne zaguzkowanie = maksymalna interkuspidacja = pozycja mięśniowa
pozycja żuchwy w maksymalnym zaguzkowaniu zębów przy obustronnie równomiernym skurczu mięśni przywodzących i cofających żuchwę, w której głowy w stawach położone są symetrycznie
Czym jest zwarcie centryczne?
dotylne zwarciowe położenie żuchwy + maksymalne zaguzkowanie + droga poślizgu między tymi położeniami
Czym jest poślizg centryczny?
droga pomiędzy dotylnym położeniem kontaktowym a maksymalnym zaguzkowaniem zębów, wynosząca średnio 0,5-1,5 mm, przebiegająca w linii pośrodkowej ciała
Schemat Posselta - co to?
graniczne ruchy żuchwy w płaszczyźnie strzałkowej (pozycja maksymalnego zaguzkowania, dotylna pozycja kontaktowa, graniczna pozycja osi zawiasowej)
Jaka jest pozycja wyjściowa dla pozacentralnych położeń żuchwy?
okluzja centralna
Które guzki zębów odpowiadają za utrzymanie wysokości zwarcia?
guzki podniebienne zębów górnych i policzkowe zębów dolnych = guzki zwarciowe
Jaki kontakt okluzyjny powinny mieć trzonowe zęby przeciwstawne w płaszczyźnie czołowej?
najlepiej trzypunktowy ABC
punkt A - wewnętrzny stok guzka policzkowego zęba górnego kontaktuje się ze stokiem zewnętrznym guzka policzkowego zęba dolnego
punkt B - wewnętrzny stok guzka podniebiennego zęba górnego kontaktuje się ze stokiem wewnętrznym guzka policzkowego dolnego
punkt C - zewnętrzny stok guzka podniebiennego zęba górnego kontaktuje się ze stokiem wewnętrznym guzka językowego zęba dolnego
Dlaczego zachowanie trzypunktowego kontaktu zębów przeciwstawnych jest takie ważne?
umożliwia fizjologiczne przenoszenie sił okluzyjnych na kość i fizjologiczny nacisk na aparat zawieszeniowy
Czym jest okluzja pozacentralna?
kontakt górnych i dolnych łuków zębowych, występujący w różnych, pozacentralnych pozycjach okluzyjnych żuchwy (położeniu przednim, bocznym lub tylnym i w pozycjach pośrednich), występuje w wyniku skurczu określonej grupy mm.
Normy okluzji centralnej:
- I klasa Angla
- Okluzja centralna występuje w płaszczyźnie środkowej odpowiadającej położeniu żuchwy w pozycji centralne
- Pomiędzy położeniem więzadłowym a zwarciem centralnym może występować poślizg, dla 10% osób położenie więzadłowe odpowiada zwarciu centralnemu.
- Odległość pomiędzy położeniem więzadłowym a zwarciem centralnym wynosi 0,5-1,5mm
- Poślizg pomiędzy położeniem więzadłowym a zwarciem centralnym powinien odbywać się w płaszczyźnie środkowej, przy zachowanym kontakcie zębów bocznym po obu stronach
- W maksymalnym zaguzkowaniu powinien być zachowany równomierny kontakt wszystkich zębów bocznych
- W dotylnym położeniu żuchwy i podczas poślizgu centrycznego nie ma kontaktu zębów przednich
- Przy lekkim zetknięciu i maksymalnym zaguzkowaniu nie występuje kontakt w obrębie zębów przednich
Normy okluzji pozacentralnej:
- Podczas ruchów bocznych żuchwy następuje prowadzenie kłowe lub grupowe po stronie pracującej, natomiast po stronie balansującej następuje natychmiastowa dyskluzja.
- Po przekroczeniu linii środkowej między siekaczami górnymi i dolnymi kontakt występuje wyłącznie w obrębie zębów siecznych przyśrodkowych.
- Ruchy doprzednio-boczne odbywają się w kontakcie zębów siecznych bocznych i kłów, natomiast reszta ulega dyskluzji.
- Przy ruchach protruzyjnych utrzymuje się grupowy kontakt na zębach siecznych przyśrodkowych i bocznych, reszta zębów ulega dyskluzji.
- W końcowym ruchu protruzyjnym, gdy siekacze tracą kontakt, kontakt utrzymuje się na ostatnich zębach trzonowych.
Zakres ruchu odwodzenia żuchwy - max. otwarcie:
4-6 cm
Symetria toru ruchu przywodzenia i odwodzenia - odchylenie boczne:
1,5-2 mm
Wielkość szpary spoczynkowej:
2-4 mm
Zakres bocznych wolnych ruchów żuchwy:
8-16 mm
Wysokość zwarciowa - co to?
odległość międzyszczękowa, mierzona w położeniu okluzji centralnej, w linii środkowej ciała
Kąt Benetta - co to?
kąt powstały między drogą kłykcia podczas ruchu wysuwania żuchwy a torem dobocznego ruchu tego kłykcia po stronie balansującej, w rzucie na płaszczyznę horyzontalną
Kąt Fishera - co to?
kąt zawarty między drogą kłykcia przy ruchu doprzednim a torem ruchu dobocznego po stronie balansującej, w rzucie na płaszczyznę strzałkową
Trójkąt Bonwille’a - co to?
punkt sieczny + punkty kłykciowe, zlokalizowane w środkach głów żuchwy
Ruch doprzedni - ile wynosi?
przeciętnie wynosi ok 7 mm
